منوال تراپی چیست و در چه بیماری هایی کاربرد دارد؟ منوال تراپی به معنای پیاده سازی تکنیک های دستی است که با کمک نیروی دست متخصص فیزیوتراپی بر روی ستون فقرات، گردن، دست ها و پاها برای کمک به تسریع درمان و تصحیح اختلال عملکرد آن ها اعمال می شود.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
حرکت دادن مفاصل با سرعت و در جهات معین و جا اندازی مفاصل یا بافت های نرم کشش عضلات و مفاصل، ماساژ عمقی بافت نرم، جا اندازی مفاصل یا بافت های نرم و تکنیک های فشاری در این روش بکار می روند.
در پاسخ به منوال تراپی چیست باید گفت که منوال تراپی روشی موثر در کاهش استرس و فشار عضلانی و درد ناشی از آسیب های ایجاد شده است و روند بهودی را تسریع می بخشد.
بسیاری از مردم معمولا در نتیجه تصادفات رانندگی، افزایش سن، آسیب های ورزشی، نقص های مادرزادی، آسیب های ناشی از کار و یا تنها وضعیت نامناسب بدن با مشکلاتی ناتوان کننده همچون درد یا تنش کمر و گردن آشنایی دارند.
اکثر افراد برای بازگشت به یک زندگی بدون درد و تسکین علائم به دنبال کمک یک متخصص فیزیوتراپی هستند و گاهی اوقات این متخصصان منوال تراپی را توصیه می کنند!
متخصصان آموزش دیده در زمینه منوال تراپی برای کمک به کاهش درد و تنش و بازگشت فرد به زندگی روزمره روشی منحصر به فرد و عملی تجویز می کنند.
منوال تراپی موجب کاهش درد، بازیابی توان حرکتی و بهبود خشکی و سفتی مفاصل خواهد شد.
در این مطلب منوال تراپی، منشا این روش درمانی و تکنیکهای خاص مورد استفاده را بررسی خواهیم کرد.
تعریف منوال تراپی
همانطور که در بالا گفته شد: منوال تراپی یک روش فیزیوتراپی تخصصی است که به جای دستگاه ها و ابزارهای مختلف از تکنیک های خاص و عملی استفاده می کند. فدراسیون بین المللی متخصصان فیزیوتراپی ارتوپدی این روش درمانی را اینگونه تعریف کرده است:
روشی که در آن از حرکات ماهرانه دست با هدف ایجاد اثراتی همچون بهبود انبساط بافت ها، افزایش دامنه حرکتی گروهی از مفاصل، حرکت بافت های نرم و مفاصل، ایجاد آرامش، تغییر عملکرد عضلات، کنترل درد و تورم بافت نرم و کاهش التهاب یا محدودیت حرکتی استفاده می شود.
منوال تراپی به طور کلی شامل دو نوع حرکت است: حرکات بافت نرم و تحرک یا درمان دستی مفاصل.
تکنیک های منوال تراپی در کنار سایر روش های فیزیوتراپی به درمان مشکلات اسکلتی_عضلانی بیماران کمک می کند.
آگاهی کامل فیزیوتراپیست از بیومکانیک بدن انسان و نحوه ایجاد اختلالات در سیستم اسکلتی بدن، لازمه انجام این متد درمانی است و تنها فیزیوتراپیست آموزش دیده در این زمینه قادر به انجام آن است، چراکه هر گونه حرکت اشتباهی می تواند آسیب های جبران ناپذیری در پی داشته باشد.
منوال تراپی یکی از تکنیک های موثر در فیزیوتراپی است که در درمان بسیاری از مشکلات ستون فقرات مانند کمر درد، گردن درد و درد های عضلانی است مفید است.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی کمر
تکنیک های کشش مفاصل، عضلات، رباط ها و کپسول های مفصلی می تواند چسبندگی یا بافت اضافی که پس از آسیب یا عمل جراحی ایجاد شده را از بین برده و توانایی حرکت مفصل را بهبود بخشیده و دامنه حرکتی مفاصل را افزایش دهد.
