آرتروز چیست؟
آرتروز شرایطی است که با خشکی، التهاب و یا ورم مفاصل مشخص می شود. آرتروز یک نوع بیماری نیست، بلکه یک عبارت کلی برای اشاره به درد مفاصل یا بیماری های مفصلی است که در اثر عوامل مختلف بروز میکند.
بر اساس گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، حدود 52.5 میلیون بزرگسال آمریکایی به یکی از انواع آرتروز مبتلا هستند. یعنی از هر پنج آمریکایی بیش از یک نفر آرتروز دارد.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
شاید در ابتدای بیماری تنها ناراحتی خفیفی را تجربه کنید اما علائم با گذشت زمان بدتر شده و در نهایت باعث محدودیت های کاری و تحت تأثیر قرار گرفتن فعالیت های روزمره خواهند شد.
اگرچه خطر ابتلا به آرتروز با افزایش سن افزایش می یابد، اما این بیماری تنها به افراد مسن محدود نمی شود. همچنین عوامل خطر مختلفی در ارتباط با انواع آرتروز وجود دارد.
شناخت دلایل و عوامل خطر آرتروز می تواند به شما و پزشک در پیشگیری از بیماری کمک کند و باعث شود علائم بدتر نشوند یا شروع بیماری به تأخیر انداخته شود.
عوامل و یا عامل آرتروز چیست؟
آرتروز انواع مختلفی دارد اما اوستئوآرتریت و آرتریت روماتوئید دو دسته اصلی هستند که هر یک در اثر عوامل مختلف باعث بروز آرتروز میشود
ساییدگی و پارگی
اوستئوآرتریت معمولاً نتیجه فرسودگی بوده و استفاده از مفاصل به مرور زمان منجر به از بین رفتن غضروف محافظ مفصل می شود.
از بین رفتن غضروف ها باعث می شود استخوان ها بر روی یکدیگر ساییده شوند و در نتیجه احساس درد و محدودیت در حرکت را تجربه خواهید کرد.
التهاب
آرتریت روماتوئید زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به خود حمله کند. به طور خاص بدن به غشایی که قسمت های مفصلی را احاطه کرده است حمله می کند.
این امر می تواند منجر به التهاب یا تورم مفاصل، از بین رفتن غضروف و استخوان و در نهایت درد شود. همچنین احتمالاً علائم دیگر ناشی از التهاب مانند تب و کاهش اشتها را تجربه خواهید کرد.
عفونت
گاهی آسیب دیدگی یا عفونت در مفاصل می تواند باعث پیشرفت آرتروز شود. به عنوان مثال آرتروز واکنشی نوعی آرتروز است که در اثر عفونت بوجود می آید.
این عفونت ها شامل عفونت منتقله جنسی مانند کلامیدیا، عفونت های قارچی و بیماری های منتقله از طریق غذا هستند.
متابولیک
بدن با تجزیه پورین که ماده ای موجود در سلول ها و غذاها است اسید اوریک تولید می کند.
مقدار اسید اوریک در بدن برخی افراد زیاد است و زمانی که بدن نتواند آن را دفع کند اسید جمع شده و در مفاصل بلورهایی شبیه سوزن ایجاد می کند.
این امر باعث ایجاد گره مفصلی حاد و ناگهانی یا حمله نقرس می شود. نقرس به مرور زمان از بین می رود اما در صورت عدم درمان می تواند مزمن شود.
علل و سایر عوامل آرتروز
سایر شرایط پوستی و بیماری اندام های دیگر از جمله موارد زیر نیز می توانند باعث آرتروز شوند:
- پسوریازیس، که یک بیماری پوستی ناشی از گردش بیش از حد سلول های پوستی است.
- شوگرن، اختلالی است که می تواند باعث کاهش بزاق و اشک و ابتلا به بیماری های سیستمیک شود.
- بیماری التهابی روده، یا شرایطی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو که باعث التهاب دستگاه گوارش می شوند.
چه چیزی خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می دهد؟
آرتروز گاهی بدون علت مشخص رخ می دهد اما عواملی نیز وجود دارد که می توانند خطر ابتلا به انواع آرتروز را افزایش دهند.
سن: سن بالا خطر ابتلا به انواع آرتروز مانند نقرس، آرتریت روماتوئید و اوستئوآرتریت را افزایش می دهد.
سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادرتان یکی از انواع آرتروز را داشته باشند احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر است.
