فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی سالمندان در منزل می تواند راهکار بسیار مناسبی برای بهبود وضعیت جسمانی و بیماری های اسکلتی آنها باشد. این در حالی است که با افزایش سن در دروان پیری، احتمال ابتلاء افراد به برخی از بیماری ها بیشتر می شود. در اکثر مواقع پزشکان معالج توانبخشی و فیزیوتراپی برای سالمندان را تجویز می کنند. چون با افزایش سن، بدن دچار تغییرات فیزیکی زیادی می شود. این تغییرات معمولاً باعث کاهش قدرت عضلانی، تراکم استخوان، هماهنگی بدن و حتی سفت شدن مفاصل خواهد شد. حتی گاهی اوقات ممکن است باعث افتادن و سقوط افراد سالمند شود. اما در شرایطی که فیزیوتراپی در منزل برای سالمندان تجویز می شود، تمرینات و تکنیک های فیزیوتراپی می توانند اثر بسیار موثری بر کاهش درد در سالمندان داشته باشند.

اما اینکه یک پزشک معالج چه تمرینات توانبخشی و فیزیوتراپی را برای سالمندان توصیه می کند؟ یا فیزیوتراپی در چه شرایطی برای سالمندان تجویز می شود؟ مزایای فیزیوتراپی در منزل برای افراد سالمند چیست؟ سوالات مهمی است که بهتر است قبل از شروع جلسات فیزیوتراپی در سالمندان به دنبال پاسخ آنها باشید. بدون شک کسب اطلاعات کامل در مورد تکنیک ها و تمرینات مربوط به فیزیوتراپی و توانبخشی در افراد سالمند می تواند به شما کمک کند تا با جدیت و همت بیشتری جلسات درمانی را پیگیری کنید.

شرایط فیزیوتراپی سالمندان در منزل

سالمندانی که از بیماری های مزمن و دردهای عضلانی رنج می برند، ممکن است شرایط لازم برای دریافت خدمات درمانی فیزیوتراپی را داشته باشند. اما در هر صورت برای تجویز نهایی باید به پزشک مراجعه کنند تا تشخیص نهایی داده شود.

این در حالی است که انواع دردهای مزمن می توانند زندگی و فعالیت های روزمره افراد سالمند را تحت تاثیر قرار دهد. اما خوشبختانه، تمرینات فیزیوتراپی و توانبخشی و برنامه های ورزشی تنظیم شده توسط فیزیوتراپیست می تواند به کاهش درد بدن، تقویت حرکت مفاصل، تسهیل هماهنگی و تقویت عملکرد تنفسی سالمندان کمک کند.کلینیک فیزیوتراپی دایان با بهره گیری از متخصصین و کادر مجرب آماده ارائه کلیه خدمات به سالمندان عزیز می باشد.

یک پزشک ممکن است در هر یک از شرایط زیر، فیزیوتراپی برای سالمندان را تجویز و توصیه کند:

درد ناشی از بیماری های مزمن

فیزیوتراپی می تواند ناراحتی ناشی از بیماری های مانند آرتریت یا پوکی استخوان را تسکین دهند. معمولاً درد مفاصل در سالمندان در اثر التهاب مفاصل، جراحات، آرتریت، نقرس و غیره ایجاد می‌شود. در صورت نادیده گرفتن درد و عدم درمان به موقع، احتمال اینکه تحرک بیمار کمتر و بدن او ضعیف تر شود، بیشتر است. برای همین بهتر است در صورت بروز هر گونه درد مفاصل در سالمندان، برای تمرینات فیزیوتراپی و توانبخشی آنها با پزشک معالج مشورت کنید. هدف فیزیوتراپی در سالمندان برای درد مفاصل بازیابی عملکرد ماهیچه ها، استخوان ها، مفاصل، تاندون ها و رباط ها است.

تاثیر فیزیوتراپی سالمندان در منزل بر بهبود قدرت و انعطاف پذیری

کاهش قدرت یکی از رایج ترین مشکلات در دوران پیری و سالمندی است که تقریباً هر فردی با آن مواجه می شود. علاوه بر این، این وضعیت در کنار سایر بیماری های مزمن می تواند مشکلات فرد را بیشتر کند. اما فیزیوتراپی و توانبخشی در سالمندان می تواند تاثیر زیادی در بهبود قدرت و انعطاف پذیری مفاصل افراد سالمند داشته باشد. در این شرایط تمرینات فیزیوتراپی می توانند به تسکین و کاهش درد بیمار و بازگشت قدرت تحرک آنها کمک کنند.

