بیوفیدبک چیست؟

در این مقاله می خوانید: بیوفیدبک چیست؟ بیوفیدبک تراپی چگونه است؟ موارد استفاده از بیوفیدبک شروع استفاده از بیوفیدبک تراپی

وقتی دوستتان را می بینید و دستتان را بالا می برید تا آن را برای سلام کردن به او تکان دهید یا پایتان را بالا می برید تا قدم بعدی را بر روی پله بگذارید، شما در واقع به صورت ارادی این حرکات را کنترل می کنید.

بعضی ازعملکرد های دیگر بدن مانند تندی ضربان قلب، دمای پوست و فشار خون به صورت غیر ارادی توسط سیستم عصبی کنترل می شوند.

این شما نیستید که تصمیم میگیرید که ضربان قلب تان تند تر شود.

این موارد در پاسخ به محیط انجام می شوند، مانند وقتی که عصبی، هیجان زده و یا در حال ورزش کردن هستید.

تکنیکی وجود دارد که به شما کمک می کند تا بر روی این عملکردهایی که به صورت طبیعی غیر ارادی هستند، کنترل بیشتری  داشته باشید.

این تکنیک بیوفیدبک نامیده می شود و از آن برای درمان بیماری هایی مانند میگرن، سردرد ها، دردهای مزمن، بی اختیاری و فشار خون بالا و همچنین برای پیشگیری کردن از آنها استفاده می شود.

ایده ی تکنیک بیوفیدبک، این است که با به کار گرفتن  قدرت ذهن تان و با آگاهی از اینکه درون بدنتان چه می گذرد، شما می توانید کنترل بیشتری بر روی سلامتی تان داشته باشید.

بیوفیدبک تراپی چگونه انجام می شود؟

محققان مطمئن نیستند که  درمان با بیوفیدبک چرا و چگونه کار می کند.

آنها می دانند که بیوفیدبک باعث آرامش می شود و این آرامش به کاهش بعضی از مشکلاتی که به استرس مرتبط هستند، کمک می کند.

در طول یک جلسه  درمان با روش بیوفیدبک، الکترود هایی به پوست شما متصل می شوند.

همچنین حسگر های انگشت نیز می توانندمورد استفاده قرار گیرند.

این الکترود ها و سنسور ها سیگنال ها را به مانیتور می فرستند و این سیگنال ها در مانیتور به صورت صوت، فلاش نور یا تصویری که نشاندهنده قلب و سرعت تنفس، فشار خون، دمای پوست، عرق کردن یا فعایت های عضلانی هستند، نشان داده می شوند.

وقتی استرس دارید، این نوع ازعملکرد های بدن تغییر می کنند. سرعت ضربان قلب تان بیشتر می شود، شروع به عرق کردن می کنید و تنفس تان سریع تر می شود.

شما می توانید این واکنش هایی که بدن تان نسبت به استرس نشان می دهد را در همان لحظه روی مانیتور مشاهده کنید  و وقتی سعی می کنید که آنها را کنترل کنید نیز نتیجه  را در مانیتور ببینید.

جلسات بیوفیدبک معمولا در مطب انجام می شود، اما نرم افزار هایی نیز وجود دارند که سنسورهای بیوفیدبک را به کامپیوترتان متصل می کنند.

درمانگری که از روش بیوفیدبک استفاده می کند، به شما کمک می کند تا ورزش هایی که برای بدست آوردن آرامش طراحی شده اند را انجام دهید.

برای مثال، ممکن است بخواهید از تکنیک های آرامسازی استفاده کنید تا امواجی که  هنگام سردرد توسط مغز فعال می شوند را از بین ببرید.

چند تمرین آرامشی مختلف وجود دارند که از آنها در درمان با روش بیوفیدبک استفاده می شود، مانند:

• تنفس عمیق
• آرامسازی تدریجی ماهیچه ها — سفت کردن و آرام کردن متناوب گروه های ماهیچه ای مختلف
• تصاویر هدایت شده– تمرکز کردن بر روی یک تصویر خاص (مانند رنگ و بافت یک پرتغال) به منظور متمرکز کردن ذهن و داشتن حس آرامش بیشتر
• مدیتیشن ذهن آگاهی– متمرکز کردن افکار و دور کردن احساسات منفی

همانطور که سعی می کنید که سرعت ضربان قلب تان را کاهش دهید، فشار خون تان را پایین بیاورید و تنش عضلانی را کم کنید، می توانید واکنش های بدن تان را در همان لحظه از طریق مانیتور مشاهده کنید.

در نهایت، یاد می گیرید که چگونه بدون اینکه نیاز به این لوازم داشته باشید، این عملکرد های بدن تان را خودتان کنترل کنید.

برای مشاهده ی عملکرد های مختلف بدن از انواع مختلفی از بیوفیدبک استفاده می شود، مثل:

الکترومیوگرافی، یا نوار عصب وعضله

در این روش فعالیت عضلات و میزان تنش آنها اندازه گیری می شود.

این روش ممکن است برای کمردرد، سردردها، اختلالات اضطرابی، تمرین دادن عضلات بعد از جراحت و بی اختیاری مورد استفاده قرار گیرد.

حرارتی

در این روش دمای پوست اندازه گیری می شود و ممکن است برای سردرد ها و بیماری رینود استفاده شود.

