فیزیوتراپی گردن شامل روشهای مختلفی است که با استفاده از دستگاههای پیشرفته اجرا میشود تا اسپاسم عضلات، پارگی های دیسک، آسیب های ریشه های عصب گردن و التهاب مفاصل از بین برود و بیمار بتواند فعالیتهای روزمره خود را بدون احساس درد و ناراحتی از سر بگیرد. پس اگر شما هم به عارضههای مرتبط با این ناحیه از بدن مبتلا هستید، توصیه میکنیم که هر چه سریعتر به یک کلینیک معتبر مراجعه کنید و با شرکت در جلسات فیزیوتراپی گردن، به پیشرفت آن خاتمه دهید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با انواع بیماریهای گردن و فیزیوتراپی گردن با دستگاه های پیشرفته که برای درمان مورد استفاده قرار میگیرد، تا پایان این بخش از مجله دایان همراه ما باشید.
فیزیوتراپی گردن برای درمان کدام بیماری ها موثر است؟
همانطور که توضیح دادیم، برای فیزیوتراپی گردن میتوان از دستگاههای مختلفی استفاده کرد و به واسطه آنها، بسیاری از بیماریهای عضلانی و اسکلتی ناحیه مذکور را بهبود بخشید. برخی از رایجترین بیماریهای اسکلتی و عضلانی گردن عبارتاند از:
اختلالات فاستهای گردنی
سندروم توراسیک اوت لت TOS
عارضه ویپلش گردن
تریگر پوینت عضلات پشت گردن
ناهنجاری شانه نابرابر
دیسکهای گردن
آسیب ریشه های عصبی گردن
عارضه سر به جلو FHP
سردردهای سرویکوژنیک
انواع شکستگی گردنی
شانههای برآمده
اسپاسم عضلانی ناحیه گردن
آرتروزهای ناحیه گردن
فیزیوتراپی گردن
اختلالات فاستهای گردنی
در رابطه با اختلالات مفصل فاست گردن باید بگوییم که این مفصل به دلیل موقعیت حساسی که دارد، نسبت به سایر مفاصل گردنی؛ بیشتر در معرض آسیبهای اسکلتی قرار میگیرد و بر اثر حرکات چرخشی شدید، قرارگیری گردن در حالت نامناسب برای مدت طولانی، برخورد ضربه بر اثر حوادث غیرمترقبه و… دچار التهاب و آسیب میشود.
به طور معمول پزشکان از روشهای دارویی و فیزیوتراپی برای درمان این بیماری کمک میگیرند، اما امروزه میتوان با استفاده از ترفندهای فیزیوتراپی گردن مانند تمرینات ورزشی مخصوص یا بهرهگیری از دستگاه لیزر پرتوان، مگنت، تخت کشش ستون فقرات و… این بیماری را با کمترین عوارض احتمالی بهبود بخشید.
سندرم توراسیک اوت لت
ناحیهای به نام نشانگان خروجی قفسه سینه یا TOS یا همان توراسیک اوت لت بر اثر علل شغلی، تومور پان کوست، اثرات ناشی از سوانح رانندگی و… دچار سندرم میشود. در پی این اتفاق، شبکه عصبی بازویی و عروق ساب کلاوین گردن تحت تاثیر قرار میگیرند و بیمار احساس سرد شدن یا گزگز خاصی را در ناحیه انگشتان خود تجربه میکند یا دچار سردرد و گردن درد شدید میشود.
حتی ممکن است پس از نگه اشیاء مختلف در دست خود برای چند لحظه، به طور ناگهانی و بیاختیار؛ آن وسیله از دست فرد بیمار بیفتد. تمام این اتفاقات از سندرم توراسیک اوت لت نشأت میگیرند. برای درمان عارضه مذکور هم در علم فیزیوتراپی از دستگاههایی مانند لیزر کم توان و پر توان، اولتراسوند، تمرین درمانی و الکتروتراپی استفاده میشود.