بی ثباتی وضعیتی و اختلال تعادل

یکی دیگر از شرایط در سالمندان که ممکن است نیاز به فیزیوتراپی داشته باشد، اختلال تعادل در سالمندان است. این اختلال بیشتر به دلیل از دست دادن عملکرد طبیعی ماهیچه ها و استخوان ها در سالمندی رخ می دهد. این بیماری بیشتر به دلیل آرتروز و بی حسی در پاها، مشکلات چشمی، مشکلات گردش خون و مصرف چندین دارو ایجاد می شود. در این شرایط، فیزیوتراپی می تواند به بهبود عملکرد عضلات و تعادل سالمندان کمک کند. تمرینات تعادلی برای کمک به بهبود عملکرد عضلات و استخوان‌ها در افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی مانند بیماری آلزایمر، ALS، بیماری پارکینسون یا آسیب مغزی است.

کدام گروه از سالمندان نیاز به فیزیوتراپی دارند؟

اگر چه اکثر افراد ممکن است در مقطعی از زندگی خود به تمرینات و تکنیک های فیزیوتراپی نیاز پیدا کنند، اما بروز برخی از عوامل می توانند احتمال نیاز به تمرینات فیزیوتراپی در سالمندان را افزایش دهند، برخی از این عوامل و شرایط عبارتند از:

• چاقی و اضافه وزن بیش از حد
• سالمندان با سابقه عمل های جراحی
• هر گونه ناهماهنگی و سفتی عضلات
• ابتلا به بیماری های مربوط به عدم تعادل
• کاهش شدید قدرت انقباض عضلانی در سالمندان
• ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند قلبی، فشار خون بالا، سکته مغزی، دیابت و آرترو، مشکلات انسداد ریه، بی اختیاری مدفوع یا ادرار

هدف از فیزیوتراپی و توانبخشی در سالمندان

فیزیوتراپی و توانبخشی در سالمندان می تواند اثرات بسیاری بر روند بهبود درمان آنها و تسکین دردشان داشته باشد. مهمترین مزایای تمرینات فیزیوتراپی در سالمندان به خصوص در منزل، عبارتند از:

کاهش کمردرد

تکنیک های فیزیوتراپی، مانند تمرینات کششی، درمان دستی، و تمرینات تثبیت کننده مرکزی، می تواند تاثیر زیادی در کاهش درد کمر در سالمندان داشته باشند. این تمرینات انعطاف‌پذیری ستون فقرات را بهبود می‌بخشند و عضلات کمر را تقویت می‌کنند.

بهبود درد پس از عمل جراحی

فیزیوتراپی در سالمندان نقش بسیار مهمی در مدیریت درد پس از عمل جراحی دارد. فیزیوتراپی از طریق ترکیبی از تمرینات، درمان دستی و روش‌هایی مانند گرما یا سرما درمانی می‌تواند ناراحتی ناشی از درد بعد جراحی را کاهش دهد و باعث تسریع در روند بهبودی شود.

تقویت عضلات ساق پا و زانو

افراد مسن اغلب دچار ضعف عضلانی به خصوص در اندام تحتانی می شوند. گزینه های درمانی فیزیوتراپی، از جمله تمرینات تقویتی هدفمند، تمرینات تعادلی، و حرکات عملکردی، می توانند قدرت عضلات پا و زانو را بهبود ببخشند.

اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات با فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی می تواند به اصلاح ناهنجاری های ستون فقرات، مانند اسکولیوز یا کیفوز، در افراد سالمند کمک کند. در این شرایط درمانگران از تمرین‌های خاص، کشش‌ها و آموزش وضعیتی برای بهبود وضعیت کلی بدن سالمندان استفاده می‌کنند.