انجام منوال تراپی اثر بازدارنده بر روی ریشه های عصبی متصل به طناب نخاعی بدن و همچنین ریشه های عصبی موجود در محل آسیب دیده داشته و از انتشار درد به سایر نقاط بدن جلوگیری می کند.
منوال تراپی سبب تحریک آزاد سازی هورمون های ضد درد شده و از این طریق نیز به کاهش درد و سایر مشکلات کمک می کند.
فیزیوتراپیست برای انجام این روش درمانی ناحیه های آسیب دیده را با ترکیبی از روش های ماساژ درمانی انجام می دهد.
در بسیاری از موارد پس انجام منوال تراپی، اغلب دردهایی که به وضوح دارای منشاء ستون فقرات هستند به صورت قابل ملاحظه بهبود یافته و در برخی موارد دردهایی که ارتباطی با ستون فقرات ندارند نیز بهبود می یابند.
تکنیک های منوال تراپی و جا اندازی مفاصل اغلب برای درمان مشکلات ستون فقرات بکار می روند اما این روش ها میتواند بر روی تمامی مفاصل بدن انجام شود.
مفاصل شانه، آرنج، مچ دست، لگن و ران نیز می توانند از مزایای منوال تراپی بهره ببرند.
انجام تکنیک های منوال تراپی هیچ عارضه جانبی ندارد به شرطی که توسط متخصص فیزیوتراپی انجام شوند.
اثرات درمانی منوال تراپی
- كاهش و تسکین درد های اسکلتی عضلانی
- بهبود اسپاسم عضلات
- بهبود و کاهش محدوديت های حرکتی
- بهبود و افزایش دامنه حرکتی مفاصل
- بهبود اختلالات عملكردي در مفاصل
- درمان مشکلات ناشی از نقاط ماشه ای
موارد منع کاربرد منوال تراپی
- ابتلا به بیماری های خاص
- خونریزی داخلی مفاصل
- نرمی مفاصل
- انجام جراحی تعویض مفصل
مزایا منوال تراپی
درمان دستی می تواند یک یا چند مورد از مزیت های زیر را برای بیمار به همراه داشته باشد:
- کاهش درد
- افزایش محدوده حرکتی
- کاش یا از بین رفتن التهاب بافت نرم
- القای ریلکسیشن به عضله
- تسهیل در تسکین درد
- کاهش اسپاسم عضله
- بهبود گردش خون
- کمک به تخلیه موثر تر مایعات از قسمت های مختلف بدن
- کمک به طویل شدن عضله
کاربردهای منوال تراپی
منوال تراپی برای کدام یک از انواع آسیب ها یا مشکلات موثر است؟ در زیر به برخی از این موارد اشاره شده است:
- درد گردن : مشکلات دیسک،اسپاسم عضله، درد ناشی از عمل جراحی گردن
- درد کمر : جهت مشکلات دیسک، گیر افتادگی مفصل فاست، تنگی کانال نخاعی، درد ناشی از عمل جراحی کمر.
- مشکلات ستون فقرات / درد ناحیه میانی کمر
- سر درد : میگرن، سردرد های عصبی
- اختلال عملکرد TMJ (اختلال در عملکرد مفصل گیجگاهی- فکی)
- درد لگن : گیر افتادگی لگن، درد مفصل میوفاسیال لگن در ناحیه باسن یا لگن جانبی، بورسیت (التهاب کیسه های مفصلی) لگن، درد پس از عمل جراحی جاانداختن لگن
- درد مچ پا : اختلال عملکرد پاتلوفمورال، تاندونیت IT band (بند ایلوتیبیال)، آرتروز مچ پا، درد مچ پا پس از عمل جراحی
- درد شانه : سندرم گیرافتادگی شانه، دیسکینزی کتف، شانه منجمد/ چسب کپسولیت، درد شانه پس از عمل جراحی – فیبرومیالژیا
- منوال تراپی برای بیماری های دیگری مانند فتق دیسک کمر ، هم اندازه نبودن هر دو پا و … نیز استفاده می شود.
