یکی از بهترین گزینه ها برای درمان درد سیاتیک، فیزیوتراپی سیاتیک است. اصطلاح درد سیاتیک به مجموعه علائمی گفته می شود که مربوطه به درد و احتمالا سوزش، بی حسی یا ضعفی هستند.
این دردها از پایین کمر شروع می شوند و از طریق عصب بزرگ سیاتیک به سمت باسن و پشت و پایین هر دو ساق پا امتداد پیدا می کنند.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
درد سیاتیک چیست؟
درد سیاتیک درد عصبی است که در مسیر عصب سیاتیک در ناحیه باسن، ساق ها، ران ها و پاها کشیده می شود.
عصب سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است که ۵ ریشه عصبی در آن به هم متصل می شوند. این عصب در باسن و ران و تا پاشنه پا گسترش می یابد.
نقش اصلی عصب سیاتیک متصل کردن ستون فقرات به پوست و ماهیچه‌های ناحیه پایین ستون فقرات است. فشرده شدن، تحریک شدن یا التهاب این فیبر میتواند به درد شدید این عصب منجر شود.
در صورت درمان نشدن درد سیاتیک، احتمال آسیب طولانی مدت یا دائمی این عصب وجود دارد.
درد سیاتیک از قسمت تحتانی کمر شروع شده و به باسن و سپس پاها گسترش می یابد. این درد زمانی رخ می دهد که طولانی ترین عصب بدن (عصب سیاتیک) تحت فشار قرار گیرد و یا تحریک و فشرده شود.
سیاتیک علاوه بر درد کمر علائمی همچون گزگز، بی حسی و درد پا به همراه خواهد داشت که با ایستادن، خم شدن یا راه رفتن بدتر می شود.
علائم درد سیاتیک
شایع‌ترین علامت درد سیاتیک وجود درد تخفیف یا شدیدی است که به سمت پایین ستون فقرات می رود و معمولاً فقط در یک سمت بدن است.
این درد معمولاً سوزناک و تیز توصیف می شود. همچنین می تواند حسی شبیه سوزن سوزن شدن ایجاد کند.
- درد پیوسته ای که فقط در یک ران و ساق و در یک طرف باسن است.
- دردی که با نشستن بدتر می شود.
- درد در ران ها و ساق ها که معمولا با عباراتی مثل سوختن، درد تیز و سوزش ( برعکس درد مزمن) توصیف می‌شود.
- ضعف و بی حسی و یا دشوار بودن حرکت دادن ساق ها و ران ها، پاها و انگشتان پا.
- درد تیزی که ممکن است ایستادن و راه رفتن را برایتان سخت کند
- دردی که به پایین ساقها و احتمالاً به پاها و انگشتان پاهایتان هم کشیده می شود ( به ندرت اتفاق می‌افتد که این درد فقط در پاها احساس شود)
عصب سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است و از ریشه های عصبی ای تشکیل شده است که از ستون فقرات در پایین کمر منشعب شده اند.
این رشته های عصبی بعد از خروج از ستون فقرات با یکدیگر ترکیب می شوند و عصب سیاتیک را شکل می دهند.
علایم درد سیاتیک وقتی بروز می کنند که عصب سیاتیک بزرگ تحریک شود و یا فشاری به ریشه آن و یا نزدیک ریشه آن وارد شود.
علائم دیگری که ممکن است همراه با درد سیاتیک بروز کنند، عبارتند از:
- درد در ناحیه مفصل ران
- سخت ایستادن به علت درد
- دردی که با سرفه کردن یا عطسه کردن تشدید می شود
- دردی که با طولانی نشستن بدتر می شود
- ضعف و بی حسی ماهیچه پاها و ساق ها و ران ها
موارد شدید درد سیاتیک اغلب به علت آسیب دائمی عصب سیاتیک است. در این شرایط علاوه بر درد عصب، علائمی در دیگر قسمت های بدن نیز وجود دارد، از جمله:
- تغییر در عادات مثانه و روده
- ناتوانی جنسی
- بروز علائم در هر دو پا
- ضعف شدید در اندام های تحتانی که حرکت کردن را دچار مشکل می‌کند
این علائم می تواند عصبی کننده، ناامیدکننده و مهم تر از همه دردناک باشد. وجود برخی علائم مشخص می کند که چه زمانی نیاز به به درمانهای پزشکی فوری دارید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درد خفیف عصب سیاتیک معمولاً به مرور زمان خوب می شود اما اگر درد شدید بود یا به تدریج افزایش یافت یا بیش از یک هفته طول کشید، باید به پزشک مراجعه کنید.
