شبکه بازویی یا براکیال شبکه‌ای از اعصاب است که سیگنال ها را از نخاع در ستون فقرات به شانه ها، بازوها و دست می فرستد. آسیب در شبکه بازویی زمانی اتفاق می‌افتد که این عصب‌ها کشیده، فشرده و یا در موارد حادتر پاره شده و نخاع جدا شوند.
بروز جراحت‌های جزئی در شبکه بازویی که با عناوینی مانند برنرها و استرینگرها شناخته می شوند (جراحت هایی در شبکه عصبی که حس و کنترل ماهیچه را در شانه، بازو، ساعد دست و انگشتان فراهم می کند) در ورزش های پر برخوردی مانند فوتبال شایع است.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
گاهی اوقات، نوزادان هنگام تولد دچار جراحات شبکه بازویی می شوند. عارضه های دیگری مانند تورم یا تومورها نیز می‌توانند به شبکه بازویی آسیب بزنند.
شدیدترین جراحات در شبکه بازویی معمولاً در نتیجه تصادف با موتور یا اتومبیل رخ می دهد.
در صورت شدید بودن جراحات در شبکه بازویی ممکن است بازوی فرد فلج شود اما امکان بازگرداندن عملکرد بازو با عمل جراحی وجود دارد.
آناتومی شبکه بازویی (براکیال)
علائم آسیب شبکه بازویی
علائم یک آسیب در شبکه بازویی بسته به شدت و ناحیه جراحت بسیار متفاوت خواهد بود. معمولاً فقط یک عضو آسیب می بیند.
جراحات جزئی تر
آسیب جزئی معمولاً حین ورزش های پربرخوردی مانند فوتبال یا کشتی و زمانی که اعصاب شبکه بازویی کشیده یا فشرده می‌شوند رخ می دهد.
این نوع جراحات استینگر (stingers) یا برنر (Burners) نامیده می شوند و علائم آن ها به شرح زیر است:
- حسی مانند یک شوک الکتریکی یا حس سوزشی که ناگهان تا پایین بازو می رود.
- بی حسی یا ضعف در بازوها
- این علائم معمولاً تنها چند ثانیه یا دقیقه طول میکشد اما در بعضی افراد روزها یا حتی بیشتر ادامه پیدا می کند.
جراحات شدیدتر
در نتیجه آسیب شدیدتر یا حتی پارگی جزئی یا کامل اعصاب علائم شدید تر خواهند بود. شدیدترین نوع آسیب شبکه بازویی زمانی اتفاق می‌افتد که ریشه عصب از نخاع جدا شود.
علائم در جراحات شدیدتر شامل موارد زیر است
- ضعف یا ناتوانی در استفاده از بعضی ماهیچه های خاص دست، بازو یا شانه
- از دست رفتن کامل قدرت حرکت یا حس در بازو، شانه و دست
- درد شدید
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
جراحات در شبکه بازویی می توانند موجب ضعف یا ناتوانی دائمی شوند. حتی اگر آسیب تان جزئی به نظر می‌آید به مراقبت های پزشکی نیاز خواهید داشت.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- آسیب های جزئی مکرر در این ناحیه (برنرها و استینگرها)
- ضعف در دست و بازو
- درد گردن
- وجود علائم در هر دو بازو
دلایل آسیب شبکه بازویی
آسیب به اعصاب بالایی در شبکه بازویی معمولاً زمانی اتفاق می افتد که شانه با فشار به سمت پایین و گردن در جهت دیگر کشیده شود.
احتمال آسیب به اعصاب پایینی این شبکه در مواردی که بازو با فشار به بالای سر برده شود بیشتر است.
این جراحات به چند طریق ایجاد می شوند، مانند:
ورزش های پر برخورد
بسیاری از بازیکنان فوتبال هنگام برخورد با بازیکنان دیگر و کشیده شدن بیش از حد اعصاب در شبکه بازویی جراحات برنر یا استینگر را تجربه می کنند.
