اگر آسیب دیده اید یا بیمارید و در انجام حرکات نرمال مشکل دارید، فیزیوتراپی برای کمک به بهبودی کامل و بازگشت به فعالیت های طبیعی مفید خواهد بود. فیزیوتراپیست با بیمار کار می کند تا تعادل و پروپریوسپشن پیشرفت کند. تعادل همان توانایی بدن برای سرپا ماندن در حالت ایستاده یا ثبات در حالت نشسته است.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
فیزیوتراپیست با فرد کار می کند تا دامنه حرکتی و قدرتش افزایش یافته تا احساس بهتری پیدا کرده و بهبودی حاصل شود.
اما پروپریوسپشن چیست و چه مثال هایی برای آن وجود دارد و این که چگونه در فیزیوتراپی استفاده می شود؟
پروپریوسپشن توانایی بدن برای دانستن این است که در کجای محیط قرار دارد. پروپریوسپشن به فرد اجازه می دهد آزادانه حرکت کرده بدون اینکه آگاهانه درباره نحوه حرکات فکر کند.
پروپریوسپشن چگونه عمل می کند؟
پایانه های عصبی خاصی در مفاصل و عضلات وجود دارد که اطلاعات مربوط به وضعیت های مختلف مفاصل و عضله ها را به مغز ارسال می کند.
برخی از پایانه های عصبی به مغز می گویند یک ماهیچه یا مفصل خاص چه حالتی گرفته و پایانه های دیگر به مغز می گویند چگونه این عضله حرکت کرده و سرعتش چقدر است.
این اطلاعات به مغز اجازه می دهند بداند اعضای بدن کجا قرار گرفته اند بدون این که واقعا مجبور باشید به بخش های مختلف بدن نگاه کنید.
مثال هایی از فیزیوتراپی تعادلی
بهترین راه برای درک پروپریوسپشن، یاد گرفتن مثال هایی از آن است. در اینجا چند مثال از روشی که بدن می فهمد در کجا قرار گرفته، بیان می کنیم:
اول از همه، روبروی آینه بنشینید و چشمانتان را ببندید. دست را در کنار خود بلند کرده جوری که با زمین موازی باشد.
سپس در زاویه ۹۰ درجه خم کنید. حالا چشمان تان را باز کرده به آینه نگاه کنید. دست باید در کنار، موازی با زمین در زاویه ۹۰ درجه خم شده باشد و نوک انگشتان رو به سقف قرار بگیرد.
این مسئله چطور اتفاق می افتد؟ چگونه توانستید دست خود را در موقعیتی قرار دهید بدون آنکه ببینید؟
پایانه های عصبی موجود در بدن موقعیت دست را به مغز مخابره می کنند و سپس مغز قادر خواهد بود دست را در حالت درست قرار دهد بدون اینکه چشم ببیند.
مثال جالب دیگری هم هست. از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید به شما کمک کند. کفش ها را در بیاورید، روی صندلی بنشینید و پاها را صاف کنید.
طرف مقابل باید پاهای شما را صاف نگه دارد. چشمان تان را ببندید و از دوست تان بخواهید مچ پای شما را بالا و پایین کند.
هر وقت دوست تان مچ پای شما را تکان داد، به او بگویید پایتان بالا رفته یا پایین.
هر بار که او مچ پای شما را تکان می دهد، پایانه های عصبی خاص در پا و مچ، به مغز می گویند که پا در حال حرکت است.
پروپریوسپشن به شما اجازه می دهد تا تغییر موقعیت پا را حس کرده و پاسخ مناسبی به این تغییر بدهید.
بیشتر بخوانید: درمان تعادلی با فیزیوتراپی
پروپریوسپشن در فیزیوتراپی
در بسیاری از مواقع، بعد از آسیب، بیماری یا جراحی احتمالاً نیاز به کار کردن با فیزیوتراپیست باشد تا به فرد کمک کند توان حرکتی خود را به دست بیاورد.
کار کردن برای بهبود پروپریوسپشن جزئی از برنامه توانبخشی بیمار است. تقریباً همه می توانند آموزش تعادل و پروپریوسپشن را استفاده کنند.
برخی آسیب‌های خاص که نیازمند آموزش پروپریوسپشن اند شامل موارد زیر هستند:
- برای بیماری های نورولوژیکی مثل سکته، پارکینسون یا ام.اس
- بعد از شکستگی اندام های فوقانی و تحتانی
- بعد از جراحی های زانو، لگن یا مچ
- بعد از هر دوره بی حرکتی
فیزیوتراپیست می تواند تست هایی از اندام های تحتانی و تست تعادل اجرا کند تا پروپریوسپشن را بسنجد کرد و بهترین ورزش ها را تجویز کند.
برخی از ورزش هایی که به بهبود پروپریوسپشن کمک می کنند این ها هستند:
- ورزش تعادلی تی استند
- تخته BAPS (یک قطعه ورزشی برای بهبود تعادل و مخفف
Biomechanical ankle platform system است).
- ایستادن روی یک پا روی سطوح مختلف
- ورزش دینامیک ایزومتری ثبات شانه
بیشتر بخوانید: نگذارید سالخوردگی شما را از پا بیاندازد
وقتی صحبت از ورزش های درمانی در فیزیوتراپی می شود، بسیاری هستند که فقط درباره افزایش قدرت یا توان حرکتی فکر می کنند اما کار کردن جهت بهبود تعادل و پروپریوسپشن، کلیدِ داشتن برنامه توانبخشی موفق و بازگشت دوباره به سلامت بعد از آسیب یا جراحی است.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت مشاوره و نوبت حضوری : 02122764555 – 02122786049 – 09128340536
