فیزیوتراپی لنف ادم
لنف ادم به ورمی می گویند که عموما در یکی از دست ها یا پا ها اتفاق می افتد و گاهی هر دو دست یا هر دو پا درگیر می شوند.
لنف ادم بیشتر به علت گره های لنفاوی آسیب دیده یا برداشته شده به دلیل سرطان رخ می دهد و به خاطر مسدود شدن سیستم لنفاوی که بخشی از سیستم ایمنی بدن است اتفاق می افتد.
در حالی که هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد اما می تواند با تشخیص زودهنگام و مراقبت از اندام های درگیر مدیریت شود.
ورم ایجاد شده توسط لنف ادم خفیف ( که تغییر سایز دست یا پا به سختی قابل مشاهده است) تا بسیار شدید ( تغییرات در اندام ها بسیار زیاد هستند به گونه ای که استفاده از آن اندام مشکل است) می باشد.
لنف ادمی که توسط درمان سرطان به وجود می آید احتمال دارد تا ماه ها یا سال ها بعد از درمان مشاهده نشود.
اگر ورم دائم در دست یا پا مشاهده کردید با دکتر تماس بگیرید.
اگر از قبل تشخیص لنف ادم داده شده است، در صورت افزایش صعودی شدت ورم حتماً دوباره به پزشک مراجعه کنید چون احتمالاً روند جدیدی در بیماری در حال شکل گیری است.
سیستم لنفاوی برای سالم نگه داشتن بدن بسیار حیاتی است چون مایع لنفاوی حاوی پروتئین را داخل بدن به جریان می اندازد، باکتری ها را جمع کرده ویروس ها و مواد زاید را حذف می کند.
سیستم لنفاوی این مایع و مواد زاید را از طریق رگ های لنفاوی که به گره های لنفاوی می رسند حمل می کند سپس مواد زاید توسط لنفوسیت ها تصفیه می شوند و سلول هایی که در گره ها قرار دارند و با عفونت مبارزه می کنند کاملا از بدن دفع می شوند.
لنف ادم زمانی رخ می دهد که رگ های لنفاوی قادر به تخلیه کامل مایع لنفی از پا یا دست نیستند. لنف ادم هم می تواند اولیه باشد و هم ثانویه.
یعنی خود به خود رخ دهد ( لنف ادم اولیه) و یا توسط بیماری دیگری (لنف ادم ثانویه) ایجاد شود. نوع ثانویه از اولیه رایج تر است.
هر بیماری ای که سبب آسیب رساندن به گره ها یا رگ های لنفی شود باعث لنف آدم خواهد شد. علل دیگر عبارتند از:
مثلاً گره های لنفاوی به خاطر جلوگیری از گسترش سرطان سینه ممکن است برداشته شوند و یا این گرهها تحت جراحی رگ های خونی ارگان ها آسیب ببیند.
لنف آدم اولیه بسیار نادر و ارثی است که به علت مشکل در رشد و شکل گیری رگ های لنفاوی به وجود می آید.
علل خاص بروز لنف ادم است اولیه این ها هستند:
فاکتورهایی که باعث افزایش ریسک این بیماری بعد از سرطان و درمان سرطان می شوند این ها هستند:
لنف ادم در دست و یا پا باعث بیماری های جدی می شود مثل:
کوچک ترین آسیب ها به دست یا پا می تواند نقطه شروعی برای عفونت باشد.
اگر عمل جراحی داشته اید یا قرار است جراحی کنید، از پزشک بپرسید آیا جراحی تان شامل رگ ها و گره های لنفاوی می شود یا خیر. بپرسید آیا پرتو درمانی روی گره های لنفاوی تاثیر می گذارد؟
برای کاهش ریسک لنف ادم سعی کنید موارد زیر را انجام دهید:
از آسیب به اندام درگیر شده خودداری کنید. بریدگی، خراش و سوختگی سبب عفونت می شوند. از اشیای تیز دور باشید. با دستگاه ریش تراش اصلاح کنید.
حین باغبانی و آشپزی دستکش بپوشید و در زمان دوخت و دوز از انگشت دونه استفاده کنید. برای آزمایش خون از آن دست درگیر خون نگیرید و روی آن دست واکسیناسیون انجام ندهید.
یخ یا گرما (مثل پد های گرمازا) به دست یا پا نرسانید. همچنین دست یا پا را در معرض سرمای شدید قرار ندهید.
هر زمان که ممکن بود دست یا پای درگیر را بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید.
از هر چیزی که دست یا پا را محدود کند اجتناب کنید. مثل پارچه های کشی و چسب و کاف کنترل فشار خون.
برای گرفتن فشار خون از دست دیگرتان استفاده کنید.
پوست و ناخن را کاملا تمیز نگه دارید. هر روز پوست دست و پا را چک کنید و به دنبال تغییرات احتمالی یا عفونت باشید. هرگز پابرهنه راه نروید.
اگر در ریسک ابتلا به لنف ادم هستید، مثلا اگر اخیراً جراحی سرطان لنفاوی داشته اید، پزشک برپایه علائم و نشانه ها تشخیص لنف ادم می دهد.