در شرایط زیر به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز خواهید داشت:
- علائم پس از یک جراحت در حادثه بروز کند
- درد سیاتیک همراه با تب، تهوع و یا کاهش وزن باشد
- ضعف و بی حسی شدید در پاها
- سخت شدن کنترل حرکت مثانه و روده
دلایل درد سیاتیک
درد سیاتیک معمولاً به علت فشرده شدن عصب سیاتیک در اثر فتق دیسک یا رشد بیش از حد استخوانی در ستون فقرات ایجاد می شود.
دلایل شایع درد عصب سیاتیک شامل موارد زیر است:
فتق دیسک کمر
شایع ترین دلیل درد سیاتیک فتق دیسک کمر ستون فقرات است. این مشکل زمانی به وجود می آید که دیسک به داخل کانال نخاعی وارد شده و به عصب سیاتیک فشار وارد کند.
علت فتق دیسک اغلب جراحت، درد زیاد یا ضعف و پارگی رباط های نگهدارنده دیسک است.
برآمدگی یا بیرون زدگی دیسک
برآمدگی دیسک زمانی اتفاق می افتد که دیسک حلقوی در جای خود می ماند اما به شکل ساختاری کیسه مانند درآمده و به عصب فشار می آورد.
این کیسه به خاطر وجود یک ترک یا شکستگی در دیسک و خارج شدن ماده ژل مانند درون آن ایجاد می شود.
علت اکثر موارد بیرون زدگی دیسک ، بلند کردن نامناسب اجسام سنگین است.
دلایل دیگر علائم درد سیاتیک
سندرم پیریفورمیس عارضه کمتر شایعی است که در آن ماهیچه پیریفورمیس که در باسن و در نزدیکی بالای مفصل ران قرار دارد، دچار اسپاسم شده و موجب درد در ناحیه باسن می شود.
به علت نزدیکی این ماهیچه به عصب سیاتیک، با اسپاسم این ماهیچه، امکان تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک و در نتیجه آن بی حسی یا سوزش در پشت ران و ساق و پا وجود دارد.
درد سیاتیک گاهی اوقات به علت وجود یک تومور، لخته خونی و وجود دیگر عارضه ها در پایین ستون فقرات می باشد اما احتمال آنها خیلی کم است.
عارضه هایی مانند بیماری دیسک دژنراتیو، تنگی کانال نخاعی، سندروم دم اسب، لغزش مهره (اسپوندیلولیستزیس) نیز علائم درد سیاتیک را ایجاد می کنند.
علاوه بر دلایل مختلف درد سیاتیک عوامل خطرزایی نیز وجود دارند که احتمال بروز این عارضه را بیشتر می‌کنند.
علت بروز درد سیاتیک چیست؟
همانطور که گفته شد سیاتیک زمانی رخ می دهد که عصب تحت فشار قرار گیرد یا فشرده شود. اما چه چیزی اعصاب را تحت فشار قرار می دهد؟ عوامل متعددی در این امر نقش دارند که برخی از آن ها عبارتند از:
- فتق دیسک : هنگامی که دیسک های مهره ای فشرده می شوند، از موقعیت خود خارج شده و در نتیجه عصب سیاتیک فشرده می شود.
- تنگی ستون فقرات کمر : هنگامی که ستون مهره ها باریک می شوند، ساختارهای ستون فقرات عصب سیاتیک را تحت فشار قرار می دهند.
- آسیب : تصادفات رانندگی و ورزشی، لغزش و زمین خوردن باعث می شوند ساختارهای ستون فقرات عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهند و منجر به بروز درد شوند.
- تومورها : این مورد نادر است، اما تومور در ناحیه کمر گاهی عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد.
در اکثر موارد هیچ علت مشخصی برای سیاتیک وجود ندارد. به همین دلیل برای تشخیص و درمان مناسب باید به یک متخصص کایروپراکتیک مجرب مراجعه کنید.
تشخیص درد سیاتیک
تشخیص اولیه با بررسی دقیق سوابق پزشکی شروع می شود. همچنین پزشک کایروپراکتیک از شما می خواهد تمریناتی انجام دهید که باعث کشش عصب سیاتیک می شوند.
معمولا برای تشخیص درد سیاتیک از تست رفلکس و قدرت عضلانی استفاده می شود.
این تست شامل راه رفتن بر روی نوک انگشتان پا یا پشت پاشنه پا، اسکات زدن و بلند کردن پاها در حالت درازکش می‌شود. اگر هنگام انجام این حرکات درد افزایش پیدا کند، احتمال درد سیاتیک وجود خواهد داشت.
