افراد مبتلا به مثانه بیش فعال نیاز شدید و ناگهانی به دفع ادرار دارند. آن ها گاهی هر شب دو مرتبه یا بیشتر برای رفتن به دستشویی بیدار می شوند. مثانه بیش فعال همچنین باعث دفع غیر ارادی ادرار که تحت عنوان بی اختیاری ادرار شناخته می شود خواهد شد. برای آشنایی با فیزیوتراپی کف لگن مثانه با ما همراه باشید
تصور می شود علائم مثانه بیش فعال در نتیجه ارتباط نادرست بین مغز و مثانه ایجاد می شوند.
مثانه بیش فعال در بعضی مواقع ناخوشایند و حتی دردناک است. این شرایط می تواند کیفیت زندگی را بطور چشمگیری تحت تأثیر قرار دهد و منجر به پریشانی عاطفی شود.
خوشبختانه درمان به شما در مدیریت علائم کمک خواهد کرد.
یکی از گزینه های درمانی برای بی اختیاری ادرار ناشی از مثانه بیش فعال نوعی روش درمانی طبیعی است که تحت عنوان فیزیوتراپی کف لگن شناخته می شود.
یک متخصص فیزیوتراپی آموزش دیده به شما کمک می کند عضلات کف لگن و مثانه را با استفاده از ورزش های عضلانی مانند گکل هماهنگ کنید.
فیزیوتراپی کف لگن چیست؟
فیزیوتراپی کف لگن روشی است که به شما کمک می کند ماهیچه های کف لگن که باعث ترشح ادرار و مدفوع می شوند را به درستی کنترل کنید.
فیزیوتراپی کف لگن در صورت داشتن مثانه بیش فعال به شما در کنترل فشارهای ناگهانی یا مکرر ادرار کمک می کند.
یک متخصص فیزیوتراپی آموزش دیده ابتدا کف لگن را ارزیابی کرده و به شما کمک می کند عضلات مناسب را شناسایی و از آن ها استفاده کنید.
سپس بر اساس نیازهای فردی به شما مجموعه ای از تمرینات کف لگن را آموزش خواهد داد.
برخی از این تمرینات شامل موارد زیر هستند:
- تمرینات کگل ، که بر انقباض ماهیچه هایی که جریان ادرار را کنترل می کنند متمرکز هستند.
- تمرینات شکمی
- تمریناتی مانند پل گلوت و اسکوات که عضلات گلوتئال را هدف قرار می دهد.
- تمریناتی برای تقویت وضعیت بدن
اگر در شناسایی عضلات کف لگن مشکل دارید بیوفیدبک می تواند به شما کمک کند.
متخصص فیزیوتراپی حسگرهای خاصی را روی عضلات کف لگن قرار داده و فعالیت الکترونیکی را ثبت می کند.
بر روی مانیتور نموداری نشان داده می شود که با سفت شدن عضله مورد نظر تغییر کرده و یا روشن می شود.
متخصص فیزیوتراپی همچنین راهکارهای رفتاری دیگری را به شما آموزش خواهد داد که به شما در کنترل دفع ناگهانی، مکرر یا غیرقابل ادرار کمک می کنند.
این راهکارها شامل موارد زیر هستند:
- آموزش مثانه و استراتژی های سرکوب نیاز به ادرار کردن
- اقدامات مرتبط با سبک زندگی مانند رژیم غذایی
- ادرار برنامه ریزی شده
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن مثانه
عضلات کف لگن گروهی از عضلات و رباط ها هستند که از مثانه، رکتوم، رحم و پروستات پشتیبانی می کند. این عضلات به استخوان لگن متصل شده و تا رکتوم امتداد می یابند.
عضلات کف لگن به کنترل عملکرد مثانه و روده کمک کرده و به شما امکان می دهند زمانی که آماده دفع ادرار یا مدفوع نیستید خود را کنترل کنید.
عضلات اطراف مثانه در اثر عوامل مختلفی از جمله موارد زیر ضعیف می شوند:
- زایمان
- اضافه وزن
- سن
- تغییرات هورمون ها
- یبوست
- درمان های سرطان پروستات
اگر عضلات کف لگن ضعیف شوند احتمالاً با مشکلاتی مانند نشت، فوریت و تکرر ادرار مواجه خواهید شد.
برای کمک به بهبود علائم مثانه بیش فعال مهم است که عضلات کف لگن را قوی نگه دارید تا بتوانند از مثانه و سایر اندام ها به درستی پشتیبانی کنند.
فیزیوتراپی کف لگن به شما کمک می کند این عضلات را شناسایی و تقویت کنید.
نظریه دیگری نشان می دهد که انقباض عضلات کف لگن با فعال کردن بخشی از مغز که مسئول رفلکس مهار ارادی ادرار است باعث بهبود کنترل آگاهانه مثانه می شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی بی اختیاری ادرار
آنچه تحقیقات می گوید
تحقیقات نشان می دهد که فیزیوتراپی کف لگن مثانه می تواند علائمی مانند دفعات، فوریت و نشت ادرار که ناشی از مثانه بیش فعال هستند را کاهش دهد.
همچنین ممکن است به کاهش درد لگن و بهبود کیفیت زندگی نیز کمک کند.
یک مطالعه کوچک نشان داد که تمرین عضلات کف لگن به طور قابل توجهی علائم مختلف در زنان مبتلا به مثانه بیش فعال از جمله نشت ادرار ، شب ادراری (تکرر ادرار در شب) و میزان ناراحتی ناشی از علائم ادراری را بهبود می بخشد.
یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که تمرین عضلات کف لگن همراه با بیوفیدبک به طور قابل توجهی علائم و ناراحتی های ناشی از مثانه بیش فعال را کاهش داده و کیفیت زندگی شرکت کنندگان را پس از 9 هفته درمان افزایش می دهد.
همچنین یک متاآنالیز از چندین مطالعه نشان داد که حداقل در پنج تحقیق، تمرین عضلات کف لگن به طور قابل توجهی باعث کاهش علائم مثانه بیش فعال از جمله تکرر و بی اختیاری ادرار می شود.
با این حال نویسندگان معتقدند که برای نتیجه گیری لازم است مطالعات بیشتر و اقدامات با کیفیت تری صورت گیرد.
فیزیوتراپی کف لگن مثانه برای چه کسانی مناسب است؟
فیزیوتراپی کف لگن برای تمام افراد مبتلا به مثانه بیش فعال گزینه مناسبی است.
اگر نمی توانید عضلات کف لگن را پیدا کنید یا می خواهید مطمئن شوید تمرینات کف لگن که پزشک تجویز کرده است را درست انجام می دهید می توانید به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید.
این نوع درمان در افرادی که نشت ادرار خفیف تا متوسط دارند بیشترین نتایج را خواهد داشت.
در صورت شدید بودن علائم احتمالاً علاوه بر تمرینات به داروها و سایر روش های درمانی نیاز خواهید داشت.
بخاطر داشته باشید که اثربخشی فیزیوتراپی کف لگن گاهی چندین ماه طول خواهد کشید و نتیجه گیری در هر فردی متفاوت است.
سایر درمان های مثانه بیش فعال
انجمن اورولوژی آمریکا برای درمان مثانه بیش فعال در سال 2019 درمان های رفتاری از جمله تمرین عضلات کف لگن را به عنوان یک درمان خط اول توصیه کرده است.
همچنین پزشکان داروهایی را به همراه درمان های رفتاری تجویز خواهند کرد.
اگر این اقدامات برای کنترل علائم کافی نباشد استفاده از داروها و سایر روش ها می تواند به کنترل عضلات مثانه کمک کند.
درمان های مثانه بیش فعال جدا از درمان های رفتاری احتمالاً شامل موارد زیر خواهد بود:
- داروهای آنتی کولینرژیک. این داروها فعالیت یک نوع ماده شیمیایی در بدن برای ارسال پیام به مثانه و انقباض را متوقف می کنند. این داروها عبارتند از:
- تولترودین (دیترول ، دیترول LA)
- فسوترودین (توویاز)
- تروسپیوم (سانکتورا)
- میرابگرون (میرببتریک). این داروی آدرنرژیک بتا 3 عضله نرم دیواره های مثانه را شل کرده و در نتیجه مثانه می تواند ادرار بیشتری را در خود نگه دارد.
- آنابوتولینومتوکسین A (بوتاکس). مصرف این دارو در دوزهای کم به طور موقت عضلات مثانه را فلج یا ضعیف و از انقباض زیاد آن ها جلوگیری می کند.
- تحریک عصب ساکروم. این روش در مطب پزشک انجام شده و سیگنال های عصبی که محرک مثانه هستند تنظیم می شوند.
پزشک دستگاهی شبیه ضربان ساز قلب در قسمت پایین کمر قرار داده و سیگنال های الکتریکی را به اعصاب لگن منتقل می کند.
- عمل جراحی. در صورت شدید بودن علائم مثانه بیش فعال و پاسخ ندادن به سایر روش های درمانی احتمالاً پزشک عمل جراحی را توصیه می کند. گزینه های جراحی عبارتند از:
- سیستوپلاستی تقویت کننده که باعث افزایش اندازه مثانه می شود.
- تغییر مسیر ادرار، شرایطی که لوله های منتهی به کلیه از مثانه مستقیماً به دیواره شکم تغییر مسیر داده و ادرار در یک کیسه خارجی جمع می شود (در موارد شدید لازم است مثانه برداشته شود.)
- جراحی لیفت مثانه، که در صورت بی اختیاری (نشت) می تواند به پشتیبانی بهتر مثانه کمک کند.
گاهی یک اختلال زمینه ای مانند بیماری پارکینسون، سنگ مثانه یا بزرگ شدن پروستات باعث بروز علائم مثانه بیش فعال می شود.
درمان مستقیم علت اصلی نیز می تواند به بهبود علائم کمک کند.
نتیجه نهایی
در فیزیوتراپی کف لگن مثانه تمریناتی به شما آموزش داده می شود که به کنترل مثانه و کاهش علائم کمک می کنند.
یک متخصص فیزیوتراپی آموزش دیده در زمینه کف لگن می تواند به شما در پیدا کردن و انقباض عضلات کف لگن و طراحی یک برنامه مناسب کمک کند.
اگر بعد از کار با متخصص فیزیوتراپی هنوز در کنترل مثانه مشکل دارید به پزشک خود مراجعه کنید. شاید لازم باشد این روش ها را با دارو یا سایر روش های درمانی ترکیب کنید.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی در منزل چیست؟
کلینیک فیزیوتراپی دایان راه کارهای تخصصی فیزیوتراپی را در جهت درمان و بهبود بی اختیاری ادرار و فیزیوتراپی کف لگن مثانه و مشکلات مثانه بیش فعال به همراه تمرین و ورزش درمانی را انجام می دهد.
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536