کاهش یا بهبود درد سیاتیک

درد سیاتیک می تواند تا حدود زیادی کیفیت زندگی سالمندان را تحت تاثیر قرار دهد. گزینه های فیزیوتراپی برای سالمندان در این شرایط، مانند کشش های ملایم، تکنیک‌های تحرک عصبی و تمرین‌های تقویتی هدفمند، می‌توانند درد سیاتیک را کاهش دهند.

تسهیل فعالیت های شخصی و روزانه

فیزیوتراپی از طریق برنامه‌های ورزشی شخصی‌سازی‌شده، آموزش تحرک و توصیه‌های دستگاه کمکی به سالمندان کمک می کند تا راحت تر و بهتر بتوانند فعالیت های روزمره خودشان را انجام دهند.

مدیریت یا بهبود علائم در بیماران سکته مغزی و یا ام اس (MS)

فیزیوتراپی نقش بسیار موثری در توانبخشی سالمندان مبتلا به سکته و یا ام اس (MS) دارد. در این روش درمانگران از تکنیک های مختلفی برای بازیابی تحرک، بهبود قدرت و هماهنگی عضلات و به حداقل رساندن عوارض طولانی مدت سکته و یا ام اس (MS) استفاده می کنند.

انعطاف پذیری ماهیچه ها و مفاصل

در شرایطی مانند آلزایمر، دیابت و پارکینسون، مداخلات فیزیوتراپی مانند تمرینات کششی و حرکت ملایم مفاصل، می تواند به بهبود انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفاصل در سالمندان مبتلا به بیماری هایی مانند بیماری آلزایمر، دیابت و … کمک کند.

درمان یا بهبود آرتریت

فیزیوتراپی از طریق ترکیبی از تمرینات، درمان دستی و روش‌های تسکین درد می‌تواند درد مفاصل را کاهش دهد، تحرک مفصل را بهبود بخشد، عضلات حمایت کننده را تقویت کند و ظرفیت عملکردی کلی را در بیماران مبتلا به آرتریت افزایش دهد.

مزیت های فیزیوتراپی در سالمندان

تمرینات و تکنیک های فیزیوتراپی سالمندان در مواردی که به طور اصولی و صحیح انجام بگیرند می تواند مزایای زیادی برای سلامتی جسمی و حتی روانی آنها داشته باشد.

مهمترین مزیت های فیزیوتراپی در سالمندان
افزایش میزان تحرک و کاهش احتمال بروز پوکی استخوان	تمرینات استقامتی در سالمندان تحرک در آنها را افزایش می دهد. حتی تمرینات مقاومتی می تواند با تقویت استخوان آنها احتمال بروز پوکی استخوان را کاهش دهد.
افزایش متابولیسم بدن	انجام تکنیک های فیزوتراپی در سالمندان با افزایش فعالیت بدنی آنها می تواند میزان مصرف انرژی و در نهایت متابولیسم بدن آنها را افزایش دهد.
کاهش خستگی و بهبود کیفیت خواب در سالمندان	بهبود و افزایش متابولیسم بدن در سالمندان می تواند از بروز خستگی در آنها جلوگیری کند. حتی تاثیر زیادی در کیفیت خواب آنها داشته باشد.
افزایش تعادل	فیزیوتراپی در سالمندان شامل تکنیک و تمرینات تعادلی برای بهبود وضعیت تعادل آنها هم می شود. این تمرینات می توانند از سقوط ناگهانی سالمندان جلوگیری کند.
بهبود عملکرد ریه	تمرینات تنفسی در حین فیزیوتراپی می توانند عملکرد ماهیچه های تنفسی در سالمندان را بهبود ببخشند.

باتوجه به مزایای مختلف فیزیوتراپی برای سالمندان بهتراست در صورتی که نیاز به دریافت خدمات فیزیوتراپی دارند، هرچه زودتر برای کمک به آنها اقدام کنید.