با تشخیص یک متخصص فیزیوتراپی سیاتیک اگر علائم درد سیاتیک طی چند هفته بهتر نشد، آزمایش های بیشتری باید انجام شود، مانند:
تصویربرداری اشعه ایکس یکی از معمول ترین اقداماتی است که برای تعیین وجود رشد بیش از حد در استخوان انجام می شود.
ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) تصاویری از بافت نرم را فراهم می کند و می‌توان از آن برای تشخیص فتق دیسک استفاده کرد.
سی تی اسکن تصاویری از کانال ستون فقرات فراهم می کند. اغلب یک رنگ کنتراست دهنده برای کمک به وضوح بیشتر تصویر تزریق می شود.
رنگ دور نخاع ستون فقرات میچرخد و وضوح بیشتری را ایجاد می کند. بدن رنگ را طی ۲۴ ساعت به تدریج می شوید و پاک می کند.
الکترومایوگرافی پالس های الکتریکی ارسال شده توسط اعصاب و ماهیچه ها را اندازه می گیرد. این تست برای تعیین وجود عصب تحت فشار استفاده می شود.
پس از تشخیص، پزشک گزینه های درمانی مختلفی را بسته به شدت آسیب ارائه می دهد.
عوامل خطرزا
موارد زیر از جمله عواملی هستند که خطر بروز درد سیاتیک را افزایش می دهند.
سن
با افزایش سن احتمال شکستن دیسک ها به مرور زمان بیشتر می شود و بدن بیشتر در معرض خطر هرنی یا برآمدگی دیسک قرار می گیرد.
شکستن دیسک اغلب به دلیل پارگی یا فرسودگی است اما سابقه خانوادگی درد سیاتیک نیز علائم را تشدید می کند.
نشستن طولانی یا داشتن یک سبک زندگی ساکن نیز در ایجاد درد سیاتیک موثر است. فعال بودن و ورزش منظم به پیشگیری از علائم کمک می کند.
شغل
مشاغلی که شامل بلند کردن بارهای سنگین، چرخش کمر یا راندن وسایل نقلیه برای مدت طولانی هستند، دیسک های ستون فقرات را فرسوده کرده و آن ها را مستعد شکستگی یا فتق می‌کنند.
چاقی
چاقی یا اضافه وزن فشار روی کمر را افزایش داده و تغییراتی را در ستون فقرات ایجاد می کند؛ تغییراتی که خطر بروز درد سیاتیک را افزایش می دهند.
دیابت
بیماری دیابت بر طرز استفاده بدن از قند خون تاثیر گذاشته و خطر آسیب دیدگی عصب را افزایش می دهد.
کمبود ویتامین ب ۱۲
کمبود ویتامین ب ۱۲ مانع شکل گیری مناسب غلاف میلین یا پوشش عصب می شود. وجود آنها برای عملکرد عصب و انتقال سیگنال ضروری است.
از دست رفتن عملکرد عصب منجر به بی حسی، درد و ضعف می شود.
نمی‌توان جلوی بعضی از عوامل خطرزا را گرفت اما می‌توان با اقداماتی از بروز درد سیاتیک پیشگیری کرد.
پیشگیری
موارد زیر اقداماتی هستند که می‌توانید برای پیشگیری از درد سیاتیک، در زندگی روزمره خود در نظر بگیرید.
وضعیت بدنی مناسب
داشتن وضعیت بدنی مناسب هنگام نشستن و ایستادن به نگه داشتن ستون فقرات در راستای مناسب کمک می کند. یک متخصص فیزیوتراپی سیاتیک می تواند با بررسی وضعیت بدن در محیط های مختلف آموزش های لازم برای درمان دردهای سیاتیک ناشی از وضعیت بد بدنی را ارائه کند.
یک صندلی ارگونومیک با انحنای مناسب در ناحیه پایین کمر نیز شرایط مناسبی را برای کمر فراهم می‌کند.
برای حفظ انحنای مناسب ستون فقرات هنگام نشستن می‌توان یک لباس یا حوله رول شده را پشت پایین کمر قرار داد.
بیشتر بخوانید : وضعیت مناسب بدن هنگام کار چگونه باشد؟
ورزش منظم
ورزش منظم و تقویت ماهیچه های تنه در ناحیه شکم و پایین کمر به حفظ وضعیت بدنی مناسب و جلوگیری از کشیدگی های ناگهانی کمک می کند.