عارضه ویپلش
یکی از شایعترین آسیبهای گردنی که معمولاً بر اثر تصادفات رانندگی رخ میدهد، عارضه ویپلش شلاقی نام دارد. این بیماری سبب ایجاد دردهای مزمن گردنی میشود و فعالیتهای روزمره انسان را با اختلالات جدی مواجه میسازد. در واقع ضربهای که بر اثر تصادف، به قسمت پشتی ستون فقرات وارد میشود، دیسکهای گردنی را تحت تاثیر خود قرار میدهد و رباطهای این ناحیه به شدت آسیب میبینند. حتی عروقی که در مجاورت این مفاصل قرار دارند، بر اثر ضربات وارده ملتهب میشوند و فرایند گردش خون ممکن است برای مدتی به درستی در این ناحیه انجام نشود.
در نتیجه اگر فردی به این عارضه مبتلا شد، باید سریعاً نسبت به درمان و کنترل پیامدهای آن اقدام کند تا از سایر عوارض احتمالی بعدی در امان بماند. از جمله دستگاهها و روشهای درمانی مختلفی که در کلینیک فیزیوتراپی دایان برای بهبود عارضه ویپلش مورد استفاده قرار میگیرند؛ به شرح زیر است:
الکتروتراپی و اولتراسوند
ماساژ درمانی و تمرینات ورزشی
لیزر پرتوان
تراکشن
درای نیدلینگ
تکنیکهای دستی
بایوپترون یا نور درمانی
تریگر پوینت عضلات پشت گردن
نقاط ماشهای یا تریگر پوینتها به گرههای انقباضی در عضلات گفته میشود که گاهی بر اثر انقباضات بیش از حد، سبب بروز درد مزمن در بدن انسان میشوند. برای رهایی از این حس ناخوشایند میتوان از روشهای مختلف فیزیوتراپی گردن کمک گرفت.
برای مثال با استفاده از التراسوند تراپی، گرمای کنترل شدهای به بدن انتقال مییابد تا اختلالات گردش خون برطرف شود و گرفتگی عضلات به تدریج از بین برود. همچنین با بهرهگیری از تکنیکهای دستی ویژه، انجام سوزن خشک، تکاردرمانی و تمرینات ورزشی به عنوان روش مکمل، روند درمان سرعت میگیرد و بیمار میتواند در مدت زمان کوتاهی، بار دیگر سلامت خود را به دست آورد.
ناهنجاری شانه نابرابر
اگر دردی در ناحیه گردن، شانه و کمر احساس کردید و متوجه شدید که سرتان با خط میانی بدن همخوانی ندارد، احتمالا دچار ناهنجاری شانه نابرابر شدهاید. برای درمان این عارضه با بهرهگیری از روشهای فیزیوتراپی گردن، از ورزشهای زیر استفاده میشود:
بلند کردن شانه
کشش گوش تا شانه
به هم فشردن استخوان کتف
حالت دعای برعکس
فشار به شانه با باند مقاومتی
کشش و فشار بازو با باند مقاومتی
ریورس فلای
چرخش شانه خارجی بالای سر
به طور کلی دلایل مختلفی سبب بروز عارضه شانه نابرابر میشوند که از بین آنها مواردی مانند حمل یک طرفه کیف، انجام کار مداوم با یک دست، عدم نشستن صحیح و… جزو علل رایج آن هستند و معمولا با حرکات اصلاحی و تمرین درمانی می توان به بهبودی اینافراد کمک کرد.
دیسک گردن
رایجترین دستگاههایی که برای درمان عارضه بیرو زدگی و پارگی دیسک با بهرهگیری از روشهای فیزیوتراپی گردن مورد استفاده قرار میگیرند؛ عبارتاند از: مگنت، اولتراسوند، لیزر درمانی پرتوان و کم توان، الکتروتراپی، تخت کشش ستون فقرات گردن و تمرین درمانی می باشند. البته در کنار این موارد، فیزیوتراپیست از روشهای ماساژ دستی و ورزش درمانی هم کمک میگیرد تا سرعت روند درمان افزایش یابد و از شدت درد و ناراحتی بیمار کاسته شود.
