فیزیوتراپی زانو

فیزیوتراپی زانو دردهای عضلانی و اسکلتی این ناحیه را بهبود می‌بخشد و فیزیوتراپیست‌ها با بهره‌گیری از دستگاه‌های نوین و پیشرفته، سرعت روند درمان را افزایش می‌دهند. بنابراین اگر شما هم از بیماری‌های عضلانی و اسکلتی زانو رنج می‌برید و به دنبال یک روش غیرتهاجمی و ایمن برای رهایی از این عارضه هستید، تا پایان این بخش با فیزیوتراپی دایان همراه ما باشید و اطلاعات مفیدی راجع به فیزیوتراپی زانو به دست آورید.

فیزیوتراپی زانو برای درمان کدام بیماری ها موثر است؟

در پاسخ به سوال مطرح شده باید بگوییم که خدمات فیزیوتراپی زانو با استفاده از دستگاه‌های مختلفی ارائه می‌شود و براساس نوع عارضه‌ای که زانوی شما را به خود درگیر کرده است؛ فیزیوتراپیست برنامه مشخصی را برای پروسه درمان تدارک می‌بیند. به طور کلی بیماری‌هایی که سبب بروز اختلال در عملکرد این عضو از بدن می‌شوند؛ استخوان، تاندون، غضروفِ مفصل یا عضلات اطراف آن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. ازاین‌رو می‌توان گفت که بیماری‌های زانو به دو دسته عضلانی و اسکلتی تقسیم می‌شود و هر یک از آن‌ها در علم فیزیوتراپی، با استفاده از روش خاصی قابل درمان است. بنابراین در ادامه این مطلب، ابتدا شما عزیزان را با بیماری‌های مختلف زانو آشنا خواهیم کرد تا پس از آن، ماهیت دستگاه‌هایی که برای درمان بیماری‌های مربوطه کاربرد دارند؛ مورد بررسی قرار دهیم.

بورسیت زانو

بورسیت به کیسه‌ای گفته می‌شود که داخل آن پر از مایع لغزنده بوده و رباط و تاندون‌های زانو به واسطه این مایع، می‌توانند در جای خود بلغزند و منجر به حرکت زانو شوند. در صورتی که این کیسه آسیب ببیند (مانند التهاب، پارگی و…)؛ عارضه بورسیت زانو رخ می‌دهد.

پارگی مینیسک

یکی دیگر از بیماری‌هایی که با استفاده از روش‌های فیزیوتراپی زانو قابل کنترل و درمان است؛ پارگی مینیسک نام دارد. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که غضروف اتصال دنده ساق و ران پا (غضروف مینیسک)؛ دچار آسیب می‌شود. در حالت طبیعی، این غضروف از ساختار مستحکمی برخوردار است و در ثبات بدن نقش بسزایی ایفا می‌کند؛ اما گاهی بر اثر حوادث غیرمترقبه یا سهل‌انگاری مانند چرخش روی زانو، آسیب می‌بیند و عضلات اطراف آن، رگ‌به‌رگ می‌شوند. در این حالت سریعاً باید به پزشک مراجعه کنید و مشکل مربوطه را شرح دهید تا در صورت عدم نیاز به جراحی؛ با شرکت در چند جلسه فیزیوتراپی، عارضه مربوطه بهبود یابد.

فیزیوتراپی راهکاری مناسب برای بهبود پارگی رباط زانو بدون جراحی

تاندونیت کشکک

عارضه تاندونیت کشکک یا زانو جامپر در بین ورزشکاران (دوندگان، اسکی‌بازان، دوچرخه سواران، بسکتبالیست‌ها) شایع‌تر است؛ زیرا حین انجام فعالیت‌های ورزشی فشار قابل توجهی را بر زانوی خود وارد می‌کنند و سبب بروز التهاب در این ناحیه می‌شوند. به طور کلی تاندون از بافت ضخیم و مستحکمی برخوردار است و سبب اتصال ماهیچه و استخوان به یکدیگر می‌شود، اما گاهی یک یا چند نمونه از آن‌ها بر اثر اتفاقات مذکور دچار پارگی و التهاب می‌شوند که برای درمان و کنترل درد ناشی از عارضه؛ باید از خدمات فیزیوتراپی بهره‌گیری کرد.

