بورسیت تروکانتریک وضعیتی است که در نتیجه التهاب کیسه های پر از مایع کوچک به نام بورس که میان ماهیچه ها، رباط ها و استخوان‌ها در قسمت بیرونی استخوان لگن به نام تروکانتر بزرگ به عنوان ضربه گیر عمل می کنند ایجاد می شود.
این وضعیت باعث درد لگن شده، دامنه حرکتی را محدود کرده و انجام فعالیت ها و قرار گرفتن در برخی موقعیت ها را ناراحت کننده خواهد کرد.
بورسیت تروکانتریک که به آن سندرم درد تروکانتر بزرگ نیز گفته می شود ناشی از تاندینو‌پاتی یا التهاب و تحریک تاندون‌های عضلات گلوتئوس مدیوس یا گلوتئوس مینیموس و همچنین سوزش ناحیه ایلیوتیبیال است که به استخوان کشنده پهن نیام لگن متصل می شود.
بورسیت تروکانتریک رایج ترین نوع بیماری و شکل دیگری از بورسیت لگن به نام بورسیت ایسکیال است که در استخوان نشیمنگاه دیده می شود.
این وضعیت بجای تحت تاثیر قرار دادن قسمت جانبی لگن باعث بروز درد در قسمت پشت لگن و کشاله ران خواهد شد.
بورسیت تروکانتریک بیشتر در بزرگسالان 30، 40 و 50 ساله دیده شده و احتمال بروز آن در زنان چهار برابر بیشتر از مردان است.
افزایش ناگهانی فعالیت و انجام حرکات تکراری که باعث فشار یا کشش در قسمت جانبی لگن می شوند عوامل خطر ایجاد بورسیت تروکانتریک هستند.
ارزیابی بورسیت تروکانتریک
متخصص فیزیوتراپی شدت بورسیت تروکانتریک را با بررسی نحوه راه رفتن، توانایی انجام حرکات عملکردی مانند نشستن و برخاستن از روی صندلی، خم شدن، و بالا و پایین رفتن از پله ها ارزیابی می کند.
همچنین تراز لگن و ستون فقرات کمری، قدرت و دامنه حرکت عضلات و مفصل لگن بررسی می شود.
متخصص فیزیوتراپی ناحیه اطراف تروکانتر بزرگ تر را لمس کرده و در صورت التهاب تاندون های اطراف معمولا احساس درد خواهید داشت.
درد و مشکل در ایستادن و راه رفتن طولانی مدت، بالا و پایین رفتن از پله ها و شیب، نشستن و بلند شدن از روی صندلی، نشستن برای مدت طولانی و دراز کشیدن به پهلو از علائم بورسیت تروکانتریک هستند.
گاهی نیز درد با حرکت و فاصله دادن پا به طرفین و دور شدن از بدن و یا زمانی که پا به طور غیر فعال به خارج از بدن کشیده می شود افزایش می یابد.
شدت علائم از ناراحتی خفیف در موقعیت های خاص تا درد و محدودیت های قابل توجه در حرکات روزمره متغیر خواهد بود.
فیزیوتراپی برای بورسیت تروکانتریک
هدف اصلی فیزیوتراپی کاهش درد و تحریک قسمت جانبی لگن است تا بتوانید بدون محدودیت فعالیت های عادی خود را انجام دهید. بورسیت تروکانتریک از طریق فیزیوتراپی سرپایی قابل درمان است.
فیزیوتراپی برای بورسیت تروکانتریک معمولا شامل موارد زیر است:
- تمرینات درمانی برای کشش و تقویت عضلات لگن
- درمان دستی برای کاهش تنش، سفتی و اسپاسم عضلات لگن
- گرما درمانی و استفاده از بسته های سرد برای کاهش التهاب
- آموزش بیمار، از جمله آگاهی از وضعیت بدن برای اجتناب از موقعیت هایی که باعث تحریک لگن شده و اصلاح فعالیت هایی که علائم را بدتر می کنند.
تمرینات برای درمان بورسیت تروکانتریک
بلند کردن پا در حالت خوابیده روی پهلو
انجام این تمرین عضله گلوتئوس مدیوس که به تثبیت مفصل لگن و حرکت پا به سمت بیرون و دور از بدن کمک می کند را تقویت خواهد کرد.