جنسیت: زنان بیشتر به آرتریت روماتوئید و مردان بیشتر به نقرس مبتلا می شوند.
چاقی: اضافه وزن با وارد کردن فشار بیشتر به مفاصل می تواند خطر ابتلا به اوستئوآرتریت را افزایش دهد.
سابقه آسیب های قبلی: کسانی که مفصل آن ها به دلیل ورزش، تصادف رانندگی یا موارد دیگر آسیب دیده باشد احتمالاً در آینده دچار آرتروز می شوند.
حتی اگر علائمی احساس نمی کنید باید خطرات احتمالی آرتروز را با پزشک در میان بگذارید. آن ها برای جلوگیری یا به تأخیر انداختن ورم مفاصل راهکارهایی ارائه خواهند داد.
آرتروز چه انواعی دارد؟
همانطور که محل آرتروز متفاوت است، تمام افراد نیز به یک نوع آرتروز مبتلا نخواهند شد.
اوستئوآرتریت
اوستئوآرتریت شایع ترین نوع آرتروز بوده و بزرگترین عامل خطر این بیماری سن است. درد و خشکی طبیعی مرتبط با افزایش سن در صورت ابتلا به این بیماری از بین نخواهد رفت.
آسیب های قبلی در کودکی و بزرگسالی نیز حتی اگر فکر کنید کاملا بهبود یافته اید می توانند باعث آرتروز شوند.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی دومین نوع شایع آرتروز است و در افراد کمتر از 16 سال به آن آرتریت التهابی جوانان گفته می شود (قبلاً با عنوان آرتریت روماتوئید جوانان شناخته می شد).
این نوع بیماری خود ایمنی باعث حمله بدن به بافت های مفاصل می شود.
در صورتی که نوع دیگری از اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، تیروئیدیت هاشیموتو یا مولتیپل اسکلروزیس داشته باشید خطر ابتلا به این نوع آرتروز بیشتر است.
درد و تورم قابل مشاهده به ویژه در دست ها از مشخصه های روماتیسم مفصلی است.
نقرس
نقرس سومین نوع شایع آرتروز است. اسید اوریک در صورت تجمع در اطراف مفاصل متبلور می شود. این تبلور منجر به التهاب شده و حرکت استخوان ها را دشوار و دردناک می کند.
بر اساس تخمین بنیاد آرتروز، چهار درصد از بزرگسالان آمریکایی در میانسالی دچار نقرس می شوند.
شرایط مرتبط با چاقی نیز خطر افزایش اسید اوریک و ابتلا به نقرس را افزایش می دهد. علائم نقرس معمولاً از انگشتان پا شروع می شود اما بیماری گاهی سایر مفاصل بدن را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
بیشتر بخوانید : به کدام یک از انواع آرتروز مبتلا هستید؟
آیا می توان از آرتروز و عوامل آن پیشگیری کرد؟
به خصوص با در نظر گرفتن اشکال مختلف آرتروز هیچ اقدام پیشگیرانه واحدی برای این بیماری وجود ندارد.
اما می توانید برای حفظ عملکرد و تحرک مفاصل اقداماتی انجام دهید. این راهکارها کیفیت زندگی را نیز بهبود می بخشند.
همچنین یادگیری بیشتر در مورد این بیماری به درمان سریع کمک می کند. به عنوان مثال اگر می دانید که به یک اختلال خود ایمنی مبتلا هستید می توانید مراقب علائم اولیه باشید.
هرچه در سنین پایین تر به این بیماری مبتلا شوید و درمان را شروع کنید بهتر می توانید پیشرفت بیماری را به تأخیر بیندازید.
برخی از توصیه های کلی در مورد چگونگی پیشگیری از آرتروز شامل موارد زیر است:
- داشتن یک رژیم به سبک مدیترانه ای. رژیم غذایی شامل ماهی، آجیل، مغزها، روغن زیتون، لوبیا و غلات سبوس دار به کاهش التهاب کمک می کند. کاهش مصرف قند، گندم و گلوتن نیز مفید است.
- رژیم غذایی کم قند. قندها منجر به افزایش التهاب و درد نقرس می شوند.
- حفظ وزن سالم. این کار باعث کاهش فشار روی مفاصل می شود.
- ورزش منظم. فعالیت بدنی می تواند به کاهش درد، بهبود خلق و خو و افزایش تحرک و عملکرد مفاصل کمک کند.
- عدم استعمال دخانیات. این عادت اختلالات خود ایمنی را بدتر کرده و یک عامل خطر اصلی برای آرتریت روماتوئید است.
