درمان فلج بلز با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی فلج بلز صورت : یکی از شایع ترین بیماری های ناحیه صورت، آسیب عصب هفتم می باشد. برای این بیماری تاکنون علت مشخصی ذکر نشده است. آسیب عصب زوج ۷ صورت ( آسیب عصب فاشیال ) به صورتی نیست که خیلی بیمار را درگیر کند و ارزش حیاتی چندانی برای بیمار ندارد. ولی وقتی (عصب زوج هفت) یا همان عصب Facial آسیب میبیند، کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تاثیر آن قرار میگیرد.
برای مثال فردی که دچار آسیب این عصب شده است، حالت صورتش دچار تغییراتی میشود که در معرض دید است و فرد تصور میکند که مردم به خاطر این حالت به او توجه میکنند.
نکته جالب توجه درباره عصب Facial این است که بخش اعظم اعصاب، ارتباط مستقیم با هیجانات فرد دارد و هنگامی که عصب آسیب ببیند به علت این که فرد نمیتواند هیجانات خود را ابراز کند، از جامعه کناره میگیرد.
با توجه به گفته های فوق، عصب Facial برای فرد چندان حیاتی نیست ولی کیفیت زندگی را به شدت دچار تغییر میکند، تا جایی که ممکن است گاهی فرد آرزوی مرگ کند. فلج صورت باعث می شود که یک طرف صورت شما شل و آویزان شده و یا سفت و فشرده شود. ممکن است در لبخند زدن یا بستن چشم در طرف آسیب دیده مشکل داشته باشید. گاهی افراد توانایی نگه داشتن آب در دهان را ندارند و مثلا هنگام مسواک زدن آب از گوشه ی دهان سرازیر می شود.
معمولا نخستین و بهترین درمان برای این بیماران فیزیوتراپی است. کسانی که میتوانند در بهبود و یا بهتر کردن شرایط فردی که دچار آسیب عصب Facial شده اند کمک کنند فیزیوتراپیست ها هستند.
این عصب به طور کلی حدود ۸۹ % عضلات صورت را عصب دهی میکند. این عصب سه شاخه حسی ، حرکتی و سوماتیک دارد.
معمولا شاخه حرکتی عصب زوج ۷ را به ۳ شاخه فوقانی ، میانی و تحتانی تقسیم میکنند. شاخه فوقانی عضلات پیشانی و اطراف چشم، شاخه میانی ناحیه گونه و شاخه تحتانی اطراف لب را عصب دهی میکند.
علامت شایع آسیب عصب صورت شامل ضعف ناگهانی و موقتی عضلات یک طرفه صورت است. ضعف عصبی در بیماری فلج عضلات صورت باعث می شود نیمی از چهره بیمار فرو رود یا لبخند یک طرفه شود. از علامت های دیگر این بیماری این است که چشم بیمار در برابر بسته شدن مقاومت می کند و شب ها هنگام خواب باز می ماند. در بیشتر موارد، ضعف موقتی ناشی از آسیب های عصب صورت، می تواند با تشخیص پزشک مغز و اعصاب و جلسات فیزیوتراپی تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کند و به طور قابل توجهی طی هفته ها بهبود یابد. لازم به ذکر است آسیب فلج بلز معمولا حرکات زیر را تحت تاثیر قرار می دهد.
در مواردی که درگیری بیمار زیاد بوده و بازگشت عصب طولانی می شود مشکل اصلی این بیمارن dyskinesia(دیسکینزی) است. دیسکینزیا یعنی یک حرکت غیر ارادی هنگام حرکات ارادی که بعد از آسیب عصب Facial ایجاد میشود. که بیشتر درعضلات اطراف چشم و اطراف دهان رخ میدهد. مثلا هنگامی که از بیمار میخواهیم لبخند بزند، دیده می شود که همزمان چشم بیمار نیز بسته میشود. یا وقتی که از بیمار میخواهیم ابروهای خود را بالا بیاورد، بصورت غیر ارادی، همزمان گوشه دهان به سمتی کشیده میشود.
علت دیسکینزیا هنوز مشخص نیست.
ولی ۳ فرضیه وجود دارد:
فرضیه اول بیشتر مورد قبول است.
۳ ماه بعد از آسیب عصب، دیسکینزیا در عصب فاشیال صورت رخ میدهد و تا ۲ سال بعد نیز ادامه دارد.
منظور ما از آسیب عصب Facial آسیب های است که از هسته به پایین است یعنی آسیبهای محیطی عصب.
بیماران عصب صورت که به ما مراجعه میکنند دو گروه هستند.