ضعف این عضله و عدم سازگاری با فعالیت های مورد نیاز برای تثبیت لگن منجر به التهاب و تحریک عضله یا تاندون های قسمت جانبی لگن و بورس‌های زیرین می شود.
برای انجام این تمرین:
- به پهلو دراز بکشید، باسن، زانو و مچ پا را در یک راستا قرار دهید و پاها را صاف نگه دارید.
- عضلات چهارسر ران پای رویی را منقبض کنید تا مفصل زانو قفل شود.
- در این حالت پای خود را به آرامی و صاف به سمت بالا بلند کنید. اجازه ندهید بدن یا باسن به عقب یا جلو حرکت کند.
- پا را به مدت یک ثانیه در این حالت نگه دارید.
- درحالی که عضله همچنان منقبض و زانو صاف است پای خود را به آرامی پایین بیاورید.
- این تمرین را 10 تا 15 مرتبه و در مجموع سه ست در هر طرف انجام دهید.
کشش همسترینگ ایستاده
همسترینگ گروهی متشکل از سه عضله است که از باسن تا پشت زانو کشیده شده اند.
زمانی که این عضلات سفت شوند نمی توانند به خوبی منقبض شوند و این وضعیت منجر به سفت شدن یا فعالیت بیش از حد عضلات اطراف لگن از جمله گلوتئوس مدیوس و عضله کشنده پهن نیام و در نتیجه تحریک بورس لگن می شود.
برای انجام این تمرین:
- یک پا را روی سطحی مرتفع قرار دهید. هر چه سطح مرتفع تر باشد کشش عمیق تر خواهد بود.
- پای خود را بالا ببرید، عضلات چهارسر ران را منقبض کرده و زانو را کاملا صاف نگه دارید.
- در این مرحله، بدن را به سمت جلو خم کنید تا عضلات همسترینگ کشیده شوند و زانو را در تمام طول کشش کاملا صاف نگه دارید. باید کشش را در پشت ران و زانو احساس کنید.
- 30 ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید.
- این حرکت را سه مرتبه به مدت 30 ثانیه در هر طرف تکرار کنید.
کلامشل
این تمرین به تقویت عضلات گلوتئوس مدیوس و عضلات چرخاننده خارجی مفصل لگن کمک می کند. زمانی که این عضلات ضعیف باشند استخوان فمور از تراز صحیح خارج شده و فشار بیشتری به مفصل لگن وارد می کند.
در نتیجه عضلات با فعالیت های مورد نیاز برای تثبیت لگن هماهنگی ندارند و این وضعیت منجر به التهاب و تحریک عضله یا تاندون گلوتئوس مدیوس در قسمت جانبی لگن و بورس های زیرین می شود.
برای انجام این تمرین:
- به پهلو دراز بکشید و باسن، زانوها و مچ پاها در یک راستا قرار دهید. سپس زانوها را خم کنید.
- مچ پاها را در کنار یکدیگر قرار دهید و به آرامی زانوی رویی را بالا ببرید. اجازه ندهید بدن یا باسن به عقب حرکت کند.
- پا را به مدت یک ثانیه بالا نگه دارید.
- به حالت اولیه بازگردید و سپس تمرین را 10 تا 15 مرتبه و مجموعا سه ست در هر طرف انجام دهید.
برای افزایش شدت تمرین و فعال شدن عضلات گلوتئوس، بالای زانو و در اطراف ران یک نوار مقاومتی قرار دهید.
بیشتر بخوانید : تمرینات فیزیوتراپی تقویت عضلات
کشش پیریفورمیس
پیریفورمیس عضله ای در پشت لگن و زیر عضلات گلوتئوس است که به چرخش خارجی لگن کمک می کند.
زمانی که این عضله سفت شود، مفصل ران نمی تواند به درستی حرکت کند و باعث افزایش تنش و اصطکاک در ساختارهای اطراف از جمله بورس لگن می شود.
برای انجام این تمرین:
- به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و پاها را صاف کنید.
- یک پا را بالا بیاورید و روی ران پای مخالف قرار دهید و از دست برای فاصله دادن زانو از بدن استفاده کنید.
- 30 ثانیه در این حالت بمانید و سپس به حالت اولیه بازگردید.
- این تمرین را سه مرتبه به مدت 30 ثانیه در هر سمت تکرار کنید.
