یک فرد مبتلا به سندرم پای بیقرار (restless legs)، معمولا پس از رفتن به رختخواب، در ساق ها و ران هایش احساس ناراحتی می کند و احساس می کند که باید آنها را بجنباند.
از آنجا که این مشکل می تواند به بی خوابی منجر شود، یک اختلال خواب نیزدر نظر گرفته می شود.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
سندرم پای بیقرار (RLS) ممکن است به علت مشکلات ذهنی یا جسمی رخ دهد و یا اینکه نتیجه تاثیر نامطلوب بعضی از داروها باشد.
این بیماری با عنوان بیماری ویلیس اکبوم نیزشناخته می شود.
سندروم پای بیقرار بسته به میزان تکرارعلائم و شدت آنها، اینکه چگونه علائم با حرکت کردن رفع می شوند و میزان اختلالی که این علائم می توانند به وجود آورند به صورت خفیف یا شدید دسته بندی می شوند.
از هر 10 نفر حدودا بیش از یک نفر، زمانی در طول زندگی خود دچار این مشکل می شود.
اکثر موارد RLS به مرور زمان یا زمانی که تغییرات ساده ای در شیوه زندگی ایجاد شود، برطرف می شوند.
واقعیت های صریح در مورد سندرم پای بیقرار
restless legs می تواند به صورت اولیه یا ثانویه طبقه بندی شود.
بسیاری از مردم می توانند مشکلات مربوط به آن را در خانه درمان کنند.
این مشکل اغلب در نتیجه ترکیبی از عوامل ذهنی و فیزیکی ایجاد می شود.
زنان در دوران بارداری بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم پای بیقرار هستند.
علائم سندرم پای بیقرار یا Restless legs
علائم می تواند زمانی رخ دهد که فرد در فضای بسته ای، مانند یک صندلی هواپیما یا در سینما، بیدار باشد.
از آنجا که RLS به خواب رفتن و راحت خوابیدن را سخت می کند، فرد ممکن است در طول روز خسته شود.
این مسئله می تواند بر یادگیری، کار، تمرکز و وظایف و فعالیت های روزمره تاثیر بگذارد.
کمبود خواب در نهایت می تواند منجر به تغییرات خلقی، تحریک پذیری، افسردگی، آسیب پذیری سیستم ایمنی و بروز مشکلات جسمی و بهداشتی دیگر شود.
افراد مبتلا به سندروم پای بیقرار چه حسی دارند؟
یک فرد مبتلا به RLS حس عجیب و ناخوشایندی در ساق ها و ران ها، و گاهی اوقات بازوهایش دارد که موجب می شود که تمایل شدیدی به حرکت دادن آنها داشته باشد.
افراد این احساس را اینگونه توصیف کرده اند:
- درد
- سوزش
- حس خزیدن چیزی مانند مار یا حشره بر روی پوست
- شبیه به شوک الکتریکی
- خارش
- کشش
- مور مور شدن
تنها راه برای از بین بردن این ناراحتی حرکت دادن پاها است.
این حس ها هنگامی رخ می دهند که شخص در حال استراحت است و فعالیتی ندارد و تنها مربوط به شب نیستند.
علائم اغلب در شب تشدید می شوند و ممکن است برای مدت کوتاهی در صبح کاهش یابند.
سندرم پای بیقراری تا چه مدت طول می کشد؟
نشانه های سندرم پای بیقرار اولیه یا ایدیوپاتیک معمولا به مرور زمان بدتر می شوند، اما برای بعضی از افراد، ممکن است هفته ها یا ماه ها بدون داشتن هیچ گونه نشانه ای بگذرد.
اگر RLS ناشی از یک مشکل، بیماری، حاملگی یا دارو باشد، ممکن است به محض این که دلیل و محرک آن از بین برود این مشکل نیز برطرف شود.
بارداری و سندرم پای بیقرار
رستلس لگز می تواند برای زنان در حین بارداری مشکل ساز باشد.
ممکن است در حین بارداری علائم این سندرم در زنان مبتلا به آن بدتر شود.
با این حال، باردار شدن به نوبه خود می تواند زمینه ای را برای ابتلا رستلس لگز ایجاد کند.