منوال تراپی در فیزیوتراپی
کلمه “منوال تراپی” به روش درمانی عضلات، تاندون ها، رباط ها و مفاصل با استفاده از دست گفته می شود.
لمس انسان، یک عنصر ضروری در روش و فلسفه درمان به حساب می آید و دلیل خوبی هم دارد.
بیماران نسبت به درمان های دستی زمانی که با تمرین و آموزش همراه باشد، به نتایج خوبی دست پیدا می کنند. این کار باعث بهبودی سریع تر و صرف هزینه کمتری می شود.
منوال تراپی شما گروه وسیعی از انواع تکنیک های پیچیده است که به وسیله دست و توسط فیزیوتراپیست های آموزش دیده و با مهارت انجام می شود.
این تکنیک ها می تواند شامل دستکاری یا به حرکت واداشتن بافت نرم و مفصل های اسکلتی شود.
هدف از منوال تراپی، کاهش درد و افزایش عملکرد است.
تاثیرات منوال تراپی
برای منوال تراپی، چهار اثر اصلی پیشنهاد شده است:
- مکانیکی
- نوروفیزیولوژیکی
- بیوشیمیایی
- روانشناسی
از لحاظ مکانیکی : حرکت دادن غیر فعال مفصل موجب کشش عضلات، رباط ها و کپسول مفصلی در آن ناحیه می شود؛ همچنین می تواند اتصال غیر طبیعی بافت ها به همدیگر را که در نتیجه جراحت و یا التهاب ایجاد شده است، از بین ببرد و در نتیجه دامنه حرکتی بافت را افزایش دهد.
این بهبودی با وادار کردن بیمار به انجام تمرینات ورزشی خاص ممکن می شود.
اثر منوال تراپی بر مکانیسم های نوروفیزیولوژیکی در مقالات تحقیقاتی ذکر شده است.
اعتقاد بر این است که درمان دستی می تواند علاوه بر محل جراحت، بر روی سیستم درد واقع در کانال نخاعی، اثر مهارکننده داشته باشد.
از لحاظ بیوشیمیایی دستکاری مفصل موجب فعال شدن سیستم اپیوئیدی درونی می شود.
از لحاظ روانشناسی : منوال تراپی باعث می شود که فرد با به دست آوردن نتایج مثیت از این روش، احساس اطمینان و دلگرمی کند.
لمس و دستکاری بافت آسیب دیده، به سنجش میزان درد بیمار کمک می کند.
تسکین کمر درد حاد و مزمن
منوال تراپی شامل تکنیک هایی برای بازیابی تحرک و کاهش تنش عضلات بوده و به ویژه برای تسکین کمردرد حاد و مزمن مفید است.
کاهش دامنه حرکتی مفاصل به دلیل مشکلات اسکلتی عضلانی منجر به ناراحتی، ناامیدی و ناتوانی قابل توجه در انجام فعالیت های روزمره می شود.
منوال تراپی و موبیلیزاسیون مفصل برای درمان کمردرد مزمن ناشی از مشکلات مفصلی و حرکات بافت نرم برای بهبود کمردرد حاد ناشی از آسیب بافت نرم کاربرد دارند.
روش های منوال تراپی
حرکت دادن مفصل
به حرکت درآوردن مفصل زیر مجموعه ای از درمان است که در آن متخصص فیزیوتراپی ، با یا بدون کمک بیمار، مفصل ها را در مسیرهای خاصی حرکت می دهد تا موجب کشش مفصل و بافت های اطراف آن شود.
در این روش مفصل با سرعت زیاد در محدوده ای بیش از محدوده عملکردی فیزیولوژیک یا طبیعی آن و پایین تر از بیشترین حد حرکتی آن، حرکت داده می شود.
مانند سایر شکل های درمان دستی، این روش نیز موجب کاهش درد و بازیابی عملکرد طبیعی مفصل می شود. این اثرات به دلایل زیر ایجاد می شوند:
- آزاد شدن کپسول های مفصلی تحت فشار
- شل شدن عضلات گرفته
- از بین بردن اتصالات اطراف مفصل که در نتیجه جراحت یا التهاب ایجاد شده است
- بازکردن مفصل های قفل شده
تکنیک انرژی عضلانی
در این تکنیک از انقباض ارادی عضلات در برابر یک نیروی خارجی برای تحرک مفاصل و کشش عضلات کوتاه شده استفاده می شود.
