فیزیوتراپی سالمندان، انواع آن و روش های درمانی

فیزیوتراپی سالمندان، برای سالمندانی که در دوران نقاهت بعد از جراحت یا بیماری به سر می برند و برای کسانی که درد مزمن دارند، فیزیوتراپی می تواند به کاهش درد و بازگرداندن عملکرد های بدنی مانند انعطاف پذیری، قدرت، تعادل و هماهنگی کمک کند.

فیزیوتراپی برای سالمندان ترکیبی از روشهای کششی، پیاده روی، ماساژ درمانی، آب درمانی (hydrotherapy) ، لیزر درمانی، مگنت درمانی و تحریک الکتریکی است.

از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!

تماس با کلینیک فیزیوتراپی

یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین اهداف در فیزیوتراپی سالمندان، حفظ استقلال و پیشگیری از یک خطر بزرگ و شایع است که می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. برای درک عمیق‌تر این موضوع و راهکارهای مقابله با آن، مطالعه مطلب ما در مورد علت زمین خوردن سالمندان را به شدت توصیه می‌کنیم.

فیزیوتراپی می تواند در چه شرایطی و برای چه کسانی ارزشمند باشد؟ برای کسانی که:

• دوران نقاهت پس از آسیب هایی مانند شکستگی لگن
• آرتروز (Osteoarthritis)
• درد در تمام قسمت های بدن مانند زانو، پشت، شانه، مچ و غیره
•  دیابت و فیزیوتراپی
• بیماری پارکینسون
• بیماری آلزایمر
• سکته مغزی
• سرگیجه (vertigo)
• بی اختیاری ادرار
• ام اس (Multiple sclerosis)
• فلج مغزی (Cerebral Palsy)
• پارگی مینیسک زانو
• و بسیاری از شرایط دیگر

درمانگر فیزیکی یا فیزیوتراپیست چه کارهایی را انجام می دهد؟

فیزیوتراپیست ها (PT)، بیماری ها یا مسائل مرتبط با سلامتی را برای تمام افراد، از نوزادان گرفته تا افراد سالخورده، تشخیص داده و درمان می کنند. فیزیوتراپیست ها با استفاده از تکنیک های درمانی مختلف، برنامه ای را برای افزایش حرکت فرد، کاهش درد و بازگرداندن عملکرد ها، تهیه می کند.

در صورتی که درد و تورم وجود داشته باشد، اولین هدف فیزیوتراپیست کاهش درد و تورم است. بعد از آن، فیزیوتراپیست تکنیک های مختلفی را برای افزایش انعطاف پذیری، قدرت، هماهنگی و تعادل به کار می گیرد.

این تکنیک ها معمولا شامل تمریناتی مانند کشش، بلند کردن وزنه و پیاده روی می شوند.
فیزیوتراپیست ها همچنین می توانند مجموعه ای از درمان های دیگر را ترکیب کنند، بعضی از آنها ممکن است کمک کننده باشند و یا نباشند، این کاراغلب یک فرآیند آزمایش و خطا است.

انواع فیزیوتراپی برای سالمندان

درمان دستی یا منوال تراپی (manual Therapy)، روش درمانی است که توسط درمانگر و با دست انجام می شود و هدف آن استراحت دادن به بیمار، کاهش درد و انعطاف پذیری بیشتر است. این درمان شامل موارد زیر است:

• ماساژ عضلات و بافت های نرم بدن برای آرام کردن بیمار، بهبود گردش خون و تسکین درد.
• تکنیک تحرک دادن (mobilization)، که در آن از حرکات آهسته استفاده می شود تا با پیچ و تاب دادن و کشیدن مفاصل و استخوان ها آنها را به جای خود بازگرداند. این کار می تواند به شل کردن بافت مفصلی سفت کمک کند و انعطاف پذیری را افزایش دهد.
• تکنیک منیپولیشن (manipulation)، که در آن از حرکات سریع و پر قدرت برای از بین بردن درد و تنظیم مفاصل و استخوان ها استفاده می شود.