علائم بیماری معمولا با پیشرفت بارداری بدتر می شوند و احتمال بروز آنها در سه ماهه سوم بیشتر است.
علت افزایش بروز رستلس لگز در دوران بارداری ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که عوامل زیر در این مسئله دخیل هستند:
- کمبود مواد معدنی و یا ویتامین هایی مانند آهن و فولات
- کمبود خواب به علت تغییرات و ناراحتی هایی که در بدن به وجود می آیند
- تغییرات درهورمون ها
- افزایش حساسیت حواس
این اختلال در طول بارداری به طور گسترده مورد بررسی قرار نگرفته است.
برخی از درمان های دارویی که در زمان های غیر ازدوران بارداری استفاده می شوند، مانند روتیگوتین و گاباپنتین، برای استفاده ایمن زنان باردار مورد بررسی قرار نگرفته اند.
درمان های رفتاری مانند ورزش های ملایم و الگوی خواب سالم اغلب به عنوان اولین مرحله درمان برای زنانی که در دوران بارداری به سر می برند توصیه می شوند.
کمبود آهن یکی از دلایل سندرم پای بیقرار
در مواردی که سطح آهن خون پایین باشد و باور بر این باشد که این کمبود دلیل بروز RLS است، تجویز مکمل های آهن خوراکی در طول حاملگی بی خطر است.
در موارد شدید، ممکن است تزریق داخل وریدی (IV) غلظت بالاتری از آهن به صورت قطره ای تجویز شود.
اگر شک بر این باشد که علت دیگری سببب ایجاد این مشکل شده است و برای برطرف کردن آن علت نیز نیاز به مصرف دارو باشد و درمان های فوق تاثیر مطلوب را ایجاد نکرده باشند، برای کاهش خطر مصرف این دارو ها، آنها باید در پایین ترین دوز ممکن تجویز شوند.
درمان سندرم پای بیقرار
اگر فرد نتواند علائم رستلس لگز را به تنهایی مدیریت کند، ممکن است برای آنها داروهایی تجویز شوند.
داروها
تجویز دارو به فرد بستگی دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آهن: مکمل آهن ممکن است به افرادی که سطح آهن پایینی دارند کمک کند.
این، به نوبه خود، ممکن است به بهبود علائم بیماری کمک کند. مکمل های آهن برای خرید آنلاین در دسترس هستند.
آگونیست های آلفا 2: این داروها ممکن است در مراحل اولیه RLS موثر باشند، اما بر روی حرکات دوره ای و غیر دائم یک عضو از بدن در طول خواب تاثیر نمی گذارند.
مسکن ها: ایبوپروفن که یک داروی ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID) است ممکن است برای تسکین علائم خفیف بیماری مفید باشد.
ایبوپروفن برای خرید آنلاین در دسترس است.
داروهای ضدانعقادی (Anticonvulsants): این داروها درد، اسپاسم عضلانی، نوروپاتی و علائم بیماری در روز را درمان می کنند.
Neurontin یا گاباپنتین یک ضدانعقادی معروف است.
بنزودیازپین ها: این ها داروهای آرام بخشی هستند که به افراد مبتلا به علائم پایدار و خفیف این سندرم کمک می کنند که با وجود اثرات RLS بخوابند.
Restoril یا تمازپام (temazepam)، Xanax یا آلپرازولام و کلونوپین (Klonopin) یا کلونازپام، نمونه هایی از این داروها هستند.
عوامل دوپامینرژیک: این داروها سطح دوپامین که یک انتقال دهنده عصبی است را در مغز افزایش می دهند.
آنها می توانند حس های ناخوشایند در اندام های تحتانی که در ارتباط با RLS هستند را درمان کنند.
لوودوپا و کاربی‌دوپا، از داروهای دوپامینرژیک معروف هستند.
آگونیست های دوپامین: این داروها باعث افزایش سطح دوپامین مغز می شوند و حساسیت های ناخوشایند در اندامهای تحتانی را درمان می کنند.
این داروها ممکن است اثرات نامطلوبی در بیماران مسن داشته باشند، اگرچه بعضی ها عوارض جانبی بیشتری را از مصرف لوودوپا گزارش می کنند.
