شکستگی استخوان فیبولا (Fibula Fractures) زمانی رخ می دهد که از دو استخوان ساق پا (قسمت بین زانو و مچ پا) به استخوان کوچکتر به نام فیبولا آسیب وارد شود.
تیبیا که بزرگترین استخوان ساق پا است بیشتر وزن بدن را تحمل می کند. استخوان کوچکتر یعنی فیبولا در قسمت خارجی ساق پا قرار دارد.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
استخوان فیبولا
فیبولا که استخوانی بلند و نازک است درست از زیر مفصل زانو در قسمت خارجی ساق پا شروع شده و تا انتهای مفصل مچ پا ادامه می یابد.
این استخوان وظیفه زیادی برای تحمل وزن بدن ندارد، اما محل اتصال مهم برای رباط ها در مفصل زانو و مچ پا است و همچنین توسط یک رباط ضخیم به نام سندسموز به استخوان تیبیا متصل می شود.
فیبولا یک استخوان مهم است و گاهی قسمتی از آن برای انجام عمل های جراحی که قسمت های دیگر بدن نیاز به استخوان دارند برش داده می شود.
پس از انجام این پیوند افراد علی رغم از دست دادن بخش بزرگی از استخوان فیبولا می توانند به عملکرد طبیعی خود ادامه دهند.
انواع شکستگی استخوان فیبولا
آسیب استخوان فیبولا انواع مختلفی دارد:
- شکستگی فیبولا ناشی از آسیب به مفصل مچ پا
- شکستگی فیبولا که پس از شکستگی استخوان تیبیا ایجاد می شود
- شکستگی های تنشی استخوان فیبولا
این موارد تنها آسیب هایی نیستند که به استخوان فیبولا وارد می شوند، اما اکثر آسیب های استخوان فیبولا را تشکیل می دهند.
شایع ترین شکستگی ها هنگام صدمه دیدن مفاصل مچ پا ایجاد شده و معمولا بخشی از ساق پا هنگام پیچ خوردگی مچ آسیب می بیند.
علائم شکستگی استخوان فیبولا
همانطور که گفته شد شکستگی استخوان فیبولا همراه با آسیب سایر استخوان ها، رباط ها و تاندون های اطراف زانو و مچ پا ایجاد می شود.
شایع ترین علائم مرتبط با شکستگی استخوان فیبولا عبارتند از:
- درد استخوان فیبولا (خارج از ساق پا)
- تورم در ناحیه شکستگی
- کبودی در محل آسیب دیدگی
تشخیص شکستگی استخوان فیبولا معمولا با تصویربرداری اشعه ایکس انجام می شود.
سایر آزمایشات مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی) در اکثر موارد ضروری نیست، اما در برخی موارد شکستگی فیبولا در تصویربرداری معمولی نشان داده نمی شود.
این شرایط شامل آسیب هایی مانند شکستگی های ناشی از استرس (در ادامه توضیح داده شده است) است.
پزشک محل آسیب را معاینه کرده و مفصل زانو و مچ پا را از نظر آسیب های مرتبط که بر درمان شکستگی فیبولا تأثیر می گذارند بررسی می کند.
آسیب های مچ پا
شکستگی فیبولا معمولا به عنوان بخشی از آسیب مچ پا رخ می دهد. در صورت شکستگی فیبولا مفصل مچ پا نیز باید از نظر آسیب احتمالی مورد بررسی قرار گیرد.
شایع ترین نوع شکستگی که در استخوان فیبولا رخ می دهد آسیب انتهای استخوان فیبولا در سطح مفصل مچ پا است. این آسیب همانند پیچ خوردگی یا چرخش مچ پا بوده و اغلب درمان آن نیز یکسان است.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی شکستگی مچ پا
شکستگی فیبولا در سطح مچ پا بدون آسیب مچ
شکستگی های تکی فیبولا در صورتی که مفصل مچ پا تحت تأثیر قرار نگرفته باشد اغلب با محافظت ساده قابل درمان هستند.