زایمان سخت
نوزادان هنگام زایمان در معرض این آسیب هستند. این مشکل ممکن است با وزن زیاد در زمان تولد، زایمان بریچ یا طولانی شدن دوره بارداری در ارتباط باشد.
اگر شانه نوزاد حین تولد گیر کند خطر فلج اعصاب شبکه بازویی افزایش می یابد. اغلب اعصاب بالایی شبکه بازویی آسیب می بینند؛ عارضه‌ای که فلج ارب نامیده می شود.
حادثه
سانحه های مختلفی مانند تصادف با اتومبیل یا موتور، زمین خوردن یا زخم ناشی از گلوله می توانند منجر به آسیب به شبکه بازویی شوند.
تومورها و درمان های سرطان
امکان دارد تومور ها داخل شبکه بازویی یا در طول آنها رشد کنند یا بر شبکه بازویی فشار بیاورند یا داخل اعصاب پخش شوند.
در پرتودرمانی در ناحیه سینه احتمال آسیب به شبکه بازویی وجود دارد.
عوامل خطرزا
طی ورزش های پر برخوردی مانند فوتبال و کشتی یا تصادفات شدید با وسایل نقلیه احتمال بروز جراحات در شبکه بازویی زیاد است.
عوارض جانبی علائم آسیب شبکه بازویی
بسیاری از جراحت های شبکه بازویی هم در کودکان و هم در بزرگسالان به مرور زمان التیام می یابند اما بعضی جراحت ها می توانند مشکلات دائمی یا موقتی ایجاد کنند، مانند:
سفتی مفاصل
در صورت فلج شدن دست یا بازو مفاصل سفت می شوند.
این سفتی، حتی اگر در نهایت قدرت دست تان را بازیابید، انجام‌حرکات را سخت می کند.
به همین علت پزشک احتمالاً استفاده مداوم از درمان های فیزیوتراپی را در طول ریکاوری پیشنهاد خواهد داد.
درد
این درد ناشی از آسیب عصب است و می تواند مزمن شود.
بیشتر بخوانید : درد جلو بازو و آسیب تاندون + علائم و درمان
بی حسی
اگر حس بازو یا دست تان را از دست بدهید همواره در این خطر هستید که بدون اینکه متوجه شوید بسوزید یا ناآگاهانه به خود آسیب بزنید.
آتروفی عضلانی
رشد دوباره اعصاب آهسته است و ترمیم آن می تواند سال ها طول بکشد. طی مدتی عدم استفاده از ماهیچه های آسیب دیده، میتواند موجب از بین رفتن آنها شود.
ناتوانی دائمی
این که نتیجه بهبودی پس از جراحت شبکه بازویی چقدر خوب باشد، بستگی به چند عامل دارد، از جمله سن فرد، نوع، محل و شدت آسیب.
برای بعضی از افراد حتی با جراحی نیز نمی‌توان جلوی ضعف دائمی ماهیچه یا فلج را گرفت.
پیشگیری از آسیب شبکه بازویی یا براکیال
گرچه اغلب نمی توان از بروز آسیب در شبکه بازویی پیشگیری کرد اما می توانید پس از وقوع جراحت با انجام بعضی اقدامات خطر بروز مشکلات بیشتر را کم کنید.
اقداماتی که می توانید برای خودتان انجام دهید
اگر موقتا توانایی استفاده از دست یا بازو را از دست داده اید، انجام روزانه ورزش های حرکتی و فیزیوتراپی به جلوگیری از سفت شدن مفاصل کمک می کند.
ممکن است آسیب عصب موجب بی حسی شده باشد، حواستان باشد که خود را نسوزانید یا دست تان را نبرید.
به عنوان یک ورزشکار اگر دچار آسیب دیدگی شبکه بازویی شده‌اید پزشک احتمالا پوشیدن پد های خاصی را برای مراقبت از آن ناحیه حین ورزش پیشنهاد می‌دهد.