نوار مغزی یا الکتروانسفالوگرافی (EEG)

در این روش امواج مغز اندازه گیری می شوند و ممکن است برای اختلال کم توجهی- بیش فعالی، صرع و دیگر اختلالات تشنج مورد استفاده  قرار گیرد.

فعالیت الکترودرمی (EDA)

در این روش میزان تعرق اندازه گیری می شود و می تواند برای درد و اضطراب مورد استفاده قرار گیرد.

 متغیر ضربان قلب (HRA)

در این روش سرعت ضربان قلب اندازه گیری می شود و می توان در مواردی مثل اضطراب، آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و ضربان قلب نامنظم از آن استفاده کرد.

هر جلسه درمان با روش بیوفیدبک حدود 60 تا 90 دقیقه طول می کشد.

معمولا نتایج حاصل از درمان به روش بیوفیدبک بعد از 10 جلسه یا کمتر قابل مشاهده است.

برای مشاهده اثر بهبودی در درمان مشکلاتی از قبیل فشار خون بالا به جلسات بیشتری نیاز است.

موارد استفاده از بیوفیدبک

 بیوفیدبک تراپی می تواند برای بسیاری از بیماری ها مفید باشد. در ادامه به بعضی از این موارد اشاره می کنیم.

درد مزمن

این روش به شما کمک می کند که مشخص کنید که کدام ماهیچه ها سفت هستند و سپس به شما کمک می کند که یاد بگیرید که چگونه آن ماهیچه ها را آرام کنید.

بیوفیدبک می تواند به شما کمک کند تا ناراحتی های ناشی از درد پایین کمر، اختلال مفصل گیجگاهی‌ زیرواره‌ای (TMJ) و فیبرومیالژیا را کاهش دهید.

برای تسکین درد، بیوفیدبک می تواند برای تمام سنین، از کودکان گرفته تا افراد سالخورده، مفید باشد.

سردرد ها

سر دردها از مواردی هستند که کاربرد بیوفیدبک در مورد آنها مورد مطالعه ی زیادی قرار گرفته است.

استرس و تنش عضلانی می تواند موجب تحریک میگرن ها و دیگر انواع سردرد و همچنین تشدید آنها  شود.

شواهد خوبی وجود دارد که نشان می دهند که درمان با بیوفیدبک می تواند عضلات را آرام و استرس را کم کند تا تکرار و شدت سردرد ها را کاهش دهد.

استفاده از روش بیوفیدبک خصوصا زمانی موثر خواهد بود که  با استفاده از داروها همراه باشد.

اضطراب

تسکین اضطراب یکی از رایج ترین موارد استفاده از بیوفیدبک است. 

زمانی که استرس دارید و مضطرب هستید، بیوفیدبک به شما این امکان را می دهد که بیشتراز واکنش های بدن تان آگاه شوید و بعد از آن می توانید یاد بگیرید که چگونه آن واکنش ها را کنترل کنید.

بی اختیاری ادرار

درمان به روش بیوفیدبک می تواند برای افرادی که در کنترل ادرار مشکل دارند، موثر باشد.

بیوفیدبک می تواند به زنان کمک کند تا ماهیچه های کف لگن خود را احساس و آنها را تقویت کنند.

این ماهیچه ها خالی شدن مثانه را کنترل می کنند. بعد از چند جلسه درمان با روش بیوفیدبک، زنانی که دچار بی اختیاری ادرار هستند، ممکن است قادر شوند که نیاز شدید به ادرار کردن و تکرار آن را کم کنند.

بیوفیدبک همچنین برای کودکانی که دچار شب ادراری هستند و افرادی که دچار بی اختیاری مدفوع هستند (ناتوانی در کنترل حرکات روده)، مفید است.

برخلاف داروهایی که برای درمان بی اختیاری استفاده می شوند، بیوفیدبک عوارض جانبی خاصی را ایجاد نمی کند.

فشار خون بالا

شواهد موجود در مورد تاثیر بیوفیدبک در مورد فشار خون بالا ضد و نقیض هستند.

اگرچه به نظر می رسد که این روش فشار خون را کمی پایین می آورد، بیوفیدبک نمی تواند به اندازه ی دارو برای تنظیم فشار خون موثر باشد.

از موارد دیگری که استفاده از روش بیوفیدبک در مورد آنها می تواند مفید باشد، عبارتند از:

• اختلال کم توجهی-بیش فعالی (ADHD)
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• فشار خون بالا
• بیماری رینود
• جراحت
• آسم
• یبوست
• صرع
• آرتریت روماتوئید

شروع استفاده از بیوفیدبک تراپی

بسیاری از ارائه دهندگان مختلف مراقبت های بهداشتی، از جمله فیزیوتراپیست ها ، روانپزشکان، روانشناسان و پزشکان عمومی، درمان به روش بیوفیدبک را ارائه می دهند.

برای پیدا کردن یک ارائه دهنده مجرب بیوفیدبک در محل زندگی خود، با سازمانی مانند انجمن روان شناسی کاربردی و بیوفیدبک تماس بگیرید.

آشنایی بیشتر با نوروفیدبک و بیوفیدبک

بیوفیدبک در بی اختیاری ادرار

فیزیوتراپی محدوده دولت