تاندینوپاتی کشکک که تحت عنوان زانوی جامپر نیز شناخته می شود، یک بیماری شایع و بالقوه جدی است که تاندون پاتلا در مفصل زانو را تحت تأثیر قرار می دهد.
تاندون پاتلا از عضله چهار سر ران (در قسمت جلوی ران) شروع شده، به سمت پایین امتداد می یابد و قسمت پشتی کشکک (کاسه زانو) و جلوی استخوان درشت نی (استخوان ساق پا) را به یکدیگر متصل می کند.
با انقباض عضلات چهارسر ران این تاندون کشیده شده و ساق پا صاف می شود و حرکاتی مانند لگد زدن، دویدن یا راه رفتن را امکان پذیر می کند.
زانوی جامپر در ورزشکارانی که نیاز به پرش سریع یا توقف با سرعت بالا دارند رایج بوده و در مردان بیشتر از زنان دیده می شود.
ورزشکارانی که زانوی آن ها به طور منظم در تمرینات سخت تحت فشار قرار می گیرد، در معرض خطر ابتلا به زانوی جامپر هستند. عوامل دیگری از جمله موارد زیر نیز احتمال ابتلای ورزشکاران به زانوی جامپر را افزایش می دهد:
لازم است ورزشکاران برای کاهش خطر ابتلا به زانوی جامپر حتما به سرعت انجام تمرینات، سوابق پزشکی و وزن خود توجه داشته باشند.
تاندون پاتلا با هر بار خم یا صاف شدن زانو حرکت می کند. استفاده بیش از حد از زانو با گذشت زمان باعث ایجاد پارگی های ریز در تاندون پاتلا و در نتیجه ابتلا به زانوی جامپر می شود.
به عنوان مثال در یک بسکتبالیست که هر روز روی پارکت بالا و پایین می پرد به تاندون پاتلا فشاری مکرر وارد شده و این مشکل در نهایت منجر به بروز علائم دردناک در زانو می شود.
به طور معمول زانوی جامپر توسط یکی از عوامل زیر ایجاد می شود:
ادامه دادن فعالیت پس از تجربه علائم اولیه زانوی جامپر (التهاب و تورم خفیف) باعث تبدیل شدن آسیب حاد به یک بیماری مزمن می شود.
با در نظر گرفتن این موضوع، ورزشکارانی که متوجه می شوند علائم اولیه زانوی جامپر با چند روز استراحت رفع نمی شود، باید برای تعیین روش های درمانی مناسب و جلوگیری از آسیب های بیشتر به دنبال ارزیابی پزشکی باشند.
بیشتر بخوانید : آسیب های شایع زانو
زانوی جامپر گاهی در اثر وارد شدن فشار بیش از حد، ناگهانی و غیرمنتظره به تاندون پاتلا (زانوی جامپر حاد) رخ می دهد؛ اما این وضعیت معمولا به عنوان یک مشکل عودکننده در طول زمان (زانوی جامپر مزمن) شناخته می شود.
افراد مبتلا به تاندینوپاتی کشکک برخی یا تمام علائم زیر را تجربه خواهند کرد:
ورزشکاران مبتلا به تاندینوپاتی کشکک گاهی هنگام تمرین یا در طول مسابقات در زیر کاسه زانو دردی شدید و کوبشی احساس می کنند.
در ابتدا درد با انجام فعالیت ورزشی بدتر شده و با استراحت کاهش یابد؛ اما در صورت عدم درمان بیماری این درد ماندگار شده و حتی در زمان استراحت نیز وجود خواهد داشت.
درد هنگام لگد زدن، دویدن یا خم کردن زانو بسیار شدید است چراکه این حرکات باعث درگیر شدن تاندون پاتلا می شوند.
زانوی جامپر نیز مانند بسیاری از آسیب های کشکک زانو منجر به تورم خفیف مفصل زانو می شود. ورزشکاران گاهی متوجه می شوند زانوی آن ها متورم به نظر می رسد و دامنه حرکتی کاهش یافته است.
در موارد شدید بیماری و یا بلافاصله پس از آسیب های حاد، تغییر رنگ مفصل زانو نیز مشاهده می شود.