نقرس زانو

یکی از بیماری‌های زیر مجموعه آرتریت، نقرس است که بر اثر آن، کریستال‌های اسید اوریک در ناحیه مفصل تجمع می‌یابند و زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این بیماری علاوه بر زانو، انگشتان دست و پا را هم درگیر می‌کند. عارضه نقرس سبب بروز حملات ناگهانی در بدن فرد بیمار می‌‌شود و مدت زمان تداوم هر حمله، با توجه به شرایطِ بیمار در آن لحظه، متغیر خواهد بود.

نوع دیگری از بیماری مذکور به نقرس کاذب معروف است که در این وضعیت، به جای اسید اوریک؛ بلورهای کلسیومی در مایع مفصلی زانو تجمع می‌یابند و به دلیل بروز درد و ناراحتی مشابه، بیمار این وضعیت را با نقرس اشتباه می‌گیرد؛ اما آنچه اهمیت دارد، این است که با شرکت در جلسات درمانی فیزیوتراپی زانو می‌توان درد ناشی از نقرس و نقرس کاذب را از بین برد.

روماتیسم زانو

بیماری روماتیسم که به آرتریت روماتوئید هم معروف است؛ نوعی بیماری خود ایمنی محسوب می‌شود. این بیماری در تمام مفاصل بدن شایع بوده و احتمال ابتلای زانو به آن، نسبت به سایر اندام‌ها بیشتر است. این بیماری گاهی به طور موقت ظاهر می‌شود و پس از مدتی، از بین می‌رود؛ اما در برخی مواقع ممکن است به طور مزمن، زانوی بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و درد ناشی از آن، زندگی روزمره را نیز مختل کند. شدت درد روماتیسم زانو براساس عوامل مختلفی مانند سن، شغل، وزن و… متغیر است و معمولاً می‌توان به کمک فیزیوتراپی زانو، درد و ناراحتی آن را کاهش داد.

سندرم ایلیوتیبیال باند

از ناحیه بیرونی لگن تا قسمت خارجی زانو، نوار مستحکم و متراکمی به نام بند ایلیوتیبیال کشیده شده است که در صورت بروز اختلالات مختلف، سفت می‌شود و نواحی متصل به آن، بر اثر ساییدگی آسیب می‌بینند. این بیماری در ورزشکارانی که زانو و لگن خود را بر اثر فعالیت شدید، تحت تاثیر قرار می‌دهند (دوچرخه‌سواران، دوندگان و…) شایع‌تر است.

آرتروز زانو

استئوآرتریت یا آرتروز بر اثر ساییدگی غضروف زانو رخ می‌دهد. غالباً این بیماری به علت کهولت سن و استفاده زیاد از زانو در طول سالیان متمادی، پدید می‌آید. در چنین وضعیتی، غضروف زانو به تدریج بر اثر ساییدگی از بین می‌رود و علائم آن، با اضافه وزن، افزایش سن، تحرک بیش از حد، بروز آسیب غیرمترقبه و… تشدید می‌شود. بنابراین در کنار بهره‌مندی از خدمات فیزیوتراپی زانو، بیمار باید رژیم غذایی سالمی داشته باشد، وزن خود را در حالت متعادل نگه دارد و از فعالیت بیش از حد پرهیز کند؛ تا درد ناشی از آرتروز مفصل زانو کمتر شود.

بیماری مادرزادی

همانطور که در ابتدای صحبت‌ها به این موضوع اشاره کردیم؛‌ برخی از بیماری‌های استخوانی و عضلانی زانو مربوط به ژنتیک و وراثت می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که عارضه‌های متعددی بر اثر ژنتیک؛ غضروف، استخوان یا ماهیچه‌های این قسمت از بدن را به خود درگیر می‌سازد؛ اما با استفاده از دستگاه‌های فیزیوتراپی زانو می‌توان تا حدودی عوارض ناشی از آن‌ها را کنترل و درمان کرد. در ضمن ناگفته نماند که گاهی بر اثر عوامل ژنتیکی، ممکن است نوزاد با ابتلا به عارضه‌هایی مانند پیچش زانو، دررفتگی کشکک و سایر مشکلات زاویه‌ای متولد شود.

رگ به رگ شدن زانو

عارضه رگ به رگ شدن زانو در نواحی عضلانی و رباط‌های این اندام رخ می‌دهد. گاهی ممکن است بر اثر ضربه شدید یا چرخش ناگهانی و حرکت اشتباه، زانو رگ به رگ شود. در چنین وضعیتی ممکن است حین حرکت، با احساس درد در این ناحیه مواجه شوید یا تورم و قرمزی محسوسی را در اطراف زانو مشاهده کنید.