اگر لنف ادم واضح نیست دکتر تست هایی تجویز می کند تا نگاهی عمیق تر به سیستم لنفاوی داشته باشد. تست ها عبارتند از:
هیچ درمانی برای لنف ادم وجود ندارد. تمرکز درمان روی کاهش ورم و کنترل درد است. درمان احتمالاً شامل موارد زیر شود:
ورزش های سبک که در آن عضو درگیر حرکت داده شده و مایع لنفاوی خارج می شود. ورزش نباید سنگین و خسته کننده باشد بلکه باید روی انقباض نرم عضلات دست یا پا تمرکز کند.
یک فیزیوتراپیست مخصوص لنف ادم می تواند روش های مخصوص را آموزش دهد.
این عمل باعث می شود اندام درگیر، مایع لنفاوی را به عقب و به سمت بالا تنه ببرد. باند باید اطراف انگشتان یا شست پا محکم تر باشد و هر چه بالا تر می رود شل تر پیچیده شود.
متخصص لنف ادم نوع باند پیچی را آموزش می دهد.
تکنیک های خاص ماساژ درمانی به نام تخلیه دستی لنف باعث جریان یافتن بهتر مایع در دست و پا می شود. ماساژ های مختلف درمانی برای افراد دارای سرطان مفید است.
مطمئن شوید با کسی کار می کنید که این تکنیک ها را به خوبی می داند. ماساژ برای همه نیست. اگر عفونت پوست، لخته خون یا بیماری دیگری دارید از ماساژ خود داری کنید.
پوششی به شکل آستین روی دست یا پای درگیر قرار می گیرد و پمپی آن را باد می کند به گونه ای که فشار وارد شده و مایع لنفی از انگشتان به بالا حرکت می کند.
بیشتر بخوانید: درمان ادم بوسیله دستگاه ایرکامپرشن فیزیوتراپی
پوششهای آستین شکل بلند یا جوراب های مخصوص برای منقبض کردن دست و پا ساخته شده اند تا مایه لنفی در عضو درگیر جریان یابد. پوشش فشاری را حین ورزش استفاده کنید.
بعد از پوشیدن بدن باید حالتی درست به خود بگیرد و برای رسیدن به این هدف باید از یک متخصص کمک گرفته شود. برخی نیاز به پوشش سفارشی دوخته شده دارند.
اگر در پوشیدن یا بیرون آوردن پوشش مشکل دارید تکنیک های خاصی وجود دارد.
فیزیوتراپیست لنف ادم گزینه های مختلف را ارائه می کند. علاوه بر آن اگر پوشش های فشاری یا باندهای منقبض کننده جزء گزینه ها نیستند، گاهی اوقات وسیله ای برای انجام فشار با چفت های پارچه ای کارآمد هستند.
این روش ترکیبی از چند درمان به همراه تغییر سبک زندگی است.این روش برای کسانی که فشار خون بالا، دیابت، فلج، نارسایی قلبی، لخته خون یا عفونتهای مکرر دارند مناسب نیست.
در لنف ادم شدید، جراحی برای برداشتن بافت های آسیب دیده در عضو درگیر پیشنهاد می شود تا ورم کاهش یابد.
همچنین تکنیک های جدید تری جهت جراحی پیشنهاد می شوند مثل آناستوموز عروقی یا لنفوتیک و یا پیوند گره لنفاوی.
این که هیچ درمانی برای لنف ادم وجود ندارد نا امید کننده است. با این حال می شود چند جنبه از این بیماری را کنترل کرد.
برای کنار آمدن با این بیماری سعی کنید موارد زیر را انجام دهید:
دانستن این که چه بیماری ای است و علت بروز آن چیست سبب می شود با پزشک خود بهتر ارتباط برقرار کنید.
هر چه در توان دارید بگذارید تا از هرگونه بیماری ثانویه و عوارض جانبی در دست و پا جلوگیری کنید.
هر روز پوست خود را تمیز کرده و همه قسمت های عفونتی شده را به دنبال خراش، زخم یا بریدگی بگردید.
برای پیشگیری از خشک شدن پوست کرم مرطوب کننده استفاده کنید.
رژیم غذایی غنی از فیبر ها و سبزیجات داشته باشید. هر روز ورزش کنید. استرس را کاهش دهید. سعی کنید به قدر کافی بخوابید.
پیوستن به جلسات حمایتی و یا شرکت در چت روم های مخصوص این بیماران به درک بهتر از این بیماری منجر خواهد شد.
موارد زیر را لیست کنید:
برای لنف ادم چند سوال اساسی باید از پزشک بپرسید:
دکتر این سوالات را می پرسد:
عضو درگیر شده را تا جایی که می توانید بالا نگه دارید و پوست تان را از آسیب دور کنید. ورم ناشی از لنف ادم ممکن است ایجاد درد کند و آسیب یا سوختگی بدترش کند.
بنابراین از پد های گرما زا روی عضو درگیر استفاده نکنید. هر روز پوست خود را با مرطوب کننده نرم نگه دارید.
اگر می خواهید توسط یکی از فیزیوتراپیست های ما در کلینیک دایان مشکل تان را مورد ارزیابی قرار بگیرید با شماره های زیر تماس بگیرید.
با کمک دستگاه ایرکامپرشن، ماساژ، ورزش و بانداژ می توان تا حد زیادی مشکل لنف ادم را کنترل و مدیریت کرد.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت مشاوره و نوبت حضوری : ۰۲۱۲۲۷۶۴۵۵۵ – ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ – ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶
برای اطلاع از آدرس و ایمیل کلینیک به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.