این آسیب ها که تحت عنوان شکستگی جانبی خلفی شناخته می شوند زمانی رخ می دهند که مچ پا به طرز ناخوشایندی پیچ خورده یا خم می شود و قسمت داخلی مچ پا تحت تأثیر قرار نمی گیرد.
در این شرایط تنها استفاده از یک بریس برای حمایت از مچ پا کافی است. اغلب برای کاهش تورم و درد تا چند روز یا چند هفته از عصا استفاده می شود.
پس از کاهش درد توانبخشی و انجام تمرینات حرکتی، تقویتی و راه رفتن شروع می شود.
شکستگی فیبولا همراه با آسیب مچ پا
شکستگی های فیبولا که با آسیب قسمت داخلی مچ پا، مالئول داخلی یا رباط دلتوئید همراه هستند اغلب به درمان تهاجمی تری نیاز دارند.
در چنین مواردی که شکستگی دو قوزکی مچ پا نامیده می شود معمولا برای تثبیت مفصل مچ پا لازم است عمل جراحی انجام شود.
مفصل مچ پا اغلب بدون عمل جراحی در حالت غیرطبیعی بهبود یافته و منجر به آرتروز مچ پا می شود.
آسیب دیگری که در اثر شکستگی فیبولا ایجاد می شود آسیب به سندسموز مچ پا است. سندسموز گروهی از رباط ها هستند که دو استخوان ساق را درست بالای مفصل مچ پا در کنار یکدیگر نگه می دارد.
همراه با آسیب سندسموز در مچ پا که می تواند همراه با شکستگی فیبولا ایجاد شود اغلب برای بازگرداندن تراز استخوان ها لازم است عمل جراحی انجام شود.
شکستگی های فیبولا همراه با آسیب های مچ پا معمولا برای اصلاح نیاز به جراحی دارند.
شکستگی فیبولا و تیبیا
صدمات شدید ناشی از تصادفات اتومبیل، آسیب های ورزشی یا زمین خوردن گاهی منجر به آسیب هر دو استخوان تیبیا و فیبولا در بالای مفصل مچ پا می شود.
این آسیب ها که اغلب تحت عنوان شکستگی “تیب -فیب” شناخته می شوند معمولا برای ترازبندی صحیح ساق پا نیاز به جراحی دارند.
تیبیا تنها با جراحی ترمیم می شود اما فیبولا به طور معمول برای قرار گرفتن در تراز صحیح نیازی به جراحی جداگانه ندارد.
در برخی از شکستگی های استخوان ساق پا استفاده از یک گچ پای بلند (ران تا پا) بدون نیاز به عمل جراحی پشتیبانی لازم را فراهم می کند.
شکستگی های استرسی فیبولا
در برخی از افراد و به ویژه دوندگان مسافت طولانی یا کوهنوردان استخوان فیبولا در نتیجه استرس مکرر آسیب می بیند. این نوع آسیب تحت عنوان شکستگی استرسی شناخته می شود.
درد شکستگی استرسی به تدریج شروع شده و معمولا با افزایش سطح فعالیت بدتر و با استراحت برطرف می شود.
درمان
نحوه درمان شکستگی فیبولا به عوامل مختلفی از جمله محل شکستگی و اینکه آیا آسیب های دیگری در ارتباط با شکستگی رخ داده است یا خیر بستگی دارد.
گاهی جراحی توصیه می شود اما معمولا برای جلوگیری از حرکت و ترمیم استخوان آتل یا گچ تجویز خواهد شد. در صورت امکان، پزشک استخوان های شکسته را بدون جراحی ترمیم می کند.
شکستگی های فیبولا معمولا به سرعت بهبود می یابند اما برخی آسیب ها پیچیده تر بوده و نیاز به درمان بیشتری دارند.
به همین دلیل ارزیابی آسیب و اطمینان از انتخاب درمان مناسب توسط یک پزشک متخصص که با درمان شکستگی فیبولا آشنا باشد بسیار مهم است.