با این اوصاف بهتر است کمی هم راجع به اینکه چه زمانی ممکن است دیسک گردن به سراغ ما بیاید؛ بیشتر بدانیم و روشهای پیشگیری از آن را بیاموزیم.
به طور کلی بین مهرههای ستون فقرات بالشتکهای به نام دیسک وجود دارد که اگر فرسوده شود و به تدریج حجم آن کاهش پیدا کند؛ فضای بین مهرهها تحلیل میرود و به دنبال آن، بیرون زدگی دیسک گردن پدید میآید. حالا چه عواملی سبب بروز این اتفاق میشود؟!
سبک زندگی اشتباه
اضافه وزن و کم تحرکی
افزایش سن
برخورد ضربه به گردن
بروز حوادث غیر مترقبه مانند تصادف رانندگی و…
عارضه سر به جلو
یکی دیگر از خدمات مربوط به فیزیوتراپی گردن، درمان عارضه سر به جلو است که سبب قرارگیری موقعیت سر، جلوتر از سایر اعضای بدن میشود. این بیماری در گذر زمان با خود اختلالات دیگری هم به همراه خواهد آورد که قوز پشتی، خمیدگی شانه و گردن نمونههایی از آن است.
یکی از مهمترین عواملی که سبب بروز این بیماری میشود، نشستن یا خوابیدن در موقعیتهای نادرست برای مدت طولانی است. به عنوان مثال اگر چندین ساعت در روز را به طور متمادی در جای سفت یا روی صندلی غیر استاندارد بنشینید و حین کار کردن، سر و شانه خود را به سمت جلو خم کنید؛ پس از مدتی احتمال اینکه درگیر عارضه مذکور شوید، افزایش خواهد یافت. برای درمان و فیزیوتراپی سر به جلو، فیزیوتراپیستها از دستگاه تراکشن یا تکنیکهای ورزشی، حرکات اصلاحی و تمرینی بهرهگیری میکنند.
سردردهای سرویکوژنیک
عارضه سرویکوژنیک که به سردرد گردنی هم معروف است، بر اثر عوامل زیر رخ میدهد:
سبک زندگی ناسالم
آسیبهای گردنی
خوابیدن در وضعیت غیراستاندارد
استفاده از بالش سفت
نشستن در وضعیت نامناسب
انقباضات شدید و گرفتگی عضلانی
افرادی که به این عارضه مبتلا هستند، حین نشستن و کار کردن متوجه بروز درد تدریجی از ناحیه گردن به سر میشوند و سفتی و انقباضات عضلانی را تجربه میکنند. معمولا در فیزیوتراپی برای درمان این عارضه از روشهایی مانند تمرینات ورزشی، ماساژ بافت نرم، الکتروتراپی، طب سوزنی، تکاردرمانی و آموزش سبک زندگی سالم، درای نیدلینگ و… استفاده میشود.
اسپاسم عضلانی ناحیه گردن
یکی از شایعترین بیماریهای گردنی که ممکن است حداقل یک بار در طول زندگی خود آن را تجربه کنید، اسپاسم عضلانی ناحیه گردن است. بر اثر این عارضه، عضلات گردن بیش از حد معمول منقبض میشوند و حس ناخوشایندی را در وجود انسان پدید میآورند. از جمله علائمی که این بیماری با خود به همراه دارد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سردرد و سرگیجه
درد ناگهانی عضلات گردن
افزایش درد حین حرکت دادن سر و گردن
احساس درد شدیدتر در تریگر پوینتها
در علم فیزیوتراپی برای درمان اسپاسم عضلات گردن از طب سوزنی، ماساژ درمانی و الکتروتراپی استفاده میشود. با این وجود، بهتر است سبک زندگی خود را به گونهای مدیریت کنید که تا حد امکان از بروز این عارضه پیشگیری شود. برای مثال میتوانید:
به طور منظم استراحت کنید.