خصوصا یوگا و پایلیت بسیار مفید هستند زیرا شامل ترکیبی از ورزش های کششی و آمادگی جسمانی می باشند.
با داشتن وضعیت بدنی مناسب هنگام بلند کردن اشیا سنگین ستون فقرات در حالت درست نگه داشته شده و از بروز درد سیاتیک پیشگیری می‌شود.
هنگام بلند کردن اشیا سنگین کمر را صاف نگه داشته و با پاها بلند شوید. شی را نزدیک بدن نگه داشته و مراقب باشید که هنگام بلند کردن بدن تان نچرخد.
برای بلند کردن اجسام خیلی سنگین بهتر است از یک نفر کمک بگیرید.
از پزشک یا فیزیوتراپیست در مورد فعالیت های خاصی که این ناحیه از بدن را تحت تاثیر قرار می دهند سوال کنید.
در صورت مشکوک بودن پزشک به درد سیاتیک، روش های تشخیصی مختلفی برای اطمینان از تشخیص وجود دارد.
بخش های عصب سیاتیک
- عصب سیاتیک از پایین کمر شروع می شود
- در هر سطح از پایین ستون فقرات یک ریشه عصبی از درون نخاع خارج می شود و دنباله هر کدام از این ریشه های عصبی با یکدیگر ترکیب می شوند تا عصب سیاتیک بزرگ را شکل دهند.
- عصب سیاتیک از پایین کمر شروع می شود، از باسن عبور می کند وبه سمت پایین و پشت ساق های پا می رود.
- دسته هایی از عصب سیاتیک در هر کدام از ساق ها و ران ها از آن منشعب می شوند تا قسمت های خاصی از ران ها نرمه ساق، پا و انگشتان پا را از عصب دهی کنند.
تمرین های فیزیوتراپی سیاتیک اصلی ترین بخش اکثر برنامه های درمانی مربوط به سیاتیک است.
این تمرین ها شامل تمرین های قدرتی، کششی و ایروبیک هستند
اگر بیماران به طور منظم این تمرین های سبک را انجام دهند، درد سیاتیک آنها خیلی زودتر درمان خواهد شد و احتمال بازگشت این درد در آینده کمتر می‌شود.
تمرین های ورزشی مخصوص سیاتیک معمولاً بر سه بخش کلیدی تمرکز دارند: تقویت کردن، کشش و شرایط ایروبیک
بهتر است تمرینات دردهای سیاتیک زیر نظر متخصص فیزیوتراپی و با عنوان فیزیوتراپی سیاتیک انجام گیرد.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی درد پایین کمر
گزینه های درمانی فیزیوتراپی برای درد سیاتیک
یک برنامه درمانی مناسب برای درد عصب سیاتیک، بسته به دلیل و شدت علائم تهیه می شود. گزینه های درمان شامل موارد زیر هستند:
داروها
داروهایی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن و اسپرین) رامی توان برای کاهش درد و التهاب استفاده کرد.
شل کننده عضلانی، ضد التهاب ها، نارکوتیک ها، ضد افسردگیهای سه حلقه ای و داروهای ضد تشنج نیز برای کاهش علائم تجویز می شوند.
یخ و گرما درمانی
از یخ و گرما برای تسکین علائم و کاهش التهاب استفاده می شود. بسته های یخ و پدهای گرمایی هر روز طی چند ساعت محدود هر ۲۰ دقیقه یکبار بر روی عضلات باسن یا پشت پاها گذاشته می شوند.
فیزیوتراپی سیاتیک
فیزیوتراپی به تسکین علائم و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک می کند. یک برنامه درمانی معمولاً شامل ورزش های مختلفی برای تقویت عضلات، اصلاح وضعیت بدنی و بهبود انعطاف پذیری است.
ماساژ درمانی یا طب سوزنی برای آرام کردن ماهیچه ها و تسکین درد مفید هستند.
داروهای کورتیکواستروئید
داروهای کورتیکواستروئید معمولاً با عنوان استروئیدهای تزریقی شناخته می شوند. این تزریقات به کاهش التهاب اطراف عصب و تسکین درد کمک می کنند.
جراحی
در موارد شدیدتر یا وقتی علائم پس از انجام درمان های مختلف و گزینه های درمانی غیر جراحی ادامه پیدا کند، جراحی توصیه می شود.
درد سیاتیک تقریباً یک عارضه شایع است که می تواند به مرور زمان بروز کرده و در صورت درمان نشدن باعث آسیب دائمی عصب شود.
