دلیل خشکی و سفتی زانو + راه های درمان

خشکی و سفتی در یک یا هر دو زانو مشکل شایعی است. این مشکل می تواند به دلیل جراحت ها، مشکلات مکانیکی یا فشارهای فیزیکی مثل اضافه وزن ایجاد شود.

فقدان انعطاف پذیری و قدرت نیز از فاکتورهای دخیل در ایجاد سفتی در زانو هستند.

احتمال خشکی و سفتی زانو به ویژه زمانی بیشتر میشود که دچار یک جراحت زانو یا بیماری مانند نقرس، آرتروز یا یک عفونت باشید.

در اینجا در مورد دلایل مختلف سفتی زانو و  کارهایی که می توانید برای مدیریت علائم مرتبط با آن انجام دهید، صحبت خواهیم کرد.

درد، تورم، خشکی و سفتی زانو

اول بیایید درباره درد صحبت کنیم، درد روشی است که بدن برای پیشگیری از تشدید جراحات به کار میگیرد.

از آنجا که درد در حرکت محدودیت ایجاد می‌کند، می‌تواند موجب سفتی زانو یا هر گونه جراحت دیگر شود.

زانو زمانی متورم می‌شود که به دلیل جراحت، استفاده بیش از حد یا یک بیماری، مایع اضافی در زانو جمع شود. تورم می‌تواند موجب حس سفتی و درد شود.

تورم ممکن است خفیف باشد، بنابراین احتمالا همیشه متوجه آن نخواهید شد مگر اینکه در اثر یک جراحت  شدید ایجاد شده باشد.

از آنجا که ممکن است تورم قابل مشاهده نباشد، شاید آن را به صورت سفتی زانو حس  خواهید کرد.

به دلیل وجود فضای کم در زانو هر نوع  تورم محدودیت حرکتی ایجاد خواهد کرد.

تحریک خونریزی داخلی و جراحت های زانو می تواند منجر به تجمع مایع درون شود آرتروز نقرس و تومورها یا کیست ها عارضه هایی هستند که می توانند موجب تورم شود

درد و تورم دو مکانیزم بدن برای محافظت از خود هستند. آنها در کنار یکدیگر  باعث سفتی زانو می شوند.

حال بیایید نگاهی به دلایل احتمالی سفتی زانو بیندازیم.

آسیب دیدگی رباط ها

جراحت‌ رباط‌ها می‌تواند به دلیل تروما یا هایپراکستنشن (عقب زدگی) زانو ایجاد شود.

این جراحت ها اغلب در میان افرادی که فعالیت زیادی دارند یا در حین انجام بازی های ورزشی اتفاق می‌افتند.

اگر به دلیل اسپرین و پارگی های بزرگ یا کوچک، یکی از رباط های زانویتان مجروح شود، احتمال خونریزی داخلی وجود خواهد داشت و خونریزی داخلی منجر به تورم، سفتی و محدودیت حرکتی خواهد شد.

برای آسیب دیدگی رباط زانو چه می توان کرد؟

• زانوی تان را در جایی بالاتر از سطح قلبتان در حالت استراحت نگه دارید و به طور منظم بر روی آن یخ بگذارید.
• از داروهای تسکین دهنده درد استفاده کنید.
• در طول دوره بهبودی با استفاده از اسپیلنت، بریس یا عصاها  از رباط های آسیب دیده محافظت کنید.
• اگر جراحت شدید بود، درمانهای فیزیوتراپی را پیش بگیرید یا جراحی کنید.

آسیب دیدگی منیسک

آسیب دیدگی منیسک زمانی رخ می دهد که غضروف بین استخوان های مفصل زانو آسیب ببیند یا پاره شود. این مشکل در صورت وارد شدن فشار بر روی زانو یا چرخش آن روی می دهد.

چنین موقعیت هایی در ورزش هایی که نیاز به چرخش یا توقف ناگهانی دارند مکررا  ایجاد میشوند.

