در این مطلب هر آنچه لازم است درباره نقرس بدانید از علائم، تشخیص تا روش های درمان بیماری نقرس از جمله فیزیوتراپی نقرس مورد بررسی قرار میگیرد.
نقرس اصطلاحی عمومی برای انواع بیماری هایی است که در اثر تجمع اسید اوریک بوجود می آیند. تجمع این مواد معمولاً روی پاها تأثیر می گذارد.
اگر مبتلا به نقرس باشید احتمالاً در مفاصل پا و به ویژه انگشت شست تورم و درد احساس خواهید کرد. درد ناگهانی و شدید یا حملات نقرس باعث می شوند احساس کنید پایتان در حال سوختن هستند.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
دسترسی سریع:
- علائم نقرس
- علل به وجود آمدن نقرس
- تشخیص نقرس
- درمان نقرس
- داروهای خانگی برای نقرس
- جراحی نقرس
- پیشگیری از نقرس
- روغن های اساسی برای نقرس
- فیزیوتراپی نقرس
علائم نقرس
در خون برخی افراد مقدار بیش از حد اسید اوریک وجود دارد اما هیچ علائمی ندارند. به این شرایط نقرس بدون علامت گفته می شود.
در نقرس حاد علائم ناشی از تجمع کریستال های اسید اوریک در مفصل به سرعت بروز کرده و 3 تا 10 روز ادامه دارند.
همچنین درد و تورمی شدید داشته و احتمال دارد در مفصل احساس گرما کنید. بین حملات نقرس علائمی نخواهید داشت.
نقرس در صورت عدم درمان مزمن شده و در نهایت در مفاصل و پوست و بافت نرم اطراف آن ها توده هایی سخت موسوم به توفی ایجاد می شود.
این رسوبات می توانند به طور دائمی به مفاصل آسیب برسانند. بنابراین برای جلوگیری از مزمن شدن نقرس لازم است سریعاً تحت درمان قرار گیرید.
دانستن چگونگی تشخیص علائم می تواند به شما کمک کند قبل از ابتلا به نقرس و بروز مشکلات دائمی به پزشک مراجعه کنید.
علل نقرس
تجمع اسید اوریک ناشی از تجزیه پورین ها در خون باعث ابتلا به نقرس می شود. برخی شرایط خاص مربوط خون و اختلالات متابولیسم یا کم آبی باعث تولید بیش از حد اسید اوریک در بدن می شود.
مشکل کلیه یا تیروئید و یا یک اختلال ارثی نیز می تواند دفع اسید اوریک اضافی را برای بدن دشوار کند.
در صورت وجود شرایط زیر احتمال ابتلا به نقرس بیشتر است:
- مرد میانسال یا یک زن یائسه باشید.
- والدین، خواهر و برادرها یا سایر اعضای خانواده به نقرس مبتلا باشند.
- الکل بنوشید.
- داروهایی مانند داروی ادرار آور و سیکلوسپورین مصرف کنید.
- بیماری هایی مانند فشار خون بالا، بیماری کلیوی، تیروئید، دیابت یا آپنه خواب داشته باشید.
همچنین در برخی افراد مبتلا به نقرس، رژیم غذایی دلیل به وجود آمدن بیماری است.
تشخیص نقرس
پزشک با انجام معاینه فیزیکی، بررسی سوابق پزشکی و علائم نقرس را تشخیص می دهد. احتمالاً بیماری با توجه به موارد زیر تشخیص داده می شود:
- شرح درد مفاصل
- تعداد دفعات تجربه درد شدید در مفاصل
- میزان قرمزی یا تورم ناحیه
پزشک گاهی برای بررسی تجمع اسید اوریک در مفصل نیز آزمایشاتی انجام خواهد داد.
نمونه مایعات گرفته شده از مفصل می تواند وجود اسید اوریک را نشان دهد. همینطور شاید پزشک بخواهد از مفصل عکس رادیوگرافی بگیرد.