در رفتگی کشکک زانو

فیزیوتراپیست‌ها با بهره‌گیری از تکنیک‌های فیزیوتراپی زانو می‌توانند در رفتگی کشکک را درمان کنند. استخوان کشکک جلوی زانو قرار گرفته است و حالت مثلثی دارد‌؛ زمانی که این استخوان از جای خود خارج شود و به سمت جلو حرکت کند، دررفتگی زانو اتفاق می‌افتد. در این وضعیت با چشم غیرمسلح نیز می‌توان علائم در رفتگی کشکک زانو را مشاهده کرد. توصیه می‌کنیم که در صورت مشاهده این عارضه، سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با درمان به موقع؛ عوارض آن افزایش نیابد.

آسیب به رباط زانو

زانو دارای چهار رباط اصلی است که از بین آن‌ها، رباط قدامی ACL یا رباط صلیبی بیشتر از موارد دیگر در معرض آسیب قرار دارد. حین برخورد ضربه یا چرخش ناگهانی، احتمال اینکه رباط صلیبی دچار کشیدگی یا پارگی شود، افزایش می‌یابد. به طور معمول این عارضه سبب بروز درد خاصی در بدن بیمار نمی‌شود؛ اما ممکن است حین حرکت یا ایستادن، صدایی از زانو شنیده شود و در صورت بررسی ویژگی‌های ظاهری، تورم و خمیدگی نسبی را در اطراف ناحیه مذکور مشاهده کند.

برای درمان این بیماری در علم فیزیوتراپی از دستگاه‌هایی مانند شاک ویو، مگنت یا تکار استفاده می‌شود. البته در ادامه به طور مفصل راجع به کاربرد انواع دستگاه فیزیوتراپی زانو صبحت خواهیم کرد تا به خوبی با ماهیت هر یک از آن‌ها آشنا شوید.

سندرم درد پاتلوفمورال

سندروم درد پاتلوفمورال یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که بر اثر آن، اطراف کاسه یا پشت زانو به درد مبتلا می‌شود. برخی از مواقعی که این درد خود را نمایان می‌سازد، می‌توان به زمان بالا رفتن از پله‌ها، دویدن، دوچرخه‌سواری و… اشاره کرد. به‌طور معمول برای درمان این عارضه در علم فیزیوتراپی فیزیوتراپی از روش‌های ورزش درمانی بهره‌گیری می‌شود.

کندرومالاسی زانو

در رابطه با کندرومالاسی زانو باید بگوییم که وقتی این عارضه رخ می‌دهد، غضروف زانو استحکام خود را از دست داده و نرم‌تر از حالت نرمال می‌شود‌. این عارضه به زانوی دونده هم معروف است و بیشترِ گروه مبتلایان آن، از ورزشکاران تشکیل یافته است. همچنین افراد کهن‌سال، در مقایسه با جوانان و کودکان، بیشتر به این عارضه مبتلا می‌شوند. از جمله عوارضی که این بیماری با خود به همراه دارد، می‌توان به درد، تورم و احساس ساییدگی زانو اشاره کرد. درد آن معمولا با استراحت برطرف می‌شود؛ اما بهتر است برای کنترل جدی عوارض این بیماری، از خدمات فیزیوتراپی زانو بهره‌مند شوید.

آرتریت پسوریاتیک

این بیماری سبب بروز درد و تورم در ناحیه تاندون، رباط و مفصل زانو می‌شود و از جمله علائمی که با خود به همراه دارد، می‌توان به خارش و خشکی زانو، قرمزی پوست یا ایجاد پوسته‌های سفید اشاره کرد. آرتریت پسوریاتیک بر اثر سبک زندگی ناسالم، مصرف دخانیات، چاقی و کم تحرکی یا عفونت‌های مختلف رخ می‌دهد.

برای درمان این بیماری در علم فیزیوتراپی از دستگاه بایوپترون یا نور درمانی استفاده می‌شود. همچنین لازم به ذکر است که کلینیک فیزیوتراپی دایان، اولین مرکز تخصصی معتبر در پاسداران تهران است که این دستگاه را به منظور ارائه خدمات گسترده‌تر به بیماران خود فراهم کرده و هزینه جلسات درمانی آن را متناسب با نرخ مصوب وزارت بهداشت در نظر گرفته است.