پارگی منیسک ممکن است زمان انجام کارهای ساده ای مانند سریع پا شدن از حالت اسکات یا بالا و پایین رفتن از پله ها نیز اتفاق بیفتد.

بیماریهای دژنراتیو مانند آرتروز نیز می توانند موجب پارگی منیسک شوند.

پارگی منیسک احتمالاً درد و تورم ایجاد خواهد کرد. احتمال قفل شدن زانو هنگام قرار گرفتن در بعضی موقعیت های خاص وجود دارد یا ممکن است حرکت دادن زانو در دامنه حرکتی کامل خودش سخت شود.

این محدودیت های حرکتی منجر به سفتی زانو خواهند شد.

برای آسیب دیدگی منیسک چه می توان کرد؟

• برای درمان جراحت منیسک، پایتان را در جایی بالاتر از سطح قلبتان در حالت استراحت نگه دارید و هر روز چند بار روی آن یخ بگذارید.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف کنید.
• برای کاهش تورم از یک بانداژ فشرده سازی استفاده کنید.
• از قرار دادن وزن بر روی زانوی آسیب دیده بپرهیزید و در صورت لزوم از عصا استفاده کنید.
• اگر لازم بود درمان‌های فیزیوتراپی را پیش بگیرید یا جراحی کنید.

سفتی زانو پس از جراحی زانو

انواع معمول جراحی های زانو عبارتند از:

• بازسازی رباط صلیبی جلویی یا ACL
• آرتروسکوپی زانو
• ترمیم رباط زانو
• رهاسازی جانبی یا یک طرفه
• پیوند یا ترمیم منیسک
• منیسکتومی
• میکرو فراکچر
• ترمیم تاندون
• تعویض کامل زانو
• برداشتن پلیکا
• ترمیم تاندون
• تعویض کامل زانو

سفتی زانو پس از جراحی عادی است و می توان با مراقبت های مناسب آن را بهبود بخشید. مهم است که برای بهبود کامل و پیشگیری از سفتی زانو پس از جراحی اقدامات مناسب را انجام دهید.

جهت افزایش قدرت، پایداری و انعطاف پذیری زانو، زمان کافی برای انجام تمرین های توانبخشی اختصاص دهید.

چند هفته زمان می‌برد تا بتوانید دوباره فعالیتهای همیشگی تان را انجام دهید. انجام دوباره کارها و فعالیت‌های فیزیکی احتمالاً  ۳ تا ۶ ماه زمان خواهد برد.

بیشتر بخوانید: ۱۰ روش بهبود و درمان سریع تر پس از عمل جراحی زانو

از بریس و از عصا استفاده کنید

اگر یک بریس زانو به شما داده شده یا پیشنهاد داده شده است، اطمینان حاصل کنید که کاملاً برای تان اندازه است.

باید بتوانید دو انگشت تان را زیر باند آن وارد کنید اگر سخت میتوانید دو انگشت را جا دهید یا اگر بتوانید انگشت سوم را نیز وارد کنید باید میزان سفتی بریس دوباره تنظیم شود.

معمولاً باید بریس را به مدت ۲ تا ۶ هفته بپوشید.

اگر به شما عصا داده شده است از آنها استفاده کنید و تا زمانی که پزشک بگوید از قرار دادن فشار بر روی زانو خودداری کنید.

حداقل دو هفته یا تا زمانی که پزشک اجازه دهد برای حمام کردن، شنا یا استفاده از وان آب گرم صبر کنید. رژیم غذایی سالم داشته باشید و مقدار زیادی مایعات بنوشید.

برای اطمینان از حرکات منظم روده غذاهایی را بخورید که فیبر زیاد دارند، مانند سبزیجات و میوه های تازه.

این کار در شرایطی که نمی‌توانید مثل قبل حرکت کافی داشته باشید برایتان مفید است.

برای سفتی زانو پس از جراحی چه میتوان کرد؟

• به طور منظم هر روز چند بار به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی زانو یخ بگذارید.
• طی چند روز اول بیشتر اوقات پایتان را بالا نگه دارید.
• در طول مدت ریکاوری خواب و استراحت کافی داشته باشید.
• هنگام خواب زانویتان را بالا نگه دارید.
• از توصیه‌های پزشک پیروی کنید.

استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید

استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید دو نوع شایع آرتروز هستند که می توانند منجر به سفتی زانو شوند. استئوآرتریت موجب فرسایش غضروف درون زانو و در نتیجه عدم همترازی آن میشود.

آرتریت روماتوئید همترازی مفاصل را از بین برده و منجر به التهاب می‌شود.

 هر دو نوع آرتروز در عملکرد و دامنه حرکتی محدودیت ایجاد می کنند و باعث دفرمتی و سفتی می شوند.

 تمرین‌هایی که گروه‌های ماهیچه ای اطراف را تقویت می کنند برای دامنه حرکتی و پایداری زانو مفید هستند.

 برای سفتی ناشی از آرتروز چه میتوان کرد؟

• تمرین های طراحی شده برای آرتروز زانو را انجام دهید.
• ورزش های کم برخوردی مانند پیاده روی و ورزش های آبی را انجام دهید یا چند بار در هفته از اسکی واره (دستگاه پله نوردی) استفاده کنید.
• ۴۵ دقیقه قبل از ورزش داروهای ضد درد مانند ناپروکسن و ایبوپروفن مصرف کنید.
• قبل از شروع تمرین از گرمادرمانی استفاده کنید و یا پس از اتمام تمرین بر روی زانو یخ بگذارید.

ضعف یا قدرت ماهیچه ها

حفظ قدرت و انعطاف پذیری ماهیچه های اطراف زانو  به منظور داشتن قدرت کافی برای حمایت از بدن، به کاهش و پیشگیری از سفتی ناحیه زانو کمک می کند.

 گمان می‌رود که قوی بودن ساق ها و ران ها، مفاصل ران و عضلات باسن سفتی زانو را کاهش دهد.

نتایج تحقیقات پیرامون فواید قوی بودن ماهیچه های ساق ها و ران در رابطه با سفتی زانو متغیر است.

طبق یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۰ بر روی زانوی دو هزار زن و مردی که در خطر استئوآرتریت بودند، نشان داده شد که نه قدرت ماهیچه های همسترینگ و نه قدرت ماهیچه های چهار سر تاثیری‌ در علائم شایع مشکلات زانو مانند درد و سفتی ندارند.

اما باز هم داشتن ماهیچه های چهار سر قوی به کاهش خطر بروز مشکلات زانو کمک می‌کند زیرا ماهیچه‌های قوی می‌توانند بیشتر از مفصل زانو حمایت کنند.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ که طی ۵ سال بر روی ۲۴۰۴ شرکت کننده ای که در خطر ابتلا به استئوآرتریت بودند انجام گرفت، مشخص شد که ضعیف بودن ماهیچه های چهار سر با افزایش خطر تشدید زانو درد در زنان در ارتباط است اما برای مردان این طور نیست.

به گفته محققان، مطالعه طولانی تر آنها که بر اساس مطالعات مشابهی با دوره کوتاه تر (دو و نیم سال) و جامعه اماری کوچک تر انجام گرفته بودند، ارتباط بین قدرت ماهیچه های ساق و ران و درد زانو را تایید می کرد.

مطالعات آنها نشان می داد که شش مورد اختلاف به خصوص نیز در فاکتورهای خطرزای موثر در تشدید درد زانو وجود دارد.

برای ماهیچه های ساق و ران چه می توان کرد؟

•  ورزش های طراحی شده برای حمایت از حرکت سالم زانو ها را امتحان کنید.
•  انعطاف پذیری پاها و ساق ها و ران های تان را با کشش های مخصوص افزایش دهید.
• چندباردرهفته کشش ها و پوزیشن های یوگای مخصوص کاهش سفتی عضلات همسترینگ را انجام دهید
• ورزشهای ابداکشن مفصل ران را برای بهبود پایداری و الگوهای حرکتی مناسب انجام دهید.
• مراجعه منظم به ماساژ درمانگر را در نظر داشته باشد.
• با یک فیزیوتراپیست درباره تهیه یک برنامه درمانی که نیازهای خاص شما را برآورده کند صحبت کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

حتماً باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید. یک پزشک می تواند دلیل سفتی زانوی شما را مشخص کرده و با کمک شما یک برنامه درمانی را برای حل مشکل تهیه کند.

