فلج عصب ششم نوعی اختلال است که بر حرکت چشم تأثیر می گذارد و در اثر آسیب به عصب ششم مغزی ایجاد می شود. عملکرد اصلی این عصب ارسال سیگنال به ماهیچه راست جانبی است.
این ماهیچه کوچک در سمت خارجی چشم قرار داشته و وظیفه چرخاندن چشم به جهت مخالف بینی را بر عهده دارد.
زمانی که ماهیچه راست جانبی ضعیف می شود، چشم به سمت داخل و به سمت بینی حرکت می کند.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
علائم فلج عصب ششم
از آنجا که هر چشم ماهیچه راست جانبی و عصب ششم مختص خود را دارد، فلج عصب ششم روی یک و یا گاهی هر دو چشم تأثیر می گذارد.
علائم و شدت بیماری به تحت تأثیر قرار گرفتن یک یا هر دو چشم بستگی دارد.
دوبینی شایع ترین علامت فلج عصب ششم است. احتمالاً هنگامی که هر دو چشم باز هستند و یا زمانی که به چیزی دور نگاه کنید متوجه این اختلال بینایی خواهید شد.
گاهی اوقات زمانی که به سمت چشم آسیب دیده نگاه کنید دچار دوبینی می شوید. همچنین احتمال دارد با وجود فلج عصب ششم دوبینی نداشته باشید.
از دیگر علائم این بیماری، عدم هم راستایی چشم ها یا استرابیسم است که با نام انحراف چشم نیز شناخته می شود. در این شرایط چشمان همزمان به یک جهت نگاه نمی کنند.
دوبینی و استرابیسم علائم معمول فلج عصب ششم هستند اما گاهی علائم دیگری را نیز تجربه خواهید کرد.
عصب ششم مغزی از ساقه مغز تا ماهیچه راست جانبی امتداد دارد. این بدان معناست که گاهی اختلالات عصبی باعث فلج عصب ششم می شوند.
زمانی که این بیماری هیچ علائمی نداشته باشد تحت عنوان فلج عصب ششم ایزوله شناخته می شود. داشتن علائم دیگر نیز می تواند نشان دهنده مشکلاتی بیش از آسیب عصب ششم باشد.
بیشتر بخوانید : فلج بلز چیست، فیزیوتراپی فلج بلز
علت فلج عصب ششم چیست؟
دلایل مختلفی برای فلج عصب ششم وجود دارد. این بیماری می تواند مادرزادی باشد و فرد را از بدو تولد تحت تأثیر قرار دهد.
این مشکل گاهی به دلیل آسیب عصب ششم مغزی هنگام زایمان رخ می دهد و گاهی نیز علت مشخصی ندارد.
شرایط و بیماری های مختلف از جمله آسیب به سر یا شکستگی جمجمه که به عصب ششم مغزی آسیب می رساند نیز می توانند باعث بروز این اختلال شوند.
این اختلال گاهی نیز در نتیجه التهاب در عصب ششم ایجاد می شود.
سایر شرایطی که می توانند باعث آسیب یا التهاب عصب ششم مغزی شوند عبارتند از:
- سکته
- عفونت
- بیماری لایم
- تومور مغزی
- مننژیت
- نوروپاتی دیابتی
- مالتیپل اسکلروزیس
- آنوریسم مغزی
تروما، مانند آسیب به سر ناشی از تصادف در کودکان و سکته مغزی در بزرگسالان شایع ترین علت فلج عصب ششم است.
بیشتر بخوانید : ورزش های چشم و تاثیر آن بر سلامت چشم
عوامل خطر
هر شخصی دچار فلج عصب ششم می شود و گروه خاصی از افراد در معرض خطر بیشتر این اختلال نیستند. اما می توانید برای محافظت از خود اقداماتی انجام دهید.
از آنجایی که آسیب دیدگی یکی از علل رایج است باید هنگام ورزش یا دوچرخه سواری احتیاط کرده و از سر خود در برابر آسیب محافظت کنید.
به همین ترتیب، از آنجا که سکته مغزی علت عمده فلج عصب ششم در بزرگسالان است می توانید برای کاهش خطر سکته مغزی اقدامات احتیاطی انجام دهید.
این اقدامات شامل موارد زیر هستند:
- کنترل فشار خون بالا
- افزایش فعالیت بدنی
- کاهش وزن
- حفظ رژیم غذایی سالم
تشخیص
اگر دوبینی دارید و یا چشم ها در راستای صحیح قرار ندارند به پزشک مراجعه کنید.
پزشک برای تشخیص فلج عصب ششم سؤالاتی در مورد سوابق پزشکی پرسیده و معاینه بدنی کامل انجام خواهد داد.
از آنجا که این عارضه دلایل مختلفی دارد احتمالاً پزشک آزمایشاتی تجویز می کند. درمان مشکل اساسی می تواند به تدریج این اختلال را از بین ببرد.