شکستگی کشکک

یکی دیگر از بیماری‌هایی که زانو را به خود درگیر می‌کند، شکستگی کشکک است. این اتفاق می‌توانید بر اثر زمین خوردن، اصابت ضربه و… رخ دهد. در‌صورتی‌که شکستگی وخیم باشد، برای درمان نیاز به جراحی خواهد بود، اما برای بهبود شکستگی‌های خفیف و جزئی از خدمات فیزیوتراپی زانو هم می‌توان بهره‌مند شد‌. برخی از رایج‌ترین علائمی که با شکستگی زانو همراه است، می‌توان به تورم، کبودی، درد شدید، ناتوانی در راه رفتن و… اشاره کرد.

فیزیوتراپی زانو با دستگاه و انواع روش درمانی

تا اینجای صحبت‌ها به طور مفصل راجع به انواع بیماری عضلانی و مفصلی زانو صحبت کردیم. حالا نوبت آن است که با روش‌های درمان این بیماری‌ها آشنا شوید و ‌بدانید فیزیوتراپی زانو با دستگاه چه تاثیری در کنترل و درمان بیماری دارد.

تکار تراپی

یکی از پرکاربردترین دستگاه‌های فیزیوتراپی زانو، تکار است که برای درمان عارضه‌های اسکلتی و عضلانی این ناحیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستگاه مذکور کاملا غیرتهاجمی بوده و هیچگونه عوارضِ پرخطری به همراه ندارد. امروزه با استفاده از این دستگاه می‌توان برخی از بیماری‌های زانو را که نیاز به جراحی دارند، بهبود بخشید و از عوارض متعدد عمل جراحی در امان ماند. سازوکار تکارتراپی به این صورت است که با اثرگذاری بر فرایند متابولیسم سلول‌ها، سرعت ترمیم و بازسازی عضلات و مفاصل را افزایش می‌دهد. برخی از بیماری‌های زانو که با استفاده از این دستگاه قابل درمان است، عبارت‌اند از:

• درد مزمن زانو
• آرتروز زانو
• بورسیت
• کشیدگی رباط و تاندون
• رگ‌به‌رگ شدن
• آرتریت پسوریاتیک

فیزیوتراپی زانو با ورزش

همانطور که در قسمت‌های قبل توضیح دادیم، ورزش درمانی یکی از بهترین روش‌های مکمل برای کنترل و درمان بیماری‌های عضلانی و مفصلی زانو است. با انجام تمرینات صحیح و اصولی، فشار وارده بر مفصل زانو کاهش می‌یابد و درد و گرفتگی ناشی از بیماری مربوطه، به تدریج از بین می‌رود. در کلینیک فیزیوتراپی دایان، پزشک معالج با توجه به وضعیت شما و نوع عارضه‌ای که دارید، یک برنامه اختصاصی از ورزش‌های لازم را ارائه می‌دهد تا پروسه درمان سرعت گیرد و بار دیگر، لذت سلامت و تندرستی را تجربه کنید.

شاک ویو تراپی

دستگاه شاک‌ویو عملکردی بر پایه امواج فراصوت دارد و با افزایش دامنه حرکتی مفصل، عوارض ناشی از سفتی و خشکی آن را کاهش می‌دهد. با استفاده از امواج این دستگاه، انرژی قابل‌توجهی به سلول‌های بدن انتقال می‌یابد و همین مسئله سبب تسریع فرایند بازسازی و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده می‌شود. در ضمن با استفاده از شاک ویو تراپی می‌توان اثرات پس از عمل جراحی را به میزان قابل توجهی کاهش داد و نیاز به مصرف داروهای مسکن برای کاهش درد را به حداقل رساند. برخی از بیماری‌هایی که با شاک ویو تراپی می‌توان کنترل کرد، به شرح زیر است:

• التهابات تاندونی
• آرتروز و بیماری‌های مفصلی زانو
• رفع گرفتگی عضلات
• آسیب به رباط زانو

مگنت تراپی

دستگاه مگنت تراپی با ایجاد میدان‌های مغناطیسی، سلول‌های آسیب‌دیده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سبب کاهش درد ناشی از بیماری‌های عضلانی و مفصلی زانو می‌شود. این دستگاه با قدرت بالایی که دارد، روند بهبود را سرعت می‌بخشد و استفاده از آن، هیچ‌گونه عوارض خاصی به دنبال ندارد. برخی از کاربردهای این دستگاه در فیزیوتراپی زانو عبارت‌اند از:

• درمان التهابات مفصلی زانو
• آرتریت روماتوئید
• شکستگی و آرتروز زانو
• درد مزمن عضلانی
• کشیدگی رباط و تاندون‌ها