رابرت داول، متخصص فیزیوتراپی، بطور دقیق درباره این روش درمانی توضیح داده است:
درمانگر پس از یک انقباض 3 تا 5 ثانیه ای مفصل را در حالتی که عضلات دوباره دچار انقباض شوند حرکت می دهد. این عمل دو یا چند مرتبه تکرار می شود.
این تکنیک برخلاف روش غیرفعال که درمانگر تمام کارها را انجام می دهد (مانند موبیلیزاسیون مفصل) یک روش فعال در نظر گرفته می شود.
به طور کلی بیماران به خوبی تکنیک های انرژی عضلات را تحمل می کنند و به مفصل فشار اضافه وارد نمی شود.
بافت نرم
متخصصان فیزیوتراپی واجد شرایط اغلب حرکاتی مربوط به بافت نرم انجام می دهند. ماهیچه ها، اعصاب و تاندون ها نمونه هایی از بافت های نرم بدن هستند.
در این روش از تکنیک هایی از جمله ماساژ درمانی، اعمال فشار بر روی بافت ها به منظور کاهش تنش عضلات، از بین بردن بافت اسکار، کاهش التهاب و درد یا بهبود گردش خون استفاده می شود.
تکنیک آزادسازی مفصل میوفاسیال
رهاسازی مفصل میوفاسیال یک تکنیک منوال تراپی بسیار کارآمد برای کاهش محدودیت حرکتی و فشار وارد بر میوفاسیال است تا درد را کاهش داده و موجب بازیابی حرکت مفصل شویم.
تئوری رهاسازی مفصل میوفاسیال به درک کاملی از سیستم میوفاسیال نیاز دارد.
فاسیل، یک سیستم تخصص یافته بدن است که ظاهری مشابه تار عنکبوت دارد که همه قسمت های بدن را به هم متصل می کند.
در حالت سالم و طبیعی بدن، فاسیال، ریلکس است و شکلی موج دار دارد. این بافت توانایی کشش و حرکت بدون محدودیت را دارد.
وقتی دچار آسیب فیزیکی، جراحت یا التهاب می شویم، فاسیال ، توانایی فعالیت خود را از دست می دهد. این مفصل، سفت شده و محدود می شود و سایر قسمت های بدن را نیز دچار تنش می کند.
روش درمانی ریلکس کردن میوفاسیال باعث کاهش درد و محدودیت و افزایش انعطاف پذیری و حرکت این بافت می شود.
همچنین وضعیت بدن بهبود می یابد و در نتیجه عواملی که موجب دردهای مزمن و طولانی مدت بدون علامت هستند، از بین می روند.
کشش عضله
کشش عضله یک روش درمانی دستی است که طی آن باید بیمار در وضعیت های خاص درمانی به مدت ۳۰ تا ۹۰ ثانیه بماند تا موجب شل شدن عضله و بافت همبند شود.
پس از تعیین نقاط حساس عضله، فیزیوتراپ، به آرامی در عضله آسیب دیده، در وضعیت طبیعی خود کشش ایجاد می کند.
این کشش ابتدا باعث کاهش اسپاسم عضله ای که باعث حساس شدن آن ناحیه است، می شود.
با کاهش اسپاسم، معمولا درد و تنش موجود در بافت درگیر کاهش می یابد.
این امر باعث می شود که مفصل ها حرکت طبیعی خود را به دست بیاورند. همچنین این روش درمانی برای سایر ساختارهای موجود در این ناحیه که تحت فشار قرار گرفته بودند نیز سودمند است.
کشش عضله برای درمان طیف وسیعی از بیماری های ارتوپدی از جمله سردرد، سیاتیک، تاندونیت، درد مزمن گردن و عوارض پس از عمل جراحی موثر است.
