آخرین به روزرسانی در 9 مهر 1399
سندروم دیسترس حاد تنفسی چیست؟
سندروم دیسترس حاد تنفسی نوعی ناتوانی تنفسی است که به علت آسیبی خاص در سطوح آلوئول (کیسه‌های هوایی) ریه به وجود می آید.
این آسیب یا مشکل لایه های بافتی، خفیف است و در نتیجه ترومای مستقیم، از جانب جسمی خارجی یا به علت عفونتی غیر مرتبط یا حتی آسیب به بخش دیگری از بدن است.
این مشکل باعث واکنشی زنجیره ای می شود که توانایی بافت ریه را برای تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن مختل می کند، در نتیجه عدم تعادل در گازهای خون و متعاقباً دیسترس تنفسی به وجود می آید.
علل بروز سندروم دیسترس حاد تنفسی
سندروم دیسترس حاد تنفسی ARDS زمانی رخ می دهد که آسیب به سلول های مخاطی سطح آلوئول وارد می شود. این سلول های مخاطی به دو نوع مشخص تقسیم می شوند:
اولین نوع، ساختار سلولی دیواره را تشکیل می دهند و دومی وظایف تخصصی مثل تکثیر سریع سلولی بر عهده اش است.
سلول های نوع یک به آسانی آسیب می بینند و این امر منجر به افزایش انتقال مایعات به این نقطه شده و توانایی حذفی مایعات کاهش می یابد.
سلول های نوع دو می توانند به سرعت این آسیب را اصلاح کنند. با این وجود اگر آن ها هم آسیب ببینند ترمیم کم تر خواهد بود و منجر به زخم های بیشتر و ضخیم شدن دیواره سلول آلوئول می شود.
جمع شدن مایع و زخم بافت های ریوی، سبب دیسترس تنفسی می شود. هیچ تضمینی وجود ندارد که علت بروز سندروم دیسترس حاد تنفسی و آسیب اولیه با پیشگیری رفع شود.
خوشبختانه میزان بروز بسیار پایین است و از هر ۱۰۰ هزار نفر ۷۵ نفر به آن مبتلا می شوند. ریسک این عارضه با بالا رفتن سن (بیشتر از ۷۵ سال) افزایش می یابد.
درصد کمی از آن هایی که به ARDS دچار می شوند هیچ بیماری مرتبط یا مشخصی که منجر به بروز این عارضه شود ندارند.
برای اکثر بیماران، یک یا دو مورد از بیماری های زیر نقطه شروعی برای ARDS خواهد بود:
- پنومونی
- عفونت باکتریایی
- سپسیس
- ترومای بافت نرم یا سوختگی
- شکستگی استخوان
- خراش بافت ریه یا آسیب های فشاری حاصل از اتفاقاتی همچون غرق شدن
- آسیب های شیمیایی یا اسیدی حاصل از اوردوز داروها یا تنفس اسید گاستریک
تشخیص
این بیماری عموماً با مشکل حاد تنفسی که طی چند ساعت بد تر می شود، به همراه ترومای خاص فیزیکی بروز پیدا می کند.
این آسیب ها همان طور که گفته شد حتماً نباید مستقیماً بافت های ریه را هدف قرار دهند و فقط عدم تعادل منظم می تواند سبب بروز این مشکل شود.
علائم طی ۱۲ تا ۴۸ ساعت اول به سرعت گسترش می یابند و تنگی نفس در طول انجام فعالیت یا حتی استراحت رخ می دهد.
سایر علائم عبارتند از:
- تنفس با مشکل
- کبود شدن (سیانوز) پوست، لب ها و ناخن
- اضطراب
- سرد شدن اندام ها به علت انقباض عروق خونی
- افزایش سرعت تنفس
- افزایش ضربان قلب
ارزیابی فیزیوتراپی
ارزیابی ای درباره بیماری فعلی صورت می گیرد تا بهترین درمان پیشنهاد شود. در اولین ملاقات با فیزیوتراپیست دو نوع ارزیابی انجام می شود:
- تحلیلی: مکالمه ای بین بیمار و فیزیوتراپیست انجام می گیرد تا معلوم شود چه علائمی وجود دارد و این بیماری چطور روی زندگی بیمار تاثیر گذاشته است.
- عینی: معاینه ای جهت تشخیص وجود هرگونه درد، الگوی تنفسی، سرعت تنفس، حجم ریه و یک سری آزمایش خاص انجام می شود تا اگر نقصی در عملکرد ریه ها و جمع شدن مایع وجود دارد معلوم شود.
انواع مختلفی از علائم وجود دارند که به پیشرفت بیماری بستگی دارند. پروسه ارزیابی در تشخیص علایم کنونی و نیازها بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تنفسی
درمان سندروم دیسترس حاد تنفسی
بسته به شدت بیماری و طول دوره سندروم دیسترس حاد تنفسی ARDS درمان شامل موارد زیر خواهد بود:
- پاک کردن هرگونه ترشح
- تکنیک های موثر سرفه
- تخلیه وضعیتی در حالت نشسته و خوابیده
- کمک های دستی مثل ضربه زدن، ارتعاش و لرزش
- تکنیک های تنفسی
- کنترل سرعت تنفس
- ورزش برای ریلکس سازی تنفس
- تنفس دیافراگمی
- کنترل/ کاهش حجم تنفس
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی در منزل
ورزش و توصیه ها
- شرح علت بروز بیماری و پیشرفت اش
- تاثیر فاکتورهای محیطی و آلرژن ها مثل سیگار
- مدیریت دارو ها
- شناخت علائم آسم
درمرکز فیزیوتراپی ما بیمار درمان های شخصی سازی شده را تجربه خواهد کرد. فیزیوتراپی تنفسی باید با سایر درمان‌ها همراه باشد.
خلاصه
ARDS بیماری حاد تنفسی است که به سرعت عملکرد طبیعی ریه را محدود کرده و فرد بعد از فعالیتی سبک دچار تنگی نفس و خستگی می شود.
این بیماری روی افراد مسن تاثیر بیشتری گذاشته و اگر ARDS را تجربه می کنید حتماً با اورژانس تماس بگیرید.
چون در صورت شدت بیماری ممکن است برخی اندام ها از کار بیفتند، انواع مختلفی از تکنیک های درمانی و توصیه ها جهت مدیریت علایم و حفظ بهترین سطح از عملکرد ریه انجام می شود.
تعدیل و اصلاح فعالیت ها، زندگی را برای این افراد آسان تر می کند. علاوه بر توصیه هایی به بیمار و خانواده اش، تکنیک هایی جهت به حداکثر رساندن توانایی های عملی بین جلسات درمانی هم آموزش داده می شود.
اگر پزشک بیماری تان را تشخیص داده است که از سندروم دیسترس حاد تنفسی رنج می برید و علائمی دارید که روی تنفس و صاف کردن ریه تان تاثیر گذاشته و نیاز به فیزیوتراپی ریه دارید با ما تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک دایان: 02122764555 – 02122786049 – 09128340536
جهت اطلاع از آدرس کلینیک دایان و راه های ارتباطی به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
