انواع آرتروز زانو ؛ بیش از ۱۰۰ نوع آرتروز وجود دارد. دو مورد شایع از آرتروز های زانو استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید هستند.
استئوآرتریت متداول ترین نوع آرتروز است. آرتروز یک عارضه پیشرونده است که در آن غضروف درون مفصل زانو به تدریج فرسوده شده و از بین می رود.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
این مشکل معمولاً پس از میانسالی رخ می دهد.
آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی است که میتواند در هر سنی رخ دهد. این بیماری به تمام بدن آسیب می زند و میتواند سایر مفاصل را نیز درگیر کرده و موجب بروز علائم دیگری شود.
این بیماری یک بیماری خود ایمنی است.
آرتروز ممکن است پس از جراحت زانو ایجاد شود. آرتروزی که پس از یک حادثه به وجود آید، میتواند در اثر پارگی منیسک، جراحت رباط یا شکستگی زانو به وجود آید.
علائم آرتروز زانو
علائم ممکن است چند سال بعد بروز کند.
استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید علائم مشابهی را ایجاد کنند اما بعضی تفاوت های کلیدی نیز دارند.
1- افزایش تدریجی درد
اگرچه ممکن است درد آرتروز در بعضی موارد به طور ناگهانی بروز کند، اما معمولاً به آرامی شروع می شود.
در ابتدا ممکن است صبح ها یا بعد از مدتی غیر فعال بودن متوجه درد شوید.
احتمالا هنگام بالا رفتن از پله ها، برخاستن از حالت نشسته یا زانو زدن زانویتان درد میگیرد.
حتی با پیاده روی نیز ممکن است زانویتان درد بگیرد.
ممکن است هنگام نشستن نیز احساس درد کنید.
زانو دردی که شما را از خواب بیدار کند، می تواند نشانه استئوآرتریت باشد.
برای افرادی که مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند، علائم اغلب در مفاصل کوچک تر شروع میشود.
همچنین این احتمال وجود دارد که درد به صورت متقارن و در دو طرف بدن بروز کند.
مفصل احتمالاً گرم و قرم میشود.
در صورت ابتلا به استئوآرتریت علائم ممکن است به سرعت پیشرفت کنند یا طی چندین سال ایجاد شوند. ولی این مسئله برای هر فردی متفاوت است.
احتمال تشدید یا ثابت ماندن علائم برای مدت طولانی یا تغییر روز به روز آنها وجود دارد.
عوامل موثر در تشدید علائم آرتروز شامل هوای سرد، استرس و فعالیت بیش از حد است.
در صورت ابتلا به آرتریت روماتوئید علائم معمولا طی چند هفته ظاهر می شوند اما احتمال ایجاد و تشدید علائم آن طی چند روز نیز وجود دارد.
وقتی فعالیت بیماری بیشتر شود ممکن است علائم شدت بگیرند.
محرک ها متفاوت هستند و داروهای موثر برای هر کدام متفاوت خواهند بود.
2- تورم یا حساسیت
آرتروز زانو گاهی می تواند موجب تورم شود.
در صورت ابتلابه استئوآرتریت ممکن است:
- به علت ایجاد خارهای استخوانی تورم شدید ایجاد شود.
- به علت جمع شدن مایع اضافی در اطراف مفصل تورم متوسطی ایجاد شود.
احتمال قابل ملاحظه تر بودن تورم پس از یک دوره عدم فعالیت طولانی مانند بیدار شدن از خواب در صبح بیشتر است.
در صورت ابتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً تورم مفاصل رخ می‌دهد زیرا آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی است.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند مانند تب، حساسیت، حس ناخوشی عمومی.
علت این مشکل این است که آرتریت روماتوئید یک بیماری سیستمیک است، یعنی بر تمام بدن اثر می گذارد، در حالیکه استئوآرتریت فقط بر مفاصل آسیب دیده تاثیر مستقیم خواهد داشت.