شیوع آسیب های عصب فاشیال ۲۳-۲۴ در ۱۰۰,۰۰۰ نفر است که ۷۵ % آنها را فلج بلز تشکیل
میدهد.
درمان ما به طور کلی شامل:
دارودرمانی خیلی موثر واقع نمیشود. معملا به مدت یک هفته تا ۱۰ روز ابتدایی با توجه به تشخیص پزشک از کورتون استفاده می شود. درمان فلج بلز با دارو میتواند درد فلج شدن صورت را کاهش دهد. دارو هایی مثل قطره چشم یا دارو های کورتیکواستروئید که برای کاهش التهاب تجویز میشود یا داروهای ضد باکتری و ویروس اگر عامل فلج بلز مشکلات باکتری و یا ویروس تشخیص داده شود.
در موارد بسیار شدید که معمولا به ندرت نیز اتفاق می افتند و به درمانهای غیر جراحی جواب نمی دهند میتوان از nerve graft (پیوند عصب)، مایوکتومی، muscle transfer یا انتقال عضله از جای دیگر استفاده کرد.
در توانبخشی میتوان عصب را گرم کرد، ماساژبدهیم، از تحریک الکتریکی، US (اولتراسوند)، لیزر، کینزیوتیپ و تمرین و ورزش درمانی استفاده کنیم.
۱. لیزردرمانی: لیزردرمانی باعث افزایش گردش خون، بالا بردن انرزی بافت ها و بهبود عملکرد عصب میشود. همچنین لیزر درمانی باعث کاهش درد و التهاب میشود. لیزر های کم توان همچنین می توانند منجر به افزایش سرعت ترمیم عصب شوند. ریز جریان عصب را افزایش میدهد و آنژیوژنز را فعال میکند.
۲. جریان گالوانیک. جریان گالوانیک منقطع باعث ایجاد تکانش سریع عضلات، بدون خطر انقباض عضلات میشود که به نوبه خود کمک منجر به بازآموزی اعصاب صورت می گردد.
۳. جریان فارادیک. جریان فارادیک باعث افزایش تن مداوم عضلات صورت میشود که میتواند قدرت انقباضی عضلات صورت را بالا برده و باعث حرکت عضلات شود.
۴. دیاترمی (درمان با حرارت) موج کوتاه. دیاترمی موج کوتاه گرچه امروزه زیاد مورد استفاده قرار نمی گیرند اما میتواند از طریق افزایش گردش خون به بهبود فلج بل کمک کند زیرا باعث کاهش درد، افزایش عملکرد متابولیک، بهبود ریز جریان و جلوگیری از انقباضات میشود.
۵. بیوفیدبک (بازخورد) : امروزه بیوفیدبک به عنوان یکی از موثر ترین راه های درمانی آسیب های عصب صورت مورد استفاده قرار می گیرند که به صورت بازخورد حسی، برای افزایش کنترل و آگاهی فرد از عضلات آسیب دیده و بهبود التیام به بیمار ارائه میشود.
۶. تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES). NMES از جریان الکتریکی کوچکی برای تحریک اعصاب عضلات فلج صورت برای بهبود قدرت عضلات صورت و به تأخیر انداختن آتروفی عضلات و افزایش قدرت عضلات در مرحله مزمن استفاده میکند.
۷. مادون قرمز. مادون قرمز ممکن است با افزایش جریان خون و کاهش التهاب، سرعت بازگشت عصب را بهبود بخشد. اما شواهد اندکی برای حمایت از استفاده از مادون قرمز در درمان فلج بل وجود دارد.
این تکنیک یک پکیج درمانی است برای بیماران مبتلا به آسیب عصب زوج هفت که شامل ماساژ و تمرینات relaxation و مهار سینکینزیس و حرکات اضافی و تمریناتی که فرد احساساتش را با حرکات صورت بیان میکند می شود.
فیزیوتراپی فلج بلز هرجلسه حدود ۴۸ دقیقه طول می کشد و هر هفته یک تا سه بار این تمرینات انجام میشود.هدف این تکنیک بهبود تقارن در عضلات صورت و این که فرد بتواند احساسات را با صورت بیان کند و حرکات عضلات صورتش را کنترل کند.یک جلسه میم تراپی شامل ۵ قسمت است و ترتیب این ۵مورد هم مهم است.
این تمرینات حتما باید جلوی آینه انجام شود برای اینکه هم فرد بتواند نحوه پیشرفتش را ببیند
و هم این که مراقب سینکیزیا باشد.