داروهای مخدر (Opiates): این داروها درد را درمان می کنند و علائم RLS را تسکین می دهند.
پزشکان ممکن است این دارو را زمانی تجویز کنند که داروهای دیگر موثر نبوده نباشند.
کدئین و پروپوکسیفن داروی مخدر با دوز پایین هستند، در حالی که اکسی کدون هیدروکلراید، متادون هیدروکلراید و لورفانول تارترات داروهای مخدر معمول با دوز بالا هستند.
گاهی اوقات داروهای بیماری پارکینسون و صرع برای سندرم پای بیقرار استفاده می شوند، زیرا آنها در کاهش حرکات غیر ارادی موثر هستند.
اگر مشکلات خاص پس زمینه ای سبب بروز رستلس لگز شده باشند و آن مشکلات درمان شوند، RLS ممکن است از بین برود یا بهبود یابد.
اغلب مواردی که به دلیل کمبود آهن و نوروپاتی محیطی ایجاد شده اند، به این صورت هستند.
فیزیوتراپی سندروم پای بی قرار
در فیزیوتراپی از انواع تمرینات ورزشی و کششی جهت آرام سازی عضلات استفاده خواهد شد همچنین در فیزیوتراپی دایان از دستگاههایی همچون لیزر درمانی، شاک ویو درمانی، سوزن خشک درمانی، طب سوزنی و… جهت کاهش و از بین بردن علائم و درمان سندرم پای بی قرار استفاده می شود.
انواع
دو نوع اصلی از RLS وجود دارد:
سندرم پای بیقرار اولیه و ایدیوپاتیک
ایدیوپاتیک به این معنی است که علت ناشناخته است.
نوع اولیه شایع ترین نوع است و ویژگی های زیر را دارد:
- معمولا قبل از سن 40 سالگی شروع می شود.
- می تواند در اوایل دوران کودکی آغاز شود.
- ممکن است علت ژنتیکی داشته باشد.
- هنگامی که RLS اولیه شروع می شود، معمولا مادام العمر است.
علائم ممکن است به صورت پراکنده و گاه به گاه بروز کنند یا به تدریج بدتر شوند و به مرور زمان بیشتر تکرار شوند.
در موارد خفیف، ممکن است فرد برای مدت زیادی علائمی نداشته باشد.
سندرم پای بیقرار ثانویه
یک اختلال ثانویه به علت مشکل یا بیماری دیگری به وجود می آید.
RLS ثانویه معمولا بعد از سن 45 سالگی شروع می شود و معمولا ارثی نیست.
این نوع RLS کاملا متفاوت است:
- شروع آن ناگهانی است.
- علائم آن معمولا با گذشت زمان بدتر نمی شود.
- علائم آن ممکن است شدیدتر باشد.
بیماری ها و نشانه هایی که می توانند موجب سندرم پای بیقرار ثانویه شوند عبارتند از:
- دیابت
- کمبود آهن
- نارسایی کلیه
- بیماری پارکینسون
- نوروپاتی
- بارداری
- آرتریت روماتوئید
اینکه دقیقا رسترلس لگز چطور اتفاق می افتد، به خوبی درک نشده است، اما ممکن است مربوط به چگونگی روند استفاده بدن از دوپامین، انتقال دهنده عصبی، باشد که در کنترل حرکات عضلانی نقش دارد.
بعضی از داروها مانند بازدارنده های بازجذب سروتونین (SSRIs) و داروهای ضد افسردگی ممکن است موجب رسترلس لگز شوند.
این داروها بر فعالیت دوپامین تاثیر می گذارند.
این مشکل با بارداری نیز مرتبط است. حدود 30 درصد از زنان در طول سه ماهه آخر بارداری تجربه RLS دارند، اگرچه دلایل آن نامشخص هستند.
اختلال حرکات دوره ای اندام (PLMD)
PLMD نیز یک اختلال مرتبط با خواب است که گاهی اوقات حرکات دوره ای اندام (ساق و ران) در طول خواب (PLMS) نامیده می شود.