مراقبت هایی که میتوانید برای کودک تان انجام دهید
اگر فرزندتان دچار آسیب شبکه بازویی شده، مهم است که مفاصل و ماهیچه‌های ناحیه آسیب دیده او را هر روز ورزش دهید.
این کار را باید زمانی که فقط چند هفته از تولد نوزاد گذشته است شروع کنید.
این کار از سفت شدن دائمی مفاصل جلوگیری می کند و ماهیچه های کودک را قوی و سالم نگه می‌دارد.
تشخیص آسیب شبکه بازویی
برای تشخیص عارضه، پزشک علائم را بررسی و یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد.
برای کمک به تشخیص گستردگی و شدت جراحت شبکه بازویی، یک یا چند مورد از آزمایش های زیر را انجام دهید:
عکسبرداری اشعه ایکس
پزشک با تصویربرداری اشعه ایکس از شانه و گردن می تواند شکستگی ها و دیگر جراحات مرتبط با آن را تشخیص دهد.
تست نوار عصب و عضله برای تشخیص آسیب شبکه بازویی
در طول انجام آزمایش الکترومیوگرافی الکترود سوزنی شکل را از طریق پوست وارد ماهیچه های مختلف می‌کنند.
این تست فعالیت الکتریکی ماهیچه ها را زمان انقباض و در حالت نرمال بررسی می کند. ممکن است هنگام فرو رفتن الکترودها کمی احساس درد کنید اما اکثر افراد در طول آزمایش هیچ گونه ناراحتی ندارند.
مطالعات هدایت عصبی
این آزمایش ها معمولا به عنوان بخشی از آزمایش الکترومیوگرافی ان انجام میشود. زمانی که جریان کوچکی از عصب عبور می کند سرعت هدایت عصبی را اندازه می گیرند.
این کار اطلاعات لازم را درباره چگونگی عملکرد عصب فراهم می کند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
در این تست از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق‌تری از بدن در سطوح متعدد استفاده می شود.
این تست اغلب میتواند میزان آسیب ناشی از جراحت شبکه بازویی را نشان دهد و به ارزیابی وضعیت شریان های حیاتی برای اندام ها یا بازسازی آن کمک می‌کند.
متدهای جدید ام آر آی با رزولوشن بالا که با عنوان نوروگرافی رزونانس مغناطیسی شناخته می شود نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
سی تی میلوگرافی
در توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن از یک سری اشعه ایکس برای دستیابی به تصاویر چند وجهی از بدن استفاده می شود.
در سی تی میلوگرافی طی سی تی اسکن یک ماده کنتراست ایجاد کننده طی پروسه spinal tap تزریق می شود تا عکس های دقیق تری از نخاع و ریشه اعصاب تولید شود.
این تست گاهی اوقات زمانی که تصاویر ام آر آی اطلاعات کافی را فراهم نمی کند انجام می شود.
درمان آسیب شبکه بازویی یا براکیال
درمان آسیب براکیال به چندین عامل بستگی دارد، از جمله شدت جراحت، نوع جراحت، مدت زمان گذشته از بروز جراحت و عارضه های موجود دیگر.
اعصابی که تنها کشیده شده اند احتمالاً بدون هیچ درمانی بهبود پیدا می کنند. پزشک احتمالاً فیزیوتراپی را برای حفظ فعالیت مناسب ماهیچه‌ها و مفاصل، حفظ دامنه حرکتی و پیشگیری از سفت شدن مفاصل پیشنهاد خواهد داد.
جراحی برای ترمیم شبکه بازویی معمولاً باید در کمتر از ۶ ماه پس از جراحت انجام شود. جراحی هایی که پس از این مدت انجام می‌شوند معمولا شانس موفقیت کمتری دارند.
بافتهای عصبی به آهستگی رشد می کنند، بنابراین ممکن است چندین سال طول بکشد که نتایج کامل جراحی را مشاهده کنید.