Follow up : سه تا شش ماه بعد از تمام شدن جلسات درمانی همچنان فرد باید این تمرینات
را انجام دهد. یکسری تمرینات خانگی به صورت stretch به بیمار میدهیم که باید انجام دهد.
هیچ آزمایش تشخیصی خاصی برای فلج بلز وجود ندارد.
پزشک نگاهی به صورت تان خواهد انداخت و از شما خواهد خواست که با بستن چشمها، بالا بردن ابروها، نشان دادن دندانها، اخم کردن و حرکات دیگر عضلات صورت تان را حرکت دهید.
عارضه های دیگری مانند سکته، عفونت، بیماری لایم و تومورها نیز میتوانند موجب ضعف عضلات صورت شوند و علائمی مشابه فلجبلز ایجاد کنند.
اگر دلیل علائم شما مشخص نباشد پزشک احتمالاً تست های دیگری را پیشنهاد خواهد داد، مانند:
این تست وجود آسیب عصبی و شدت آن را مشخص می کند. یک تست عصب و عضله فعالیت الکتریکی عضلات را در پاسخ به تحریکات و ماهیت و سرعت هدایت پالس های الکتریکی در یک عصب را اندازه گیری می کند.
عکسبرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) یا توموگرافی کامپیوتری (یا همان سی تی اسکن) برای رد کردن احتمال وجود منشا دیگر فشار بر روی اعصاب صورت مانند یک تومور یا شکستگی جمجمه نیاز خواهد بود.
اکثر افراد مبتلا به فلج بلز با درمان یا بدون درمان به طور کامل بهبود می یابند. یک درمان واحد برای فلج بلز وجود ندارد.
پزشک ممکن است داروها یا فیزیوتراپی را برای کمک به تسریع روند ریکاوری پیشنهاد دهد. جراحی به ندرت به عنوان یک گزینه درمان برای فلج بلز در نظر گرفته می شود.
داروهایی که معمولا برای درمان فلج بلز استفاده می شوند عبارتند از:
کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون عوامل ضد التهابی قوی هستند. اگر آنها بتوانند تورم عصب صورت را کم کنند عصب می تواند راحت تر در محفظه استخوانی که اطرافش را فرا گرفته است جا شود.
کورتیکواستروئیدها احتمالاً در صورتیکه طی چند روز اول بروز علائم مصرف شوند بیشترین تاثیر را خواهند داشت.
نقش داروهای ضد ویروس در هاله ای از ابهام قرار دارد. نشان داده شده است که مصرف آنتی ویروس ها به تنهایی در مقایسه با پلاسیبو تاثیر چندانی ندارد.
مصرف داروهای آنتی ویروس در کنار استروئیدها ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به فلج بلز مفید باشد اما این موضوع هنوز به اثبات نرسیده است.
اما با این وجود، گاهی اوقات به افراد مبتلا به فلج بلز شدید، همراه با پردنیزون، والاسیکلوویر (Valtrex) یا آسیکلوویر (Zovirax) داده می شود.
عضلات فلج شده ممکن است جمع شده و کوتاه شوند و انقباضات دائمی ایجاد کنند.
یک فیزیوتراپیست می تواند به شما آموزش دهد که چگونه برای پیشگیری از بروز دوباره این مشکل عضلات صورتتان را ماساژ و ورزش دهید.
در گذشته برای کاهش فشار روی اعصاب صورت از جراحی دکامپرشن استفاده میشد. در این جراحی مسیر استخوانی که عصب از آن عبور می کرد باز می شد.
امروزه جراحی دکامپرشن پیشنهاد نمیشود. این جراحی خطرات احتمالی چون جراحت عصب صورت و از دست رفتن دائمی قدرت شنوایی دارد.
در موارد نادر ممکن است برای اصلاح مشکلات دائمی عصب صورت به جراحی پلاستیک نیاز باشد.
عمل ری انیمیشن صورت (جراحی بازیابی حرکت، عملکرد و تقارن صورت پس از آسیب عصبی و حادثه)کمک می کند که صورت متقارن تر به نظر برسد و ممکن است قدرت حرکات عضلات صورت بازیابی شوند.
نمونه هایی از این نوع جراحی شامل لیفت ابرو، لیفت پلکف کاشت ایمپلنت ها در صورت و پیوند عصب است. بعضی از عمل ها مانند لیفت ابرو ممکن است پس از چند سال نیاز به تکرار داشته باشند.
درمان های خانگی شامل موارد زیر هستند:
با استفاده از قطره های چشم در طول روز و یک روغن چشم در شب میتوانید چشم هایتان را مرطوب نگه دارید.