تیم متخصصین ارتوپدی ما خدمات تشخیصی و درمانی مورد نیاز را به شما ارائه خواهند داد تا بتوانید به زندگی نرمال خود بازگردید.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی کمر
تجهیزات فیزیوتراپی برای درمان سیاتیک کمر
ما در فیزیوتراپی پیشرفته دایان از تجهیزاتی همانند لیزر پرتوان، مگنت درمانی، شاک ویو درمانی، طب سوزنی، درای نیدلینگ، وازوترین کمر و … با توجه به مشکل شما استفاده خواهیم کرد.
همچنین در فیزیوتراپی دایان تاکید زیادی روی ورزش درمانی و درمانهای دستی می شود.
تمرین های قدرتی برای درمان دردهای سیاتیک
بسیاری از ورزش ها می‌توانند به تقویت ستون فقرات و محافظت از ماهیچه ها، رباط ها و تاندون ها کمک کنند.
اغلب ورزش های مخصوص کمر نه تنها بر روی کمر تمرکز دارند، بلکه عضلات شکم (معده) و باسن را نیز درگیر می‌کنند.
اگر عضلات میان تنه قوی باشند درد تسکین پیدا خواهد کرد.
این عضلات از ستون فقرات محافظت می کنند، آن را در وضعیت مناسب و متعادل نگه می دارند و حرکت کردن را آسان می کنند تا اینکه احتمال آسیب و جراحت هنگام کشیده شدن و خم شدن ستون فقرات کم شود.
تمرین های کششی در فیزیوتراپی سیاتیک
حرکات کششی معمولا برای تسکین درد سیاتیک توصیه می شوند.
حرکات کششی که مخصوص عصب سیاتیک هستند طوری طراحی شده اند که ماهیچه های سفت و غیر انعطاف پذیری که سبب درد شده اند را هدف قرار دهند.
کشش ماهیچه های همسترینگ در اغلب موارد بخش مهمی از برنامه تمرینی برای درمان درد سیاتیک است.
در اکثر موارد هنگام انجام فعالیت های روزانه، این ماهیچه‌ها کشش داده نمی شوند.
این ماهیچه ها در پشت ران ها از لگن تا زانو کشیده شده‌اند.
حرکت کششی دیگری که اغلب برای کاهش درد سیاتیک مفید است حرکت bird dog است.
بعد از اینکه بر روی دست ها و زانوهای تان قرار گرفتید، فرد بازو و ساعد چپ و ران و ساق راست خود (و یا برعکس) را می کشد و بالا می گیرد.
سپس این حرکت را با دست و پای دیگر انجام می دهد.
ورژن پیشرفته تر این ورزش حرکت plank bird dog است که در آن فرد زمانی ساعد و بازوی یک طرف بدن و ساق و ران طرف دیگر خود را در یک راستا می کشد و بلند می کند که در وضعیت پلانک و بر روی دستها و انگشتان پای خود قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی گردن
تمرین های ایروبیکی
تمرین های ایروبیکی که در آنها فشار و ضربه های کمی به بدن وارد می شود
بعضی اشکال ورزش های مخصوص بیماری های قلبی عروقی که در آنها فشار و ضربه های کمی به بدن وارد می شوند.
مانند پیاده روی، شنا یا آب درمانی در استخر معمولا به عنوان فعالیت های ایروبیک ای که گردش مایعات و مواد غذایی را در بدن بهتر می کنند و شرایط بهتری را برای بهبود بیماری ایجاد می کنند، برای بهبود درد سیاتیک استفاده می شوند.
شرایط ایروبیک همچنین مزایای خاصی دارد، مانند آزادسازی اندورفین که مسکن طبیعی بدن است و موجب کاهش درد می شود.
این ورزشها ممکن است جدا جدا و یا همراه با یکدیگر انجام شوند.
یوگا و حرکات پایلیت نمونه هایی از ورزش هایی هستند که ممکن است هم برای افزایش قدرت و هم برای کشش استفاده شوند.
برای هر کسی که درد مزمن و یا درد سیاتیک نسبتاً زیادی دارد یک گزینه برای انجام ورزش های سبک، آب درمانی است که یک برنامه ورزشی کنترل شده و با پیشرفت تدریجی است که در استخر آب گرم انجام می شود.
جهت بهره مندی از خدمات فیزیوتراپی سیاتیک برای درمان دردهای سیاتیکی در تهران با استفاده از تجهیزات پیشرفته و متخصصین مجرب با کلینیک فیزیوتراپی دایان واقع در شمال شرق تهران تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536