اندام های افراد مبتلا به PLMD، هنگامی که فرد خواب است، به طور غیرقابل کنترل و غیر ارادی تکان میخورند. بنابراین یک نوع اختلال، اختلال خواب نیز در نظر گرفته می شود. این حرکات ممکن است موجب بیدار شدن مکرر فرد در طول شب شود و این می تواند کیفیت و مدت خواب را کم کند و در نهایت منجر به RLS شود.
درمان های خانگی
تغییرات شیوه زندگی و داروهای رایجی که ممکن است به کاهش علائم رستلس لگز کمک کنند عبارتند از:
- حمام گرم و ماساژ: می توانند ماهیچه ها را آرام کنند و شدت علائم را کاهش دهند. ماساژ درمانی
- بسته های گرم و سرد: برخی افراد بسته های گرم و بعضی دیگر بسته های سرد را ترجیح می دهند و برخی دیگر می گویند که استفاده از هر دو به صورت متناوت موثرتر است.
- تکنیک های آرامش: استرس می تواند RLS را بدتر کند، بنابراین تمریناتی مانند یوگا، مدیتیشن و تای چی ممکن است مفید باشند.
- ورزش – استفاده بیشتر از پا می تواند در کاهش علائم موثر باشد. اگر بیمار یک شیوه زندگی نشسته و بی تحرک داشته باشد، راه رفتن به جای رانندگی، شروع یک ورزش یا ورزش دادن پاها در ورزشگاه، می توانند در بهبود علائم موثر باشند. ورزش درمانی
بهداشت خواب برای سندرم پاهای بی قرار
بهداشت خواب مهم است، زیرا خستگی باعث بدتر شدن علائم می شود.
بعضی از توصیه های مرتبط با این موضوع عبارتند از:
- خوابیدن در یک اتاق خنک و آرام.
- هر شب در یک زمان مشخص به رختخواب بروید و هر روز صبح در یک ساعت از خواب بیدار شوید.
- یک ساعت قبل از خواب مقدار نوری که در معرض آن هستید را کاهش دهید.
- از نوشیدن نوشیدنی های محرک، مانند کافئین یا قند خودداری کنید.
- مصرف الکل و تنباکو را کم یا متوقف کنید.
- ورزش و فعالیت جسمانی می تواند در بهبود RLS مفید باشد، اما می تواند باعث تشدید آن نیز بشود. اکثر بیماران ورزش کردن در حد متوسط را مفید می دانند، اما ورزش بیش از حد می تواند علائم را بدتر کند. کار کردن در اواخر شب نیز کمکی نمی کند.
گزینه های دیگر
در سال 1998 یک مطالعه کوچک بر روی 10 نفر نشان داد که منیزیم علائم بیخوابی را در افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار کاهش می دهد و پیشنهاد کرد که مصرف منیزیم ممکن است درمان مناسبی برای افراد مبتلا به PLMD باشد.
با این حال، این مطالعه منیزیوم را موردی در نظر می گیرد که باید تحقیقات بیشتری روی آن انجام شود و هنوز مورد تایید نیست.
افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید در مورد مصرف منیزیم محتاط باشند.
مرکز پزشکی دانشگاه مریلند با ارجاع به این مطالعه، این گونه عنوان می کند که سطح پایین منیزیم ممکن است با رستلس لگز در ارتباط باشد.
منیزیم در غلات کامل، آجیل و سبزیجات برگ سبز موجود است. بعضی از افراد تجربه کرده اند که اسپری روغن منیزیم روی قسمت آسیب دیده می تواند در بهبود علائم موثر باشد، اما نباید بدون پرسیدن نظر یک پزشک از آن استفاده شود.
مطالعات مربوط به اثرات ویتامین D بر روی رستلس لگز نتایج متفاوت و ضد و نقیضی داشته اند.
در بعضی از آنها ارتباط بین سطح بالای ویتامین D با نشانه های کمتر RLS نشان داده شد، در حالی که در برخی دیگر باور بر این بود که ویتامین D اضافی باعث بروز بیشتر این علائم در ماه های تابستان می شود.
آبرسانی به بدن نیز می تواند مفید باشد.
برای این کار باید مقدار زیادی آب بنوشید و از مصرف کافئین و الکل دوری کنید.