این آزمایشات شامل موارد زیر هستند:
- اسکن مغزی برای بررسی وجود تومور مغزی، شکستگی جمجمه، آسیب مغزی یا افزایش فشار در مغز
- آزمایش خون یا پونکسیون کمری برای تشخیص یا رد مننژیت
- آزمایشات عصبی برای بررسی وجود ناهنجاری در سیستم عصبی
درمان فلج عصب ششم
درمان در برخی موارد غیرضروری بوده و برای مثال در شرایطی که اختلال ناشی از عفونت ویروسی بوده و لازم است روند خود را سپری کند به مرور زمان بهبود می یابد.
در موارد دیگر، این اختلال تنها پس از درمان علت اصلی بهبود می یابد.
درمان به تشخیص بستگی دارد. اگر فلج عصب ششم ناشی از عفونت باکتریایی باشد احتمالاً پزشک آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.
کورتیکواستروئیدهای تجویزی می توانند فلج عصب ششم ناشی از التهاب را درمان کنند.
اگر تومور مغزی داشته باشید این احتمال وجود دارد که علائم فلج عصب ششم تا زمانی که تحت عمل جراحی، شیمی درمانی یا سایر روش های درمانی برای از بین بردن تومور یا سلول های سرطانی قرار گیرید بهبود نیابند.
گاهی فلج عصب ششم ناشی از تروما هرگز بهبود نمی یابد. پزشک طی یک دوره شش ماهه وضعیت شما را کنترل خواهد کرد.
در صورتی که دوبینی یا استرابیسم بهبود نیافته و یا بدتر شده باشد، گزینه ها شامل گذاشتن پچ بر روی چشم آسیب دیده در مدت طولانی برای کاهش دوگانگی دید است.
همچنین پزشک برای هم راستایی چشم ها و از بین بردن دوبینی استفاده از عینک های منشوری را توصیه می کند.
برخی اقدامات پزشکی مانند تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) که پزشک عضلات یک طرف چشم را برای اصلاح هم راستایی فلج می کند نیز مؤثر هستند.
جراحی چشم یکی از گزینه های دیگر است. در صورت موفقیت آمیز بودن جراحی حرکت چشم آسیب دیده به سمت داخل و به طرف بینی متوقف می شود.
عوارض و چشم انداز فلج عصب ششم
فلج عصب ششم عوارضی ندارد اما گاهی در نتیجه بیماری های زمینه ای با مشکلاتی مواجه خواهید شد. به همین دلیل تشخیص علت اختلال مهم است.
چشم انداز طولانی مدت این بیماری به علت آن بستگی دارد. علائم فلج عصب ششم معمولاً در شش ماه اول پس از شروع درمان از بین می روند.
حتی اگر پس از تروما علائم کاملاً از بین نروند، با بهبودی بدن متوجه بهتر شدن بینایی خواهید شد.
بیشتر بخوانید : فلج مغزی چیست؟ علائم، تشخیص و درمان
کلینیک فیزیوتراپی دایان ارائه کننده راه کارهای فیزیوتراپی و درمان فیزیکی برای فلج مغزی، فلج بلز و فیزیوتراپی چشم
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536
من دچار سینوس مزمن شدم با سردرد و دوبینی عمل اندوسکوپی سینوس انجام دادم الان دارم پرتو درمانی میشم برا کرخی سمت چپم صورتم و دوبینی الان ۴۰ روز خوب میشه با پرتو
؟
سلام
فیزیوتراپی میتواند در بهبود برخی علائم مانند بیحسی صورت و ضعف عضلانی مؤثر باشد، اما در مورد شرایط خاص شما که شامل عمل اندوسکوپی سینوس و پرتودرمانی است لازم است با دقت بیشتری بررسی شود.
سلام من فلج عصب شش سمت چپ شدم الان ۳ ماه گذشته درست نشد تمام آزمایشات رو دادم دکتر ها به مجموع گفتن ویروسیه رد میکنه تا ۶ ماه طول میکشه
سلام من رفتم دکتر مغز و اعصاب دکتر بوستانی مشهد نبش پرستار ۷ مشهد خوب شدم
ببخشید من خواهرم مننژیت گرفته پلک سمت راستش افتاده چشمشم فلج شده درسته میشه با فیزیوتراپی؟
درصورت صلاحدید متخصص مغزو اعصاب فیزیوتراپی میتواند کمک کند.
سلام چشم سمت چپ ما از اثر تصادف بنایی شان ضعیف شد دوسال چند ماه با این مشکیل مواجه شودم مقابل نور مطالعه کردن خیلی ضعیف لست
چندین بار دوکتوررفتم نتجه نه داد
لطفا اگر دوکتور متخصص میشناسی معرفی کند
چشم سمت چپ من مادرزادی عصب زوج ششم رو نداره(نه اینکه فلج باشه،کلا در زمان جنینی تشکیل نشده)آیا باز هم با این وجود درمانی برای انحراف چشمم وجود داره؟
پسر منم همین مشکل و داره ، ایا راه حلی داره ؟
ایا چشم ها به حالت قبلی خودشون برمیگردن و صاف میشن؟
سلام دوست عزیز
بستگی به مشکل شما دارد.
باید با متخصص مغز و اعصاب و متخصص چشم مشورت بفرمایید.