در طول دوره ریکاوری باید مفاصل تان را با یک برنامه تمرینی، انعطاف پذیر نگهدارید.
برای جلوگیری از پیچ خوردن دست به سمت داخل معمولاً از اسپلینت ها استفاده می شود.
بیشتر بخوانید : 8 مورد از بهترین روش های درمان فیزیوتراپی
انواع جراحی آسیب براکیال یا شبکه بازویی
پی آزادسازی یا جدا کردن عصب از چسبندگی ها (Neurolysis)
این پروسه شامل رهاسازی عصب از بافتهای اسکار است.
پیوند عصب
در این عمل قسمت آسیب دیده شبکه بازویی برداشته شده و با اعصابی که از دیگر بخش‌های بدن برداشته شده است، جایگزین می شود.
اعصاب جایگزین شده مسیری را برای رشد دوباره اعصاب به مرور زمان ایجاد می‌کنند.
انتقال عصب
وقتی ریشه عصب از نخاع جدا شود، جراحان اغلب قسمت های کم اهمیت تر عصب که هنوز کار می‌کنند را بر می دارند و به اعصاب پر اهمیت تری که کارایی خود را از دست داده اند، متصل می کنند.
این کار مسیری را برای رشد اعصاب جدید ایجاد می‌کند.
پیوند ماهیچه
پیوند ماهیچه عملی است که در آن جراح ماهیچه ها یا تاندون های کم اهمیت تر را از دیگر قسمت های بدن خصوصاً در ران ها بر می دارد و به بازو منتقل می کند و اعصاب و رگ های خونی تغذیه کننده ماهیچه دوباره متصل می شوند.
کنترل درد
درد شدیدترین انواع جراحات شبکه بازویی ناتوان کننده، ویران کننده و شدید یا به صورت یک سوزش مداوم توصیف می شود.
درد برای اغلب افراد معمولاً طی سه سال برطرف میشود. اگر نتوان با داروها درد را کنترل کرد، احتمالاً یک عمل جراحی برای مختل کردن سیگنال های درد در ناحیه آسیب دیده نخاع پیشنهاد می شود.
بیشتر بخوانید : راه های کنترل درد با فیزیوتراپی
آماده شدن برای مراجعه به متخصص
برای کمک به تشخیص نوع و شدت جراحات شبکه بازویی تعدادی آزمایش انجام می شود.
هنگام گرفتن وقت در مورد شرایط قبل از آزمایش سوال کنید.
برای مثال می‌توان مصرف بعضی از داروها را قطع کرده یا روز قبل از لوسیون استفاده نکنید.
اگر لازم بود یکی از اعضای خانواده یا دوستان تان را همراه خود ببرید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که به شما داده می شود سخت است.
فرد همراه شما ممکن است چیزی را به یاد بیاورد که شما فراموش کرده اید و متوجه نشده اید.
پیشنهادات دیگر برای استفاده هرچه بیشتر از جلسه با پزشک
تمام علائم تان را یادداشت کنید شامل مواردی مانند اینکه چطور مجروح شده اید و چه مدت است که دچار این علائم هستید و اینکه آیا این علائم به مرور زمان بدتر شده اند یا خیر.
لیستی از داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید، تهیه کنید.
هر سوالی که دارید بپرسید. کودکان و بزرگسالان مبتلا به جراحات شبکه بازویی برای بارزیابی عملکرد از دست‌رفته چندین گزینه دارند.
حتماً از پزشک درباره تمام امکانات درمانی موجود برای خود یا فرزند تان سوال کنید.
اگر وقت تان تمام شد با پرستار صحبت کنید یا بعدا با پزشک تماس بگیرید.
دریافت مشاوره لازم و مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی دایان برای تشخیص و درمان فیزیوتراپی آسیب شبکه بازویی یا براکیال، با استفاده از تکنیک های تخصصی و زیر نظر متخصصین باتجربه کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته دایان در تهران، محدوده شریعتی
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی در شریعتی تهران
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536