اولتراسوند

دستگاه اولتراسوند با ایجاد امواج صوتی فرکانس بالا (۱_۳ هزار هرتز)، سبب کاهش درد و تورم سلول‌های عضلانی و مفصلی می‌شود. همچنین میزان نفوذپذیری غشای سلولی را افزایش می‌دهد و با بهبود چرخه گردش خون، فرایند ترمیم و بازسازی بافت آسیب‌دیده را سرعت می‌بخشد. معمولا هر جلسه اولتراسوند برای فیزیوتراپی زانو، ۱۰_۱۵ دقیقه زمان می‌برد و ۲_۳ جلسه در هفته تنظیم می‌شود. تعداد کل جلسات درمانی هم باتوجه به وضعیت بیمار متفاوت خواهد بود. کاربردهای اولتراسوند برای درمان بیماری‌های عضلانی و مفصلی زانو به شرح زیر است:

• درمان درد و التهاب مفصلی
• کاهش تورم و قرمزی زانو
• بهبود گردش خون
• کاهش درد آرتروز
• کاهش تحریک پذیری اعصاب عضلانی زانو
• بهبود درد ناشی از آرتریت روماتوئید

لیزردرمانی و لیزر پرتوان

فیزیوتراپی زانو با لیزر پرتوان یکی دیگر از روش‌های کارآمد برای درمان بیماری‌های مربوط به این ناحیه است. مفصل زانو به دلیل تحرکات زیادی که دارد، دائما در معرض آسیب‌های عضلانی و استخوانی قرار می‌گیرد. با استفاده از این دستگاه می‌توان درد ناشی از عارضه‌های مختلف را به میزان قابل‌توجهی کاهش داد تا دامنه حرکتی افزایش یابد و اختلالات پیش آمده، برطرف شود. بیماری‌هایی که با استفاده از لیزر درمانی می‌توان در ناحیه زانو بهبود بخشید، به شرح زیر است:

• التهاب تاندونی
• ضعف عضلات زانو
• پارگی منیسک و رباط‌ها
• بهبود گردش خون
• کاهش درد آرتروز
• درمان درد و التهاب مفصلی
• کاهش تورم و قرمزی زانو
• کندرومالاسی کشکک زانو

لیزر درمانی روشی مناسب برای بهبود پارگی رباط صلیبی بدون نیاز به جراحی

سی پی ام

دستگاه سی پی ام به عنوان پرکاربردترین تجهیزات کلینیک‌های فیزیوتراپی، برای درمان عارضه‌های مفصلی زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه به صورت تخصصی سبب افزایش دامنه حرکتی مفاصل می‌شود و درد ناشی از آرتروز، بورسیت و… را کاهش می‌دهد. در واقع سی پی ام با ایجاد حرکات پیوسته غیرفعال، مفصل زانو را بدون نیاز به تلاش بیمار حرکت می‌دهد تا با فعالیت پیوسته، خشکی و سفتی مفصل مربوطه کاهش یابد و به مرور زمان، تحرک طبیعی آن، پس از جراحی یا اتفاقات غیرمترقبه بازیابی شود. برخی از عارضه‌های مربوط به ناحیه زانو که با استفاده از سی پی ام درمان می‌شوند، به شرح زیر است:

• خشکی مفاصل
• اثرات پس از جراحی زانو
• سفتی مفصل و عضلات
• رگ به رگ شدن

11 ورزش زانو درد

در ادامه تمرینات و 11 ورزش زانو درد که باعث تقویت عضلات زانو و کاهش درد می‌شوند مشاهده میفرمایید.

جمع‌بندی

در این مطلب به بررسی انواع بیماری زانو و روش‌های درمان آن پرداختیم. همچنین دانستیم که فیزیوتراپی زانو به عنوان یک روش غیرتهاجمی و کم خطر، هیچگونه عوارض جانبی در پی ندارد. از سوی دیگر هم می‌توان با بهره‌گیری از این روش، در برخی مواقع از انجام عمل جراحی بی‌نیاز شد. امیدواریم مثل همیشه نهایت لذت را از مطالعه این مقاله برده باشید و به پاسخ سوالات خود پیرامون موضوع مطرح شده برسید. در آخر لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که اگر نیاز به گذراندن این پروسه درمانی دارید، کافیست از طریق شماره تلفن‌های ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶_ ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ با مرکز فیزیوتراپی دایان تماس بگیرید و اقدامات لازم را برای دریافت نوبت و مراجعه حضوری انجام دهید.