اگر علائم نقرس دارید می توانید به پزشک مراقبت های اولیه مراجعه کنید. اگر نقرس شدید باشد لازم است به یک متخصص بیماری های مفصلی مراجعه کنید.
درمان نقرس و فیزیوتراپی نقرس
نقرس در صورت عدم درمان در نهایت منجر به آرتروز می شود. این وضعیت دردناک می تواند مفصل را برای همیشه آسیب دیده و متورم کند.
بیشتر بخوانید : عوامل آرتروز : چه چیزی باعث آرتروز می شود؟
برنامه درمانی که پزشک توصیه می کند به مرحله و شدت نقرس بستگی دارد.
داروها برای درمان نقرس به یکی از دو روش عمل می کنند: درد را تسکین و التهاب را کاهش می دهند، یا با کاهش سطح اسید اوریک از حملات نقرس در آینده جلوگیری می کنند.
داروهای تسکین دهنده درد نقرس عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند آسپرین (بوفرین)، ایبوپروفن (ادویل، موترین) و ناپروکسن (الیو)
- کلشی سین (کولکریس، میتیگار)
- کورتیکواستروئیدها
داروهایی که از حملات نقرس جلوگیری می کنند عبارتند از:
- مهار کننده های گزانتین اکسیداز مانند آلوپورینول (لوپورین، زیلوپریم) و فبوکوستات (یولریک)
- پروبنسید (پروبالان)
پزشک گاهی برای کمک به مدیریت علائم و کاهش خطر حملات نقرس در آینده همراه با داروها تغییر سبک زندگی به همراه درمان فیزیکی و فیزیوتراپی نقرس را نیز توصیه می کند.
به عنوان مثال ممکن است شما را به انجام کارهای زیر تشویق کند:
- کاهش مصرف الکل
- کاهش وزن
- ترک سیگار
مصرف دارو و تغییر سبک زندگی تنها راه کنترل نقرس نیست.
غذاهایی که باید از مصرف آن ها خودداری کرد
برخی غذاها به طور طبیعی سرشار از پورین هستند و بدن آن ها را به اسید اوریک تجزیه می کند. اکثر مردم با مصرف این غذا مشکلی ندارند.
اما اگر بدن شما در آزادسازی اسید اوریک اضافی مشکل دارد بهتر است از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها از جمله موارد زیر خودداری کنید:
- گوشت قرمز
- گوشت ارگان
- غذاهای دریایی خاص
- الکل
نوشیدنی های شیرین شده با شکر و غذاهای حاوی فروکتوز قند نیز حتی اگر حاوی پورین نباشند می توانند مشکل ساز شوند. برخی غذاها نیز به کاهش میزان اسید اوریک در بدن کمک می کنند.
داروهای خانگی برای نقرس
برخی داروهای تسکین دهنده نقرس در داروخانه ها پیدا نمی شوند.
شواهد حاصل از مطالعات نشان می دهد که این داروهای طبیعی می توانند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کرده و از حملات نقرس جلوگیری کنند:
- گیلاس ترش
- منیزیم
- زنجبیل
- سرکه سیب
- کرفس
- چای گزنه
- قاصدک
- دانه خار مریم
جراحی نقرس
نقرس به طور معمول بدون جراحی قابل درمان است اما در صورت عدم درمان بعد از سال ها می تواند به مفاصل آسیب برساند، تاندون ها را پاره کند و باعث ایجاد عفونت در پوست روی مفاصل شود.
رسوبات سخت که توفی نامیده می شوند می توانند بر روی مفاصل و قسمت های دیگر مانند گوش جمع شوند. این توده ها دردناک و متورم هستند و به طور دائمی به مفاصل آسیب خواهند رساند.
سه روش جراحی برای درمان توفی عبارتند از:
- جراحی برداشتن توفی
- جراحی فیوژن مفصل
- جراحی تعویض مفصل
اینکه پزشک کدام یک از این جراحی ها را توصیه کند به میزان آسیب، محل قرارگیری توفی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد.