وضعیت بدنی خود را حین نشستن و ایستادن در حالت استاندارد قرار دهید.
حین خوابیدن از بالش استاندارد استفاده کنید.
بدن خود را هیدراته نگه دارید و به میزان مناسب آب بنوشید.
حین کار از میز و صندلی متناسب با وضعیت بدنی خود استفاده کنید.
تمرینات کششی گردن را انجام دهید.
آرتروز گردنی
پروسه فیزیوتراپی گردن برای درمان و کنترل اثرات ناشی از بیماری آرتروز به چند دسته تقسیم میشود که عبارتاند از:
ورزش درمانی
تراکشن
اولتراسوند
طب سوزنی
الکتروتراپی
مغناطیس درمانی
تراکشن
این بیماری علائم مختلفی دارد که نیاز است حین مشاهده چند باره آن، به پزشک مراجعه کنید و وضعیت خود را شرح دهید تا در صورت وجود مشکل جدی، با شرکت در جلسات فیزیوتراپی، علاوه بر پیشگیری از سایر اثرات مخرب آن، درد و گرفتگی عضلات خود را نیز کاهش دهید.
احساس بیحسی در انگشتان دست و پا، اسپاسم عضلات گردن، شنیدن صدای مفاصل گردنی حین حرکت سر، سردرد، عدم تعادل حین راه رفتن، سفتی و درد عضلانی و… چند مورد از رایجترین نشانههای آرتروز گردن محسوب میشوند.
انواع شکستگی گردنی
شکستگی گردن بر اثر ترک خوردن یا شکستن یکی از 7 مهره گردنیِ نگهدارنده سر اتفاق میافتد. این پیشامد بسیار جدی و خطرناک بوده و احتمال اینکه فرد به عارضه قطع نخاع و فلج مبتلا شود، افزایش مییابد.
به طور معمول شکستگی گردن در پی بروز سوانح ناگواری مانند تصادف رانندگی، آسیب ورزشی، سقوط از ارتفاع و… رخ میدهد. آنچه در چنین لحظاتی اهمیت دارد، این است که هر چه سریعتر بیمار را به بیمارستان منتقل کنید تا اقدامات اولیه جهت حفظ جان و سلامت او صورت گیرد. پس از گذشت مدت زمان لازم و انجام مراقبتهای ویژه، میتوانید به توصیه پزشک خود، دوره درمانی فیزیوتراپی گردن را آغاز کنید تا به مرور زمان، سلامت خود را باز یابید. در کلینیک فیزیوتراپی دایان، پزشکان و فیزیوتراپیست های مجرب با بهرهگیری از دستگاههای اولتراسوند، الکتروتراپی، مگنت درمانی، تراکشن و… دامنه حرکتی مفاصل گردن را افزایش میدهند و با تکنیکهای دستی و برنامه ورزشی، از شدت انقباض عضلات میکاهند.
شانههای برآمده
اختلال شانه برآمده که عضلات و مفاصل گردن و کمر را هم به خود درگیر میکند، تاثیر نامطلوبی بر عملکرد این نواحی میگذارد. عوامل زیادی در شکلگیری این عارضه نقش دارند، اما مهمترین آنها در عدم نشستن صحیح خلاصه میشود. به عنوان مثال، اگر در طول روز برای ساعت زیادی از لپتاپ و گوشی استفاده کنید و طی این مدت، بهگونهای بنشینید که بالا تنه شما به سمت جلو خم شود؛ احتمال اینکه پس از مدتی دچار قوز شانه شوید، افزایش مییابد.
برای درمان عارضه شانههای برآمده در فیزیوتراپی از روشهای ورزشی بهرهگیری میشود. فیزیوتراپیست تکنیکهای ورزشی موثری را به بیمار میآموزد و او باید به طور منظم این ورزشها را انجام دهد تا به تدریج عوارض این اختلال را از بین ببرد.