استرین و کانتراسترین
این تکنیک مشکلات ساختاری و وضعیتی ناشی از رفلکس های عصبی عضلانی غیرطبیعی را اصلاح می کند.
استرین و کانتراسترین فوق العاده ملایم بوده و درمانگران به جای سایر روش های بسیار دردناک برای درمان مشکلات حاد یا جزئی کمر این تکنیک را ترجیح می دهند.
منوال تراپی برای چه بیمارانی مناسب است
منوال تراپی اغلب برای درمان مشکلات مربوط به ستون فقرات همچون کمردرد حاد و مزمن استفاده می شود، با این حال برای درمان شرایط گسترده دیگری از جمله موارد زیر نیز مفید است:
- درد گردن
- آسیب های گردن
- مشکلات دست، مچ، آرنج یا شانه
- مشکلات لگن، زانو، مچ پا یا پا
- صدمات ناشی از تصادف
- صدمات ناشی از کار
- اسپاسم یا تنش عضلانی
هر بیماری که دچار درد مفاصل است، می تواند تحت درمان قرار گیرد.
هیچ منع مطلقی در مورد منوال تراپی وجود ندارد. با این حال اقدامات مراقبتی زیادی را باید به کار گرفت.
بیشتر بخوانید : الکتروتراپی چیست؟
این اقدامات در مرد بیماری هایی از جمله گرفتگی عضله، همارتروز، hyper mobility مفصل (خم و یا باز شدن بیش از حد مفصل) و تعویض مفصل در حالی که هنوز بیمار به طور فعال مفصل خود را حرکت نداده است.
زانو درد یکی از مشکلات رو به رشد در جامعه است و به همین دلیل روز به روز تعداد مراجعات افراد با مشکل زانودرد به کلینیکها بیشتر میشود.
بیشترین مشکلات مربوط به “فرسایش” و استئوآرتریت میباشند.
همچنین، مشکلاتی چون آرتروز زانو قابل درمان نبوده ولی میتوان با استفاده از روشهای درمانی منحصر به فرد ما، علائم ناشی از این عارضهها را کاهش داده و یا جلوی پیشرفت آنها را گرفت.
منوال تراپی زانو نیز برای درمان زانودرد و دیگر مشکلات مربوط به زانو بسیار موثرند.
منوال تراپی زانو اغلب به خوبی نتیجه می دهد و بیماران راضی هستند.
سوالات متداول
منوال تراپی یا درمان دستی یک روش فیزیوتراپی است که در آن به کمک نیروی دست بر روی ستون فقرات، گردن، دست ها و پاها برای کمک به تسریع درمان و تصحیح اختلال عملکرد آن ها اعمال می شود.
از این روش می توان در درمان گردن درد، کمر درد، مشکلات ستون فقرات، سردرد، اختلالات مربوط به عملکرد TMJ یا مفصل گیجگاهی فکی و بهبود درد نواحی لگن، شانه، دست و پا استفاده کرد.
به دلیل اینکه منوال تراپی با قدرت دست به صورت ماساژ انجام میشود عوارض خاصی به جز احتمال قرمزی موقت پوست به همراه ندارد. البته باید به موارد منع منوال تراپی قبل از انجام آن توجه شود.
از این روش درمانی به صورت تخصص استفاده های متعددی در فیزیوتراپی می شود از جمله تسکین دردهای مزمن و حاد، بهبود حرکت مفاصل، کاهش تنش عضلات، از بین بردن بافت اسکار، کاهش التهاب و درد یا بهبود گردش خون.
برای دریافت خدمات درمان از طریق منوال تراپی یا درمان دستی با کلینیک دایان یکی از بهترین کلینیک های فیزیوتراپی در تهران تماس بگیرید.
منوال تراپی چیست: منوال تراپی یا درمان دستی یکی از روش های مناسب جهت کاهش درد و بهبود دردهای موضعی به حساب می آید و اگر به صورت مداول زیر نظر متخصص انجام گیرد به درمان دردهای عضلانی و مفصلی بسیار کمک خواهد کرد.
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536