تاندون پاتلا به کشیده شدن زانو و صاف شدن پا در طول فعالیت های روزانه مانند لگد زدن، بالا رفتن از پله ها یا خم شدن کمک می کند.
ورزشکاران مبتلا به تاندینوپاتی کشکک پیشرفته هنگام انجام فعالیت های روزانه متوجه افزایش درد در زانو می شوند.
برخی ورزشکاران با وجود علائم اولیه تاندینوپاتی کشکک می توانند به رقابت های ورزشی ادامه دهند.
اگرچه این کار وسوسه انگیز است اما ضروری است که فعالیت های ورزشی متوقف شوند و ورزشکار قبل از بازگشت به استرس فیزیکی ورزش به دنبال ارزیابی پزشکی باشد.
ادامه رقابت ها یا تمرینات در صورت وجود علائم اولیه زانوی جامپر باعث بدتر شدن وضعیت فرد خواهد شد.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی آرتروز زانو
ورزشکارانی که مشکوک به آسیب دیدگی زانو هستند باید به دنبال مشاوره پزشکی باشند. تشخیص آسیب زانو اغلب شامل موارد زیر است:
در طول این فرآیند احتمالا درباره نحوه آسیب دیدگی، میزان درد و علائم شناسایی شده سوالاتی پرسیده خواهد شد.
پزشک با در نظر گرفتن این موضوع احتمالا سوابق پزشکی ورزشکار را ارزیابی کرده تا تعیین کند که آیا شرایط قبلی احتمال بروز یک نوع آسیب خاص را افزایش داده اند یا خیر.
ارزیابی جامع زانو به پزشک در رد سایر احتمالات، تشخیص صحیح و تجویز یک برنامه درمانی مناسب کمک خواهد کرد.
برای درمان زانوی جامپر بلافاصله پس از آسیب دیدگی و ارائه توصیه های پزشکی شروع شده و در صورت لزوم نیز عمل جراحی انجام می شود.
اولین درمان های رایج زانوی جامپر شامل موارد زیر است:
این درمانها معمولا پس از آسیب اولیه بکار برده می شوند؛ اما گاهی نیز پس از تشخیص مشکل برای کمک به کاهش علائم و درد در طول فرآیند بهبودی توصیه خواهند شد.
شاید علاوه بر توقف فعالیت های ورزشی تا زمان رفع علائم زانوی جامپر برای اطمینان از سلامت تاندون پاتلا نیاز به درمان های دیگری نیز داشته باشید.
پزشک پس از ارزیابی، روش درمان مناسب را ارائه خواهد داد. درمان های رایج برای زانوی جامپر عبارتند از:
در این روش ها برای کاهش التهاب و تسریع بهبودی تاندون پاتلا داروهایی (معمولا پولیدوکانول یا کورتیکواستروئید) به ورزشکار تزریق می شود.
نیروی ناشی از امواج الکتریکی به از بین بردن بافت های نرمی که دچار آسیب یا پارگی شده اند کمک می کند.
پزشک قبل از انتخاب گزینه جراحی برای درمان زانوی جامپر چندین درمان غیرجراحی را امتحان خواهد کرد.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی شکستگی کشکک زانو (پاتلا)
پزشک در صورت شدید بودن آسیب و مؤثر نبودن درمان های غیرتهاجمی احتمالا برای کمک به کاهش علائم عمل جراحی را توصیه می کند. برخی از رایج ترین جراحی ها برای زانوی جامپر عبارتند از:
ورزشکارانی که مشکوک به آسیب تاندون پاتلا هستند باید فعالیت ورزشی را تا زمان تکمیل ارزیابی پزشکی متوقف کنند.
بیشتر بخوانید : زانو دوندگان چیست؟
افرادی که زانوی آنها به طور منظم تحت فشار قرار می گیرد، احتمال ابتلا به زانوی جامپر را دارند. برای تشخیص و درمان زانوی جامپر در تهران به کلینیک تخصصی فیزیوتراپی دایان مراجعه کنید.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری : ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ – ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