محرک های نقرس
برخی غذاها، داروها و شرایط خاص می توانند باعث بروز علائم نقرس شوند.
شاید لازم باشد از مصرف غذاها و نوشیدنی هایی مانند موارد زیر که سرشار از پورین هستند خودداری کرده و یا مصرف آن ها را محدود کنید:
- گوشت قرمز مانند گوشت خوک و گوساله
- گوشت ارگان
- ماهی ها مانند کاد، گوش ماهی، صدف و ماهی آزاد
- الکل
- نوشابه های گازدار
- آب میوه
برخی داروهایی که برای مدیریت سایر بیماری ها مصرف می کنید نیز سطح اسید اوریک خون را افزایش می دهند. در صورت مصرف هر یک از این داروها با پزشک صحبت کنید:
- داروهای ادرار آور یا قرص های آب
- آسپرین
- داروهای کاهش دهنده فشار خون مانند مسدود کننده های بتا و مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II
سلامتی نیز می تواند عاملی برای بروز دردهای شدید باشد. تمام این شرایط با نقرس در ارتباط هستند:
- چاقی
- دیابت یا پیش دیابت
- کمبود آب بدن
- آسیب دیدگی مفاصل
- عفونت ها
- نارسایی احتقانی قلب
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی
گاهی تشخیص اینکه کدام یک از این عوامل پشت حملات نقرس است آسان نیست. یادداشت برداری روشی برای پیگیری رژیم غذایی، داروها و سلامتی و کمک به تشخیص علت بروز علائم است.
پیشگیری از نقرس
در ادامه اقداماتی آورده شده است که می توانید برای پیشگیری از نقرس انجام دهید:
- میزان مصرف الکل را محدود کنید.
- مصرف غذاهای غنی از پورین مانند صدف، گوشت بره، گوشت گاو، گوشت خوک و گوشت ارگان را محدود کنید.
- یک رژیم غذایی کم چربی و لبنی که سرشار از سبزیجات است داشته باشید.
- لاغر کنید.
- سیگار نکشید.
- ورزش کنید.
- هیدراته بمانید.
اگر به یک نوع بیماری مبتلا هستید و یا از داروهایی استفاده می کنید که خطر ابتلا به نقرس را افزایش می دهند از پزشک درباره چگونگی کاهش خطر حملات نقرس سؤال بپرسید.
نقرس و توفوس
زمانی که بلورهای اسید اوریک برای مدت طولانی در مفاصل جمع شوند در زیر پوست رسوبات سختی به نام توفی ایجاد می کنند.
این توفی ها در صورت عدم درمان به استخوان و غضروف آسیب رسانده و باعث تغییر شکل دائمی مفاصل می شوند.
توفی توده های متورم در اطراف مفاصل است که مانند گره های روی تنه درخت به نظر رسیده و در مفاصل مانند انگشتان، پا و زانوها و همچنین در گوش ها دیده می شود.
توفی ها خود دردی به همراه ندارند اما التهاب ایجاد شده می تواند دردناک باشد. گاهی توفی در بافت همبند خارج از مفاصل ایجاد می شود.
آیا نقرس دردناک است؟
بله، نقرس می تواند دردناک باشد. در واقع، درد در انگشت شست پا اغلب اولین علامتی است که افراد گزارش می کنند. این درد با علائم معمولی آرتروز مانند تورم و احساس گرما در مفاصل همراه است.
شدت درد نقرس متفاوت است. درد در انگشت شست پا در ابتدا می تواند بسیار شدید باشد و پس از حمله حاد به یک درد کسل کننده تبدیل شود.
درد و همچنین تورم و سایر علائم نتیجه دفاع بدن (از طریق سیستم ایمنی) در برابر بلورهای اسید اوریک در مفاصل هستند.
این حملات منجر به ترشح مواد شیمیایی به نام سیتوکین شده و در نتیجه منجر به افزایش التهاب های دردناک می شوند.
راه کارهای فیزیوتراپی نقرس می تواند به بهبود و حتی درمان نقرس و کاهش تورم در نواحی آسیب مفید باشد.