3- سفت و قفل شدن زانو
به مرور زمان آسیب دیدگی مفصل می تواند موجب ناپایداری ساختار زانو شود. این مشکل باعث خواهد شد که زانو خالی کند و یا قفل شود.
آرتریت روماتوئید می تواند به تاندون هایی که ماهیچه را به استخوان متصل می کنند آسیب بزند.
این آسیب بر پایداری زانو تاثیر خواهد داشت.
همچنین امکان رشد خار های استخوانی در نتیجه فرسایش غضروف و ساییدگی استخوان ها بر روی یکدیگر وجود دارد.
خارهای استخوانی سطح برآمده‌ای را ایجاد می کنند که می تواند موجب گیر کردن و قفل شدن مفصل شده و خم و راست کردن آن را سخت کند.
4- صدا دادن زانو
هنگام خم و راست کردن زانو ممکن است حس کنید چیزی درون زانویتان ساییده می شود یا صدایی را بشنوید. پزشکان به این شرایط صدای سایشی میگویند.
این علائم ممکن است در صورت از دست رفتن بخشی از غضروفی که به حرکت نرم در دامنه حرکتی کمک میکند ایجاد شود.
هر دو مورد استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید می توانند منجر به آسیب غضروف شوند.
وقتی غضروف آسیب ببیند سطوح سخت و خارهای استخوانی ایجاد خواهند شد، زیرا هنگام حرکت مفاصل استخوان ها بر روی یکدیگر ساییده می شوند.
5- دامنه حرکتی نامناسب
تغییرات غضروفی و استخوانی که در نتیجه استئوآرتریت زانو یا پس از جراحت زانو ایجاد میشوند، موجب سخت شدن حرکت نرم مفاصل زانو خواهند شد.
ممکن است حرکت دادن زانو برای پیاده‌روی، ایستادن و انجام حرکات روزمره دیگر سخت شود.
به دلیل درد و تورم، برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید سخت است که زانویشان را خم کنند. آسیب به مفصل می تواند بر تحرک نیز تاثیر بگذارد.
در این شرایط ممکن است برای حفظ تعادل و تحرک نیاز به عصا یا واکر داشته باشید.
6- از دست رفتن فضای مفصل
بعضی از تاثیراتی که آرتروز بر زانو دارد مشخص نیستند.
ابزارهای تشخیصی مانند عکس اشعه ایکس از زانو به تشخیص آسیب های داخلی کمک می کنند.
غضروف معمولاً فضای اطراف استخوان ها را اشغال میکند و مثل یک بالش در میان آنها قرار گیرد. وقتی این غضروف آسیب ببیند و در اثر فرسایش از بین برود فضایی بین استخوان ها خالی می ماند.
عکس اشعه ایکس میتواند این فضا را مشخص کند.
7- دفورمیتی یا تغییر شکل زانو
در زمان عود کردن بیماری یا وقتی آسیب پیشرفت کند احتمالا ظاهر زانو تغییر خواهد کرد.
در آرتریت روماتوئید در زمان عود بیماری تورم و قرمزی شایع است.
التهاب مداوم در طولانی مدت می تواند منجر به آسیب دائمی به غضروف و تاندون ها شود. این آسیب ها شکل و ظاهر زانو را تغییر میدهند.
در صورت ابتلا به استئوآرتریت ماهیچه‌های های اطراف زانو ضعیف شده و ظاهر فرو افتاده ای را ایجاد خواهند کرد.
دفورمیتی های زانو از موارد خفیف تا موارد شدید و ناتوان کننده متغیر هستند.
درمان آرتروز زانو
درمان به نوع آرتروز بستگی خواهد داشت.