انواع فیزیوتراپی گردن با دستگاه و روش درمانی فیزیوتراپی گردن
پس از آشنایی با انواع بیماری عضلانی و مفصلی گردن، حالا نوبت آن است تا مروری بر ماهیت انواع فیزیوتراپی گردن با دستگاه و روشهایی که به منظور درمان اختلالات این ناحیه از بدن مورد استفاده قرار میگیرند، صحبت کنیم؛ پس در ادامه همراه ما باشید.
ماساژ درمانی
یکی از موثرترین روشهای فیزیوتراپی گردن برای درمان انقباضات عضلانی و خشکی مفصلی، ماساژ درمانی است. به طور معمول این تکنیک در کنار سایر روشها مانند الکتروتراپی، اولتراسوند، مگنت و… به عنوان مکمل درمانی به کار برده میشود. در برخی مواقع هم صرفا با بهرهگیری از همین روش میتوان گرفتگی گردن و اسپاسم عضلات آن را برطرف کرد.
به طور کلی ماساژ درمانی سبب بهبود گردش خون میشود و تنش و انقباضات عضلانی را کاهش میدهد. همچنین افرادی که دچار درد مزمن و سفتی مفاصل شدهاند، با شرکت در جلسات ماساژ درمانی کلینیک فیزیوتراپی دایان میتوان به حس ناخوشایندِ حاصل ازاین عارضه خاتمه دهند.
یکی از روش های فیزیوتراپی برای درمان درد سمت راست گردن استفاده از ماساژ درمانی است
الکتروتراپی
فیزیوتراپیست با استفاده از دستگاه الکتروتراپی یا فیزیوتراپی گردن با برق میتواند سلولهای آسیبدیده بافت عضلانی و اسکلتی را تحت تاثیر قرار دهد تا روند بهبود سرعت یابد. در واقع هدف اصلی بهرهگیری از این دستگاه، درمان دردهای مزمن است. به همین دلیل اغلب برای بهبود گرفتگی عضلات گردن، دردهای ناشی آرتروز، دیسک و… مورد استفاده قرار میگیرد.
عملکرد این دستگاه بر پایه امواج الکتریکی کنترل شده است و مدلهای مختلفی مانند تنس، جریان مداخلهای و… دارد که به همین خاطر در گویش عام از آن به عنوان فیزیوتراپی گردن با برق یاد میشود. این دستگاه با طول موجهای گوناگونی که از خود ساطع میکند، قادر است انواع درد عضلانی گردن را با شدتهای مختلف درمان کند.
اولتراسوند
دستگاه اولتراسوند یکی دیگر از تجهیزات غیرتهاجمی در علم فیزیوتراپی است که به واسطه آن میتوان گرمای لازم را به بافتهای نرم و استخوانی بدن منتقل کرد. هدف از اجرای این پروسه، بهبود گردش خون در عروق نواحی آسیبدیده است.
زیرا با این کار مواد مغذی مورد نیاز سلولهای آسیبدیده، راحتتر از گذشته تامین میشود و به این ترتیب، در سریعترین زمان ممکن میتوانند خود را ترمیم و بازسازی کنند. بهطور معمول هر جلسه اولتراسوند تراپی، حدود 5 تا 10 دقیقه زمان میبرد و تعداد جلسات آن هم باتوجهبه صلاحدید فیزیوتراپیست و وضعیت هر بیمار متفاوت است.
مگنت تراپی
بخشی از فرایند فیزیوتراپی گردن با دستگاه که برای درمان درد دیسک، شکستگی ها، آرتروز، گرفتگیهای عضلانی و… توسط دستگاه مگنت تراپی یا نیروی مغناطیسی انجام میگیرد. این دستگاه با بهبود فرایند گردش خون، سبب میشود که مواد مغذی و اکسیژن موردنیاز سلولها سریعاً در اختیارشان قرار گیرد تا بتوانند نسبت به ترمیم و بازسازی بافت مربوطه، عملکرد بهتری داشته باشند.