روغن های اساسی برای نقرس
روغن های اساسی موادی گیاهی هستند که در رایحه درمانی استفاده می شوند. تصور می شود برخی از روغن ها دارای اثرات ضد التهابی، تسکین دهنده درد و ضد باکتریایی هستند.
برخی از روغن های اساسی مورد استفاده در درمان نقرس عبارتند از:
- روغن علف لیمو
- روغن دانه کرفس
- عصاره روغن بومادران
- عصاره برگ زیتون
- دارچین چینی
می توانید این روغن ها را استشمام کنید، روغن رقیق شده را روی پوست بمالید یا از برگ های خشک گیاه چای درست کنید. خوردن روغن ها ایمن نیست، بنابراین از انجام این کار خودداری کنید.
همیشه ایده خوبی است که قبل از استفاده از هر روش درمانی جایگزین، حتی روش هایی مانند استفاده از روغن های اساسی که به طور کلی بی خطر هستند با پزشک مشورت کنید.
اگر از این روغن ها استفاده می کنید اقدامات ایمنی را دنبال کنید تا مطمئن شوید که واکنشی نشان نمی دهید.
فیزیوتراپی نقرس
سطح اسید اوریک را می توان با آزمایش خون مشخص کرد غیر از این که می توان از اشعه ایکس و سونوگرافی برای تأیید تشخیص استفاده کرد.
امکان دارد فیزیوتراپی با ورزش منظم و ماساژ برای شما مفید باشد. فیزیوتراپی باعث افزایش جریان خون و شل شدن عضلات در ناحیه نقرس می شود و می تواند درد شدید را افزایش دهد.
فیزیوتراپی تحرک را با موارد زیر افزایش می دهد:
ورزش کششی
تقویت ورزشی
ماساژ درمانی
ورزش استقامت
ورزش قلبی
ماساژ عضله
آیا نقرس ارثی است؟
نقرس حداقل تا حدودی به دلیل وراثت است. محققان ده ها ژن از جمله 9A 2SLC و 2ABCG پیدا کرده اند که حساسیت افراد به نقرس را افزایش می دهد.
ژن های مرتبط با نقرس بر میزان تجمع اسید اوریک در بدن و آزاد شدن آن ها تأثیر می گذارند.
نقرس به دلیل عوامل ژنتیکی در خانواده ها دیده می شود. افرادی که والدین، خواهر و برادر یا بستگان نزدیک مبتلا به نقرس دارند احتمالاً خودشان نیز به این بیماری مبتلا می شوند.
به احتمال زیاد ژن ها فقط زمینه نقرس را فراهم می کنند. در واقع عوامل محیطی مانند رژیم غذایی باعث بیماری می شوند.
نقرس و الکل
الکل مانند گوشت قرمز و غذاهای دریایی سرشار از پورین است. زمانی که بدن پورین ها را تجزیه می کند در نتیجه این فرآیند اسید اوریک آزاد می شود.
اسید اوریک خطر ابتلا به نقرس را افزایش می دهد. همچنین الکل می تواند میزان دفع اسید اوریک در بدن را کاهش دهد.
تمام افرادی که الکل می نوشند دچار نقرس نمی شوند. اما مصرف زیاد الکل (بیش از 12 نوشیدنی در هفته) به ویژه در مردان می تواند خطر را افزایش دهد.
تأثیر آبجو بیشتر از سایر مشروبات الکلی است. مردم در نظرسنجی ها گزارش داده اند که نوشیدن الکل باعث افزایش دردهای شدید نقرس می شود.
بیشتر بخوانید : خار پاشنه چیست و درمان فیزیوتراپی خار پاشنه
کلینیک فیزیوتراپی دایان در زمینه تشخیص و درمان و بهبود دردها، ناراحتی ها و آسیب های عضلانی و مفصلی و فیزیوتراپی نقرس کلیه خدمات را به صورت تخصصی و حرفه ای ارائه می کند.
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536