احتمالاً پزشک یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و از شما تستهای عکسبرداری و آزمایشگاهی گرفته خواهد شد.

ممکن است به یک پزشک متخصص در فیزیوتراپی یا مشکلات مفصلی و اسکلتی عضلانی یا یک روماتولوژیست ارجاع داده شوید.

 اگر نیاز به جراحی داشته باشید به جراح ارتوپدی ارجاع داده خواهید شد.

 نکاتی درباره کشش ها و تمرین های زانو

 هنگام انجام کشش ها و ورزش های مخصوص زانو مهم است که به منظور دستیابی به بیشترین منافع از بعضی دستورات پیروی کنید. در اینجا به چند نکته اشاره می کنیم:

 همیشه کشش را پس از گرم کردن ماهیچه ها انجام دهید.

 برای پیشگیری از پارگی ماهیچه به جای شروع یکباره کشش به آرامی در یک وضعیت بدنی قرار گیرید.

 برای ۱۵ تا ۶۰ ثانیه یا پنج الی ده نفس عمیق، در این حالت بمانید  و ۳ یا ۴ بار این کار را تکرار کنید.

 کشش ها را حداقل ۲ تا ۳ بار در هفته و به مدت ۱۰ دقیقه در هر روز انجام دهید. بهتر است به جای یک جلسه کشش طولانی و زیاد تکرار نکردن آن کشش ها را به مدت کوتاه اما به طور مکرر  انجام دهید

 کشش ها اغلب به افزایش انعطاف پذیری و دامنه حرکتی کمک می کند

 وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید. شاید تمرین کردن در مقابل یک آینه مفید باشد یا از کسی بخواهید که به همترازی بدنتان نگاه کند.

دو طرف بدنتان را به طور مساوی کشش دهید.

کشش نباید بیش از حد باشد یا به ماهیچه های سفت آنقدر فشار آورد که بیش از حد آمادگی شان کشیده شوند.

کشش را تا مرز ایجاد حساسیت ادامه دهید اما آنقدر آن را ادامه ندهید که موجب درد شود.

برداشت نهایی

سفتی زانو مشکل شایعی است اما شما میتوانید کارهایی را برای بهبود و پیشگیری از وقوع دوباره آن انجام دهید. از میان این کارها آنهایی را انتخاب کنید که بهترین نتیجه را برای شما ایجاد می کنند.

برای استراحت، گذاشتن یخ و بالا گرفتن پا زمان کافی اختصاص دهید.

برنامه تمرینی و کششی را شروع کنید و در انجام تمرین های تان مداومت به خرج دهید.

اگر اقدامات لازم برای بهبود وضعیت زانویتان را انجام داده اید اما بهبودی حاصل نشده است، به پزشک مراجعه کنید؛ به خصوص اگر این مشکل در فعالیت ها و حرکات عادی زندگیتان اختلال ایجاد کرده است.

اگر هر گونه درد شدید یا همراه با علائم دیگر دارید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی درد زانو جهت بهبود و درمان دردهای زانو

برای تشخیص علت زانو و دریافت مشاوره فیزیوتراپی درباره آسیب رباط، آسیب منیسک و آرتروز زانو و انجام درمان های فیزیوتراپی از جمله تحریک الکتریکی (الکتروتراپی)، مگنت درمانی و لیزر فیزیوتراپی با ما تماس بگیرید.

شماره تماس های کلینیک دایان: 02122764555 – 09128340536-  02122786049

آدرس و راه های ارتباطی با کلینیک فیزیوتراپی دایان

کلینیک فیزیوتراپی در قیطریه