این دستگاه با ایجاد میدانهای مغناطیسی مثبت_منفی و اثرگذاری بر بافتهای نرم و استخوانی گردن، نقش موثری در کاهش درد ناشی از آرتروز، دیسک، التهاب مفصلی و… ایفا میکند.
لیزر درمانی یا لیزر پرتوان
برای لیزر درمانی گردن، با استفاده از دستگاه لیزر پرتوان، اشعههای ساطع شده از آن تا عمق ۴ سانتیمتری بدن نفوذ میکنند و با ایجاد گرمای کنترل شده و تحریک سلولهای هدف، حس التهاب و درد ناشی از عارضه مربوطه را کاهش میدهند. یکی دیگر از فواید این دستگاه، بهبود گردش خون است که منجر به تسریع روند بهبودی بافت آسیبدیده میشود.
هر جلسه لیزر درمانی معمولا 8 تا 15 دقیقه به طور میانجامد و پس از ۳_۴ جلسه اول، بیمار میتواند به طور محسوس اثرات بهبودی را در بدن خود مشاهده کند.
تراکشن
دستگاه کشش ستون فقرات که تراکشن هم نام دارد؛ به طور مستقیم با اثر بر مهرههای گردن و کمر؛ فواصل بین مفصلها را بیشتر میکند تا فشار از روی دیسکها برداشته شود و درد بیمار کاهش یابد. با استفاده از این روش، درد یک یا چند مهره بهطور همزمان بهبود پیدا میکند و پس از اتمام جلسه، حس خوشایندی در بدن بیمار القا میشود. از جمله بیماریهای مختص گردن که با استفاده از این روش میتوان کنترل و درمان کرد؛ عبارتاند از:
آرتروز گردن
اسپاسم عضلانی
فتق و برآمدگی دیسکها
رادیکولوپاتی
کشیدگی گردن
ورزش درمانی
روش دیگری که به عنوان یک راهکار اثرگذار و مکمل در کنار استفاده از دستگاههای مذکور، برای فیزیوتراپی گردن به کار برده میشود؛ ورزش درمانی نام دارد. برای انجام ورزشهای مربوطه، فیزیوتراپیست وضعیت بیمار را مورد ارزیابی قرار میدهد و برنامهای تدارک میبیند که ضمن درمان با دستگاههای پیشرفته، بیمار بتواند حین جلسات درمانی یا حتی در منزل، حرکات کششی و نرمشی مختلفی را اجرا کند تا گرفتگی عضلات گردن کمتر شود و خشکی مفاصل بهمرور زمان از بین برود. البته همانطور که گفتیم، ورزشهایی که فیزیوتراپیست برای هر بیمار درنظر میگیرد، باتوجهبه وضعیت بالینی او متفاوت و منحصربفرد خواهد بود. به همین دلیل بهتر است در این باره، ابتدا با پزشک معالج خود مشورت کنید و تمریناتی را انجام دهید که تاثیر مثبتی بر روند درمان بگذارد.
همچنین در ویدیو زیر به طور جداگانه تمرین کشش عصب گردن در منزل گردآوری شده.
جمعبندی
در این مطلب به معرفی انواع روش فیزیوتراپی گردن و فیزیوتراپی گردن با دستگاه پرداختیم و دانستیم که میتوان با بهرهگیری از دستگاههای نوین و پیشرفته فیزیوتراپی، روند درمان را سرعت بخشید. در آخر لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که اگر برای درمان عارضه گردنی خود، قصد مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی دایان و شرکت در جلسات درمانی را دارید، کافیست با شماره تلفن 09128340536 یا 22786049 تماس بگیرید و هماهنگیهای لازم را جهت دریافت نوبت و مراجعه حضوری انجام دهید. امیدواریم مثل همیشه نهایت لذت را از مطالعه این مقاله برده باشید و به پاسخ سوالات خود در رابطه با موضوع مطرح شده، برسید. از اینکه تا پایان همراه ما بودید، متشکریم