- سالانه برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید که علائم مربوط به آرتروز را به پزشک اطلاع دهید.
- پوشیدن تجهیزات محافظتی مناسب. استفاده از تجهیزات محافظ هنگام ورزش یا انجام کار می تواند از آسیب دیدگی جلوگیری کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
آرتروز پیشرفته می تواند تحرک از جمله توانایی انجام فعالیت های روزمره را دشوار کند. در حالت ایده آل باید قبل از پیشرفته شدن بیماری به پزشک مراجعه کنید.
به همین دلیل و به خصوص اگر در معرض خطر باشید مهم است که در مورد این بیماری بدانید. برخی توصیه های کلی درباره زمان مراجعه به پزشک شامل موارد زیر است:
- مشکل در حرکت دادن یک مفصل خاص
- تورم مفصل
- درد
- قرمزی
- احساس گرما در مفصل آسیب دیده
پزشک علائم را بررسی کرده و سوابق پزشکی و خانوادگی شما را ارزیابی می کند.
همچنین گاهی آزمایش های بیشتر مانند آزمایش خون، ادرار، آزمایش مایعات مفصلی یا مطالعات تصویربرداری (اشعه ایکس یا سونوگرافی) را تجویز می کند.
این آزمایشات به تعیین نوع آرتروز کمک می کنند. پزشک از آزمایشات تصویربرداری برای تعیین محل آسیب دیده یا قسمت از بین رفته مفصل استفاده می کند.
آزمایشات تصویربرداری شامل عکسبرداری با اشعه ایکس، سونوگرافی یا رزونانس مغناطیسی است. این آزمایشات می توانند به رد سایر بیماری ها نیز کمک کنند.
روش های درمان آرتروز چیست؟
پزشک احتمالا دارو تجویز کرده و در برخی موارد جراحی و فیزیوتراپی را توصیه می کند.
می توانید درد آرتروز را در خانه با دوش آب گرم، انجام حرکات کششی ملایم و قرار دادن کیسه یخ در محل درد تسکین دهید.
درمان آرتروز
پزشک در ابتدا اوستئوآرتریت را با روش های محافظه کارانه درمان می کند.
این روش ها شامل مصرف مسکن های موضعی یا خوراکی بدون نسخه و یا استفاده از یخ یا گرم کردن مفصل آسیب دیده است.
همچنین احتمالا توصیه می شود برای برای تقویت عضلات اطراف مفصل تمرینات فیزیوتراپی انجام دهید. در صورتی که آرتروز همچنان پیشرفت کند برای ترمیم یا تعویض مفصل جراحی توصیه می شود.
روش های تعویض مفصل بیشتر برای مفاصل بزرگ مانند زانوها و پهلوها استفاده می شود.
درمان آرتریت روماتوئید
پزشکان آرتریت روماتوئید را با استفاده از داروهایی که از حمله سیستم ایمنی بدن به مفاصل جلوگیری می کنند درمان خواهند کرد.
تسکین علائم، جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبود وضعیت کلی از اهداف دیگر درمان است.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری نمونه هایی از داروهای تجویزی هستند.
پزشک در موارد جدی آرتریت روماتوئید عمل جراحی را توصیه می کند.
درمان نقرس
پزشکان نقرس را با توصیه یک رژیم غذایی کم قند، بدون پورین و الکل درمان می کنند.
پورین ها پیش ماده اسید اوریک هستند که تجمع آن ها می تواند منجر به درد مفاصل شود. در برخی موارد پزشک برای درمان نقرس داروهایی از جمله موارد زیر تجویز می کند:
- آلوپورینول
- فبوکسوستات
- پروبنسید
- پگلوتیکاز
با پزشک درباره گزینه های درمانی صحبت کنید. روش های درمان مختص نوع آرتروز هستند.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی آرتروز و روش های درمان آن
در صورتی که دچار هر یک از عوامل آرتروز شده اید برای بررسی و درمان به پزشک متخصص مراجعه نمایید، پزشکان در صورت نیاز فیزیوتراپی و درمان فیزیکی یکی از موثرترین راه های بهبود انواع آرتروز را به شما پیشنهاد میکنند.
کلینیک فیزیوتراپی دایان به صورت تخصصی در زمینه تشخیص عوامل آرتروز بهبود و درمان دردها، گرفتگی ها و ناراحتی های ناشی از انواع آرتروز فعالیت میکند.
در انتها شماره تماسهای کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536