درمان سرد یا سرمادرمانی برای از بین بردن درد، تورم و التهاب ناشی از بیماری هایی مانند آرتروز استفاده می شود. این درمان شامل استفاده از بسته های یخ (هر بار ۱۰تا ۱۵ دقیقه)، ماساژ با یخ و روش RICE می باشد. RICE مخفف کلمات استراحت، یخ، فشرده سازی و بالابردن (مثلا بالا نگه داشتن اندام آسیب دیده بر روی بالش) است.

گرما درمانی عضلات را آرام می کند و گردش خون را بهبود می بخشد. این کار برای از بین بردن سفتی مفاصل ناشی از ورم مفاصل و استخوان ها (osteoarthritis) یا سایر شرایطی که موجب شده باشد برای مدتى‌ در بستر بى‌حرکت‌ مانده باشید، مفید است. گرما، همچنین، قبل از ورزش کردن برای شل کردن عضلات استفاده می شود.

در روش آب درمانی (Hydrotherapy)، از آب برای درمان بیماری ها و حفظ سلامتی، بهبود بافت های نرم، افزایش جریان خون و آرامش بدن استفاده می شود.

تحریک الکتریکی از جریان الکتریکی برای ایجاد یک اثر دلخواه در بدن استفاده می کند. به عنوان مثال، جریان الکتریکی می تواند سیگنال های درد را برای از بین بردن احساس درد درگیر کند. تحریک الکتریکی برای منقبض کردن عضلات کسانی که دچار سکته مغزی شده اند و افراد مبتلا به آرتروز استفاده می شود.

تحریک الکتریکی اصطلاحی عمومی است که توصیف کننده ی استفاده از جریان الکتریکی برای اثر گذاشتن در بدن می باشد. تحریک الکتریکی کاربرد های مختلفی دارد. درمان با تحریک الکتریکی اغلب به همراه لیزر درمانی سرد (cold laser therapy) استفاده می شود تا درمان بهتر انجام شود.

فیزیوتراپیست ها در هر جلسه به بیماران آموزش می دهند. به بیماران آموزش داده می شود که چگونه کارهای روزانه خود را انجام دهند، چگونه از بدن خود محافظت کنند تا دچار آسیب مجدد نشوند، چه تمرین هایی را در خانه انجام دهند و اینکه با توجه به مشکلات حرکتی که دارند، چگونه محیط خانه های خود را برای خودشان امن تر کنند.

اولتراسوند درمانی (Ultrasound) از امواج صوتی استفاده می کند و به منظور کاهش اسپاسم عضلات و آرام کردن ماهیچه ها قبل و بعد از ورزش به کار برده می شود.

شکستگی کتف در سالمندان

بسیاری از چالش‌های دوران سالمندی، مانند درد و سفتی مفاصل، ریشه در بیماری‌های مزمن دارند. فیزیوتراپی در بیماری‌های روماتیسمی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های توانبخشی است که به حفظ استقلال و کیفیت زندگی در این دوران کمک شایانی می‌کند.

درمان شرایط خاص با فیزیوتراپی

از نظر جامعه پزشکی، فیزیوتراپی می تواند برای کمک به افراد مبتلا به انواع بیماری ها و دارای شرایط سلامتی مختلف، مورد استفاده قرار گیرد، در بعضی موارد کاربرد فیزیو تراپی کاملا واضح است و در بعضی موارد دیگر کمتر.

اکثر افراد ۶۵ سال به بالا، آرتروز ستون فقرات دارند، حتی اگر علائم آن را نداشته باشند. فیزیوتراپی می تواند با استفاده از ورزش های آبی، بسته های گرم، تحریک الکتریکی و سایر تکنیک ها، نشانه های این بیماری که ممکن است در آینده ظاهر شوند را کاهش دهد.

برای بیماران سکته مغزی، فیزیوتراپیست ها از درمان با ایجاد محدودیت حرکتی در اندام ( constraint-induced movement) استفاده می کنند، در این روش شما مجبور هستید که از اندام ضعیف تر خود استفاده کنید (مثلا با بستن اندام سالم تر).