درمان های خانگی و گزینه های پزشکی
گزینه های درمانی عبارتند از:
- کنترل وزن
- فعالیت فیزیکی شامل تای چی، پیاده روی، دوچرخه سواری و ورزش های آبی
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین برای کاهش درد و التهاب
- ترامادول که در صورت تجویز پزشک برای درد های شدید تر استفاده می شود
- تزریقات کورتیکوستروئید برای کاهش التهاب
- داروهای دیگری مانند داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری این داروها فقط برای آرتریت روماتوئید تجویز می شوند و برای استئوآرتریت مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
- گذاشتن پدهای گرمایی و سرمایی برای تسکین درد و تورم
- کرم های موضعی مانند کاپسایسین
- استفاده از عصا و واکر برای کمک به حفظ تعادل
- طب سوزنی
- رفتار درمان شناختی
متخصصان می گویند احتمال دستیابی به نتایج بهتر در بیمارانی که خود نقش فعالی در کنترل استئوآرتریت ایفا میکنند، بیشتر است.
یادگیری درباره آرتروز، آگاه شدن از عوامل بهبود دهنده یا تشدید کننده علائم بیماری و همکاری با پزشک در تصمیم گیری، از راه های فعال بودن و مشارکت در روند کنترل بیماری است.
ورزش های تقویت کننده ماهیچه های زانو را یاد بگیرید.
جراحی
درد و از دست رفتن قدرت تحرک قطعاً کیفیت زندگی را پایین خواهد آورد. به همین علت پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد
گزینه های جراحی برای استئوآرتریت عبارتند از:
- جراحی جزئی برای برداشتن بافت آسیب دیده
- تعویض کامل زانو، که در آن یک مفصل زانوی مصنوعی به جای مفصل آسیب دیده قرار میگیرد
پزشک می تواند در انتخاب بهترین گزینه به شما کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
درمان برای انواع مختلف آرتروز وجود دارد. هر چه سریعتر به دنبال درمان بروید بیشتر احتمال دارد که درمانها موثر باشند.
به پزشک مراجعه کنید اگر:
- درد یا تورم با هیچ درمانی بهتر نمی شود
- علائم بدتر میشوند یا علائم دیگری مانند تب دارید
- علائم بر زندگی روزمره شما از جمله خوابیدن و راه رفتن تاثیر گذاشته است
تشخیص آرتروز زانو
پزشک ممکن است:
- از شما درباره علائم تان بپرسد.
- سابقه پزشکی و بیماریهای دیگرتان را بررسی کند.
- یک معاینه فیزیکی انجام دهد.
- به منظور تشخیص علت درد و از دست رفتن قدرت تحرک دستور انجام بعضی آزمایش های عکسبرداری را بدهد.
- برای تشخیص آرتریت روماتوئید، لوپوس یا دیگر عارضه هایی که منجر به درد مفصل می شوند، آزمایش خون انجام دهد.
دورنما
علائم آرتروز زانو تا حدی به نوع آرتروز بستگی دارد. درد، تورم و از دست رفتن قدرت تحرک در انواع مختلف آرتروز شایع هستند.
هیچ درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد اما درمان می تواند علائم را تسکین دهد. جلوی پیشرفت بیماری را بگیرد و خطر بروز عوارض جانبی را کاهش دهد.
در مورد آرتریت روماتوئید داروها می توانند تعداد دفعات عود بیماری و شدت آن را کاهش دهند.
استراتژی هایی مانند کاهش وزن و ورزش در به تعویق انداختن یا عدم نیاز به جراحی در آینده موثر هستند.
پزشک به شما کمک می کند که با توجه به نوع آرتروزی که دارید بهترین تصمیم ها را بگیرید.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی آرتروز
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی زانو
شما می توانید زیر نظر فیزیوتراپیست های ما در کلینیک پیشرفته دایان بهترین برنامه درمانی را پیش بگیرید.
فیزیوتراپیست های ما به شما کمک می کنند که با توجه به نوع آرتروز و شرایط خاصی که دارید بهترین روش ها را برای درمان انتخاب کنید.
شماره تماس های کلینیک دایان : 02122764555 – 09128340536- 02122786049
برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با نحوه ارائه خدمات کلینیک فیزیوتراپی دایان با ما تماس بگیرید