از آنجا که استخوان فیبولا تنها مقدار کمی از وزن بدن را تحمل می کند (بیشترین وزن بر روی استخوان تیبیا قرار دارد) بسیاری از انواع شکستگی های مربوطه را می توان بدون جراحی درمان کرد.
با این حال همانطور که توضیح داده شد شکستگی های فیبولا که در ارتباط با سایر شکستگی ها یا آسیب های رباط رخ می دهند اغلب به درمان تهاجمی بیشتری نیاز دارند.
بیشتر بدانید : مگنت درمانی در شکستگی استخوان
جراحی استخوان فیبولا
متداول ترین روش برای ترمیم شکستگی استخوان فیبولا استفاده از صفحه فلزی و پیچ است.
معمولا یک صفحه در قسمت بیرونی استخوان قرار داده شده و با چندین پیچ در بالا و چندین پیچ در پایین محل شکستگی ثابت می شود.
گاهی اوقات نیز بسته به نوع و محل آسیب از تکنیک های دیگری برای ترمیم شکستگی فیبولا استفاده خواهد شد.
جراح هنگام بررسی گزارش عمل جراحی، روش ترمیم شکستگی فیبولا و همچنین هرگونه درمان مورد نیاز دیگر را تعیین می کند.
تشخیص شکستگی فیبولا با عنوان ICD10 کد 82 S ثبت می شود. کدهای دیگر محل شکستگی، مکانیسم و سایر مشخصه ها را تعیین می کنند.
عوارض
عوارض شایع مرتبط با جراحی شکستگی فیبولا مربوط به محل برش و ابزار استفاده شده است.
از آنجا که بافت نرم بسیار کمی بین پوست و استخوان وجود دارد مشکلات مربوط به ترمیم زخم، عفونت و درد در محل استفاده از ابزار از عوارض شایع جراحی هستند.
عوارض ترمیم زخم در افرادی دارای بیماری های زمینه ای مانند دیابت که مانع بهبود زخم می شود نگران کننده است. سیگاری ها نیز در معرض افزایش عوارض زخم هستند.
بعد از هرگونه عمل جراحی عفونت می تواند رخ دهد، اما این مشکل بیشتر در افراد با شرایطی که سیستم ایمنی را مختل می کند شایع است.
در نهایت درد ناشی از ابزار کاشته شده نیز طبیعی است. برخی افراد بعد از جراحی و بهبودی تصمیم می گیرند صفحات و پیچ های استفاده شده را خارج کنند.
عوارض دیگر از جمله بهبود آهسته و ابتلا به آرتروز نیز بسته به نوع آسیب امکان پذیر است که با کمک خدمات فیزیوتراپی می توان از بروز چنین عوارضی تا حدودی جلوگیری کرد.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی شکستگی لگن
سخن نهایی
با پزشک درباره بهترین راه حل برای درمان شکستگی صحبت کنید. شاید در صورت نیاز به درمان های تهاجمی تر مضطرب شوید.
برای اطمینان از انتخاب بهترین گزینه و وجود نداشتن یک روش جایگزین مفید سوال بپرسید. به خاطر داشته باشید که در نهایت این روش برای بهبود استخوان فیبولا آسیب دیده است.
پس از بهبودی و به ویژه اگر آسیب ناشی از فعالیت است حتما برای کاهش آسیب از پزشک یا فیزوتراپیست خود درباره راهنمایی های پیشگیرانه و ایمن سوال بپرسید.
شاید مجبور باشید برای انجام دوباره فعالیت مورد علاقه خود صبر کنید اما ارزشش را دارد. به طور کلی با حفظ تراکم استخوانی می توانید خطر شکستگی فیبولا را کاهش دهید.
برخی عوامل مانند سن و جنسیت از کنترل خارج هستند، اما برخی عوامل دیگر مانند ترک سیگار و رعایت ایمنی در ورزش را می توان کنترل کرد.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی شکستگی
برای انجام فیزیوتراپی و توانبخشی پس از شکستگی های نواحی مختلف پا، مچ پا، ساق پا با کلینیک فیزیوتراپی دایان تماس بگیرید
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536