تمرین ذهنی برای انجام یک حرکت (motor imagery) و تمرین های ذهنی دیگر شامل تمرین و تکرارحرکات بدون انجام آن ها هستند. این کار موجب تحریک بخشی از مغز شما می شود که حرکت را کنترل می کند.

بیماران مبتلا به پارکینسون تمریناتی را انجام می دهند که انعطاف پذیری بدنشان را بهبود می بخشند و از حرکات روباتیک گونه ای که بر اثر بیماری ایجاد می شود، جلوگیری می کنند.

به بیمارانی که دچار بی اختیاری هستند آموزش داده می شود که چگونه عضلات خاصی را پیدا کرده و از آنها به درستی استفاده کنند. انجام تمرینات لگنی به تقویت عضلات کمک میکنند تا مثانه بهتر کنترل شود.

بیماران مبتلا به آلزایمر می توانند از تمرین هایی استفاده کنند که به بهبود حافظه آنها کمک می کنند و شروع مشکلات جدی تر و بیشتر حافظه را به تاخیر می اندازند.

فیزیوتراپیست ها همچنین از روش “معکوس کردن” استفاده می کنند که در این روش فیزیوتراپیست به عنوان یک آینه عمل می کند و به بیمار نشان می دهد که چگونه حرکت کند. تکنیک های دیگر عبارتند از رقص و باغبانی، که به بیمار کمک می کنند تا بعضی حرکات مشخص را به خاطر بسپارد.

برای مقابله با بیماری انسدادی ریوی مزمن (COPD)، که تنگی تنفس را ایجاد می کند، از تمرین هایی استفاده می شود که می توانند با ورزش دادن به عضلات و افزایش ظرفیت هوازی، کوتاهی نفس را بهبود ببخشند.

یکی از شایع‌ترین علل درد کمر و پا در این دوران، ناشی از تغییرات فرسایشی ستون فقرات است. فیزیوتراپی تنگی کانال نخاع یک برنامه تخصصی برای مدیریت این دردها و حفظ توانایی راه رفتن در سالمندان است.

خلاصه

همانطور که می بینید، فیزیوتراپی می تواند در مورد هر بخش از خدمات بهداشتی قابل تصور به سالمندان کمک کند. اگر در دوره نقاهت پس از عمل جراحی یا بیماری بسر می برید و یا در حال حاضر ازیک بیماری رنج می برید، از پزشک خود درباره فیزیوتراپی بپرسید.

ما در این مرکز به طیف وسیعی از مشکلات سالمندان، از جمله توانبخشی پس از آسیب‌های جدی مانند سکته مغزی و همچنین مدیریت شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان می‌پردازیم. برنامه تخصصی ما برای درمان شکستگی مهره کمر در سالمندان با هدف بازگرداندن حداکثر سلامت و استقلال طراحی شده است.

فیزیوتراپیست می تواند با افزایش قدرت تحرک شما و آسان تر کردن انجام وظایف روزانه، استقلالتان را به شما باز گرداند.

با افزایش سن، تغییرات وضعیتی مانند قوز پشتی (کیفوز) شایع‌تر شده و می‌تواند بر تعادل و تنفس تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی اصلاح قامت بخش مهمی از برنامه توانبخشی سالمندان برای حفظ استقلال و جلوگیری از سقوط است.

درمان های فیزیکی میتوانند در شرایط مختلف زندگی به سالمندان کمک کنند، از جمله:

• مراقبت از سالمند در خانه
• مراقبت موقتی اورژانسی یا برنامه ریزی شده از سالمند (Respite care)
• زندگی مستقل
• زندگی فعال برای سالمند
• تسهیلات برای کمک به زندگی سالمند (Assisted Living Facilities)
• مراقبت از بیماران آلزایمری و کسانی که مشکل حافظه دارند.

کلینیک فیزیوتراپی دایان خدمات تخصصی فیزیوتراپی را برای سالمندان عزیز به خصوص در محله های قیطریه تهران، خیابان دولت تهران و همچنین فیزیوتراپی در اختیاره تهران را ارائه می کند جهت کسب مشاوره و اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

فیزیوتراپی سالمندان در منزل