روشهای فیزیوتراپی سالمندان در منزل

یک فیزیوتراپیست می تواند از روش ها و تکنیک های مختلفی برای ارائه خدمات فیزیوتراپی سالمندان در منزل استفاده کند. اکثر روش های درمانی فیزیوتراپی و توانبخشی برای سالمندان ممکن است شامل تمرینات ورزشی باشند. برای همین سالمندان بهتر است از کلیه دستورالعمل فیزیوتراپیست خود برای انجام تمرینات فیزیوتراپی در منزل پیروی کنند. برخی از مهمترین روش های درمانی که ممکن است در فیزیوتراپی سالمندان در منزل صورت بگیرند، عبارتند از:

تمرینات کششی

تمرینات کششی معمولاً در فیزیوتراپی برای سالمندان تجویز می شود. حرکات کششی از سفت شدن عضلات جلوگیری می کنند. حتی باعث بهبود تحرک در سالمندان می شود.

تحریک الکتریکی

تحریک الکتریکی با استفاده از جریان های الکتریکی خفیف برای تحریک عضلات یا اعصاب انجام می شود. این تکنیک معمولاً در فیزیوتراپی برای افراد مسن برای بهبود قدرت عضلانی، افزایش گردش خون و کاهش درد استفاده می شود. تحریک الکتریکی می تواند برای افراد دارای ضعف عضلانی، اختلال در کنترل حرکتی یا محدودیت حرکت مفید باشد.

ماساژ درمانی

در افراد مسن، ماساژ درمانی می تواند به تسکین سفتی ماهیچه ها، افزایش تحرک مفاصل و افزایش رفاه کلی کمک کند.قبل از انجام ماساژ درمانی برای سالمندان، مهم است که با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید تا از ایمنی و مناسب بودن این روش برای وضعیت سلامتی فرد مطمئن شوید. همچنین، مهم است که ماساژ توسط فردی متخصص و با تجربه انجام شود تا اثرات مثبت بهتر داشته باشد.

انجام حرکات سریع

تمرینات حرکتی سریع که به عنوان تسهیل عصبی عضلانی حس عمقی (PNF) نیز شناخته می شود، شامل انجام حرکات سریع و هماهنگ برای بهبود قدرت عضلانی، انعطاف پذیری و کنترل عصبی عضلانی است. این تمرینات به تقویت حرکات عملکردی، تعادل و هماهنگی در افراد مسن کمک می کند.

درمان اولتراسوند

درمان اولتراسوند از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید گرما در عمق بافت ها استفاده می کند. این روش معمولاً در فیزیوتراپی برای تسکین درد، کاهش التهاب، بهبود بافت و افزایش جریان خون موضعی استفاده می‌شود. اولتراسوند درمانی برای سالمندان مبتلا به بیماری های اسکلتی عضلانی می تواند موثر باشد.

لیزر درمانی

لیزر درمانی با استفاده از نور لیزر سطح پایین برای تحریک فعالیت سلولی و با هدف بهبود بافت بدن انجام می شود. یک گزینه درمانی بدون درد است. حتی می تواند به کاهش درد، التهاب و بازسازی بافت کمک کند. لیزر درمانی معمولا در فیزیوتراپی برای تسریع بهبود زخم، کاهش درد در مفاصل آرتروز و بهبود سلامت کلی بافت استفاده می شود.

گرما و سرما درمانی

گرما و سرما درمانی به طور گسترده در فیزیوتراپی برای مدیریت درد، کاهش التهاب و بهبود بافت استفاده می شود. روش گرما درمانی، مانند بسته های داغ یا استفاده از آب گرم، می تواند به آرامش عضلات، افزایش جریان خون و کاهش سفتی کمک کند. سرما درمانی مانند کمپرس یخ یا کمپرس سرد در کاهش تورم، بی حس کردن درد و کاهش التهاب موثر است.

فواید فیزیوتراپی سالمندان در منزل

فیزیوتراپی در منزل برای افراد سالمند، فقط برای تسکین درد و در صورت بروز بیماری تجویز نمی شود. بلکه به جزء تسکین درد و بهبودی بیماران می تواند مزایای دیگری هم داشته باشد. مهمترین آنها عبارتند از:

صرفه جویی در هزینه با فیزیوتراپی سالمندان در منزل

بدون شک یکی از مهمترین مشکلات در فیزیوتراپی سالمندان، نحوه انتقال آنها به مراکز درمانی است. چون سالمندان از عضلات ضعیف و تحرک کمی برخوردار هستند که نحوه رفت و آمد آنها به مراکز درمانی می تواند کمی سخت باشد. اما خدمات فیزیوتراپی در منزل برای افراد سالمند هم در صرفه جویی زمان برای همراهان بیمار تاثیر زیادی دارد و هم صرفه جویی در هزینه. ضمن اینکه، فیزیوتراپی در منزل برای سالمندان می تواند رضایت بخش تر و کم دردسر تر باشد. حتی باعث حس آرامش و امنیت بیشتر در عزیز سالمند شما شود.