زدن عینک در طول روز و یک چشم بند در شب می تواند از چشم هایتان در برابر خراشیده شدن و برخورد اجسام نوک تیز محافظت کند.
مصرف آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن می تواند به تسکین درد کمک کند.
ماساژ و ورزش دادن صورت طبق توصیه فیزیوتراپیست عضلات صورت را آرام می کند.
اگرچه شواهد علمی کمی برای تایید تاثیر داروهای جایگزین برای افراد مبتلا به فلج بلز وجود دارد اما برخی از افراد مبتلا به این عارضه ممکن است از فواید درمان هایی مانند موارد زیر بهره مند شوند:
تحریک اعصاب و ماهیچه ها با فرو کردن سوزن های ریز در نقاط خاصی از پوست مفید است.
بیوفیدبک با آموزش نحوه استفاده از قدرت تفکر برای کنترل بدن میتواند به شما در بازیابی قدرت کنترل عضلات صورت کمک کند.
شما احتمالا در ابتدا به پزشک خانوادگی خود مراجعه می کنید اما در بعضی موارد وقتی برای تنظیم یک نوبت قرار ملاقات تماس میگیرید ممکن است شما را مستقیماً به یک نورولوژیست ارجاع دهند.
بهتر است خود را برای این قرار ملاقات آماده کنید. در اینجا به مواردی اشاره میکنیم که میتوانند شما را برای مراجعه به پزشک آماده کنند..
حتما هر موردی را که حتی با دلیل مراجعه تان به پزشک مرتبط به نظر نمی رسد یادداشت کنید.
آیا اخیراً دچار استرس زیادی شده اید یا زندگی تان دچار تغییراتی شده است؟ به اشتراک گذاشتن این نوع اطلاعات ممکن است به پزشک در تشخیص کمک کند.
این لیست باید شامل میزان دوز مصرفی هر کدام از داروها یی که مصرف می کنید باشد. فراموش نکنید که همه ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید را نیز بنویسید.
در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان تان را با خود ببرید .گاهی اوقات ممکن است برایتان سخت باشد که تمام اطلاعاتی که در طول جلسه ملاقات با پزشک دریافت می کنید را به خاطر بسپارید.
شخص همراه شما ممکن است چیزهایی را به یاد بیاورد که شما فراموش کرده اید و متوجه نشده اید.
تهیه لیست سوالات به شما کمک میکند که از زمان ملاقات تان با پزشک بیشترین بهره را ببرید. در زیر به برخی از سوالات اصلی اشاره میکنیم که می توانید در مورد فلج بلز از پزشک بپرسید.
برای پرسیدن هر سوال دیگری که در طول ملاقات برای تان به وجود می آید تعلل نکنید.
آماده باشید که به سوالات پزشک پاسخ دهید، مانند اینکه:
اگر صورت تان درد می کند:
مسکن های بدون نسخه مصرف کنید
آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن می توانند به تسکین درد کمک کنند.
از گرمای مرطوب استفاده کنید
گذاشتن یک تکه پارچه خیس شده در آب گرم بر روی صورت، چند مرتبه در طول روز، ممکن است به تسکین درد کمک کند.
اگر چشمان تان به طور کامل بسته نمی شوند این موارد را امتحان کنید
برای دریافت مشاوره و استفاده از درمان های فیزیوتراپی، طب سوزنی و بیوفیدبک برای درمان فلج بلز با کلینیک دایان تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک: ۰۲۱۲۲۷۶۴۵۵۵– ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶ – ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹
برای اطلاع از آدرس جهت مراجعه حضوری یا دریافت نوبت غیر حضوری به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
مطالب مرتبط
، فیزیوتراپی خیابان دولت ، کلینیک فیزیوتراپی ، فیزیوتراپی سکته مغزی، فیزیوتراپی آرتروز ، فیزیوتراپی بی اختیاری ادرار ، فیزیوتراپی قلهک ، فیزیوتراپی محدوده دروس ، فیزیوتراپی احتشامیه ، فیزیوتراپی در منزل ، بهترین فیزیوتراپی خیابان دولت ، هزینه فیزیوتراپی.
1 دیدگاه
[…] فیزیوتراپی عصب صورت، یک تخصص پیشرفته در حوزه فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی عصب صورت شامل توانبخشی، درمان آسیبها و مواردی است که روی صورت از جمله عضلات و اعصاب آن تأثیر میگذارد. تراپیستهای صورت، فیزیوتراپیستهای حرفهای هستند و تیمهایی که در آن کار میکنند، در چندین رشته مختلف مهارت دارند. […]