پیشگیری بورسیت تروکانتریک
فیزیوتراپی با تقویت عضلات و حمایت و تثبیت استخوان فمور و لگن به کاهش درد و تحریک مکرر مفاصل و عضلات و جلوگیری از بروز مشکلات بعدی مرتبط با بورسیت لگن کمک می کند.
متخصص فیزیوتراپی یک برنامه خانگی متشکل از تمرینات تقویتی و کششی ارائه می دهد که مکمل جلسات فیزیوتراپی هستند.
لازم است برای هم ترازی مفصل لگن و جلوگیری از بازگشت علائم این تمرینات را همزمان در طول دوره فیزیوتراپی انجام دهید. برای به حداقل رساندن علائم بهتر است اقدامات زیر را نیز انجام دهید:
- از چهارزانو نشستن خودداری کنید
- از قرار دادن وزن بدن بر روی یک لگن هنگام ایستادن خودداری کنید
- از خوابیدن بر روی پهلوی لگن آسیب دیده خودداری کنید
بیشتر بخوانید : ۱۴ تمرین کششی برای درد لگن و مفصل ران (ناحیه هیپ)
چشم انداز
معمولا لازم است دو تا سه بار در هفته در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید و بهبودی علائم احتمالا سه تا شش هفته طول خواهد کشید.
از آنجایی که احتمال بازگشت علائم وجود دارد مهم است که به طور منظم در جلسات فیزیوتراپی شرکت کرده و برای حفظ قدرت عضلات لگن و جلوگیری از تحریک و التهاب بورس های لگن از برنامه ورزشی خانگی پیروی کنید.
خلاصه
بورسیت تروکانتریک التهاب بورس در قسمتی از مفصل لگن به نام تروکانتر بزرگ است.
فیزیوتراپی در چنین مواردی به کاهش درد و بازگشت به فعالیت های روزمره کمک می کند. در این مقاله تمرینات بر کاهش التهاب، تنش و اسپاسم عضلات لگن متمرکز هستند.
سوالات متداول
فیزیوتراپی چگونه به درمان بورسیت تروکانتریک کمک می کند؟
فیزیوتراپی با تقویت عضلات و بهبود تراز لگن به کاهش تحریک و التهاب ایجاد شده در قسمت جانبی لگن و بورس های زیرین که ناشی از عدم تعادل قدرت و انعطاف پذیری عضلات است کمک می کند.
فیزیوتراپی چقدر برای درمان بورسیت لگن موثر است؟
با توجه به بررسی سیستماتیک کارآزمایی های بالینی در سال 2011، بورسیت لگن معمولا با انجام اقدامات محافظه کارانه مانند اصلاح فعالیت ها و شرکت در فیزیوتراپی بهبود یافته و 90 درصد یا بیشتر علائم رفع می شوند.
علیرغم پیامدهای مثبت، بازگشت مجدد علائم نیز رایج بوده و ضروری است که بیماران برای جلوگیری از بروز مشکلات مداوم تمرینات اصلاحی تجویز شده توسط متخصص فیزیوتراپی را دنبال کنند.
فیزیوتراپی برای درمان بورسیت چه مدت طول می کشد؟
بورسیت لگن با شرکت منظم در جلسات فیزیوتراپی، اصلاح فعالیت ها و پیروی از برنامه ورزشی خانگی معمولا طی سه تا شش هفته بهبود می یابد.
سخن نهایی
در صورت ابتلا به بورسیت تروکانتریک لگن معمولا برای اصلاح تراز لگن، بازیابی قدرت عضلات و الگوهای حرکتی فعال به درمان فیزیوتراپی احتیاج دارید.
در طول دوره ای که در فیزیوتراپی شرکت می کنید شاید مجبور شوید برای کاهش درد و التهاب برخی فعالیت های خود، به خصوص ایستادن، راه رفتن و دویدن طولانی مدت و یا تمرینات ورزشی را تغییر دهید.
بورسیت تروکانتریک رایج ترین نوع بیماری و شکل دیگری از بورسیت لگن به نام بورسیت ایسکیال است که در استخوان نشیمنگاه دیده می شود. برای درمان بورسیت تروکانتریک به کلینیک تخصصی فیزیوتراپی دایان مراجعه کنید.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری : 02122786049 – 09128340536