پیشگیری از ابتلا به سایر بیماری های احتمالی

با توجه به افزایش سن و احتمال ابتلا به انواع بیماری های زمینه ای در سالمندان، ممکن است آنها سیستم ایمنی نسبتا ضعیف تری برخوردار باشند. از طرفی هم، احتمال بروز بیماری های دیگر مربوط به تحرک و سیستم عضلانی و اسکلتی در سالمندان زیاد است. برای همین، انجام تمرینات فیزیوتراپی در منزل برای سالمندان می تواند احتمال ابتلا به بیماری های واگیردار در مراکز درمانی و یا سقوط و افتادن در آنها را کاهش دهد.

مشارکت اعضاء خانواده

یکی دیگر از مزایای تمرینات فیزیوتراپی در منزل برای سالمندان، مشارکت سایر اعضاء خانواده در جلسات درمانی و توانبخشی سالمندان است. این مشارکت می تواند باعث تقویت روحیه در سالمندان شود که تاثیر بسیار زیادی در روند بهبودی بیماران دارد.

انواع فیزیوتراپی مناسب سالمندان

فیزیوتراپی برای افراد سالمند در منزل می تواند برای درمان بیماری ها و مشکلات مختلفی تجویز شود که رایج ترین آنها عبارتند از:

فیزیوتراپی زانو

روش فیزیوتراپی زانو برای سالمندان در منزل بیشتر برای درمان بیماری های مرتبط با زانو مانند آرتروز، آسیب های زانو و توانبخشی پس از جراحی تجویز می شود. هدف از فیزیوتراپی زانو کاهش درد، افزایش تحرک و بهبود عملکرد کلی مفصل زانو است.

فیزیوتراپی کمر

فیزیوتراپی کمر برای سالمندان در منزل ممکن است برای درمان کمردرد، فتق دیسک و تنگی ستون فقرات که در افراد مسن شایع است، تجویز شود. هدف فیزیوتراپی کمر کاهش درد، بهبود ثبات ستون فقرات و بهبود عملکرد کلی کمر است.

فیزیوتراپی گردن

فیزیوتراپی گردن برای سالمندان بیشتر بر درمان بیماری های مرتبط با گردن، مانند اسپوندیلوز گردن، گردن درد و سفتی عضلات گردن تمرکز دارد. روش‌های درمانی در این شرایط ممکن است شامل درمان دستی برای تحرک مفاصل گردن، تمرین‌های درمانی برای تقویت عضلات گردن، تمرین‌های کششی برای بهبود انعطاف‌پذیری و توصیه‌های ارگونومیک برای ارتقای وضعیت مناسب گردن باشد. هدف فیزیوتراپی گردن کاهش درد، بازگرداندن تحرک گردن و بهبود عملکرد کلی گردن است.

سخن آخر در مورد فواید فیزیوتراپی سالمندان

بررسی ها نشان می دهد که تعداد افراد سالمند در جهان نسبت به کل جمعیت در حال افزایش است. از طرفی هم افراد بالای 65 سال 80 درصد از بسترهای بستری در بیمارستان را تشکیل می دهند که در اکثر موارد بستری شدن آنها بیش از دو هفته طول می کشد. این در حالی است که با فیزیوتراپی سالمندان در مواقع ضروری و حتی شرایط خاص مانند در منزل تا حدودی می توان به بهبود وضعیت آنها کمک کرد. حتی از بروز بیماری ها و درد های مزمن و زمین گیر شدن آنها در خانه جلوگیری کرد. پس اگر عزیز سالمند شما نیاز به مراجع به مرکز فیزیوتراپی، لحظه ای دریغ نکنید. حتی می توانید از خدمات فیزیوتراپی برای سالمندان در منزل هم برای کاهش درد و تسکین حال آنها بهره بگیرید.

سوالات متداول