آسیب زانو
زانو یک مفصل پیچیده است که اجزای زیادی دارد و این موجب آسیب زانو نسبت به جراحت های مختلف میشود.
بعضی از شایعترین آسیب های زانو شکستگی ها، در رفتگی ها، پیچ خوردگی ها و پارگی های رباط هستند.
بسیاری از جراحت های زانو با روشهای سادهای همچون بریسینگ و ورزشهای توانبخشی با موفقیت درمان می شوند. برای درمان جراحتهای دیگر ممکن است نیاز به جراحی باشد.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
آناتومی زانو
زانو بزرگترین مفصل بدن است و یکی از مفاصلی است که به آسانی آسیب می بیند. این مفصل از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
استخوان ها، غضروف ها، رباط ها و تاندون ها.
استخوان ها. این استخوان ها به هم متصل می شوند تا مفصل زانو را شکل دهند:
استخوان ران (فمور) و استخوان ساق (تیبیا) و استخوان کشکک (پاتلا).
غضروف های مفصلی. انتهای استخوان های فمور و تیبیا و پشت استخوان کشکک با غضروف مفصلی پوشیده شده است.
این ماده لغزنده و سُر، زمانی که شما خم می شوید یا پایتان را راست می کنید، به استخوانهای زانوی شما کمک می کند که به نرمی بر روی یکدیگر بلغزند.
منیسک ها. دو قطعه گوه شکل غضروفی هستند که به عنوان جذب کننده شوک بین فمور و تیبیا عمل می کنند.
آنها با غضروف مفصلی تفاوت دارند. منیسک ها سفت و لغزنده هستند تا تکیه گاهی برای مفصل باشند و مفصل را پایدار نگه دارند.
وقتی صحبت از پارگی غضروف در زانو میشود، معمولاً موضوع درباره پارگی منیسک است.
رباط ها. استخوان ها با رباط ها به یکدیگر متصل می شوند.
چهار رباط اصلی در زانو، به عنوان طناب های سختی که استخوان ها را در کنار هم نگه داشته اند و زانو را پایدار کرده اند، عمل می کنند.
رباط های طرفی (کولیترال)
این رباط ها در کناره های زانو قرار دارند. رباط طرفی میانی در قسمت داخلی زانو MCL و رباط طرفی خارجی در ناحیه خارجی زانو LCL قرار دارد.
آنها حرکات زانو به طرف چپ و راست را کنترل می کنند و جلوی حرکت غیر عادی آن را می گیرد.
رباط های صلیبی زانو
این رباط ها درون مفصل زانو هستند. رباط صلیبی قدامی در جلو و رباط صلیبی خلفی در عقب زانو از یکدیگر عبور می کنند تا یک X را شکل دهند.
رباط های صلیبی، حرکات رو به جلو و رو به عقب زانو را کنترل می کنند.
تاندون های زانو
ماهیچه ها به وسیله تاندون ها به استخوان ها متصل می شوند. تاندون عضلات چهارسر، این عضلات را که در جلوی ران قرار دارند، به استخوان کشکک متصل می کند. تاندونی که استخوان کشکک را به استخوان ساق پا متصل کرده است، تاندون پاتلا است.
جراحت های شایع زانو
زانو از ساختارهای مهم زیادی تشکیل شده است که هر کدام از این ساختار ها ممکن است آسیب ببینند.
شایعترین جراحتهای زانو شامل شکستگی های اطراف زانو، در رفتگی و پیچ خوردگی و پارگی های بافت های نرمی مانند رباط ها میشود.
در بسیاری از موارد جراحتها بیش از یک ساختار را در زانو تحت تاثیر قرار می دهند.
درد و تورم شایع ترین علائم جراحت زانو هستند. به علاوه، زانو ممکن است قفل شود یا بگیرد. بسیاری از جراحت های زانو موجب ناپایداری زانو می شوند_حس اینکه زانو خالی میکند.
شکستگی های زانو
بیشترین شکستگی های استخوان در اطراف زانو معمولا مربوط به استخوان کشکک است.
در انتهای استخوان فمور و تیبیا، جایی که این استخوان ها به همدیگر می رسند تا مفصل زانو را شکل دهند، ممکن است شکستگی رخ دهد.
بسیاری از شکستگی های اطراف زانو به دلیل نیروی زیادی که هنگام یک حادثه مانند سقوط از یک ارتفاع زیاد و تصادف با وسایل نقلیه بر زانو وارد می شود، اتفاق می افتند.
در رفتگی زانو
یک دررفتگی زمانی اتفاق می افتد که استخوانهای زانو بطور کلی و یا به طور جزئی از جای خودشان خارج می شوند.
برای مثال استخوانهای فمور یا تیبیا ممکن است به دلیل فشاری که به آنها وارد میشود از همترازی خارج شوند و همچنین استخوان کشکک نیز ممکن است سر بخورد و از جای خود خارج شود.
دررفتگی ممکن است در اثر ناهنجاری در ساختار زانوی شخص ایجاد شود.
برای افرادی که ساختار زانوی نرمالی دارند، دررفتگی زانو اغلب درحوادث شدیدی مانند سقوط، تصادف با وسایل نقلیه و حوادث ورزشی رخ می دهد.
جراحتهای رباط صلیبی قدامی (ACL)
رباط صلیبی قدامی اغلب در فعالیتهای ورزشی مجروح می شود.
برای ورزشکارانی که در ورزش هایی مانند فوتبال، فوتبال آمریکایی و بسکتبال شرکت میکنند، احتمال بیشتری وجود دارد که دچار جراحت رباط صلیبی قدامی شوند.
تغییر مسیر دادن سریع یا فرود آمدن نادرست پس از پریدن می تواند موجب پارگی رباطACL شود.
حدود نیمی از جراحت های رباط صلیبی قدامی، همراه با آسیب دیدگی ساختارهای دیگر زانو مانند غضروف مفصلی، منیسک یا رباط های دیگر اتفاق می افتند.
آشنایی کامل با رباط صلیبی قدامی یا ACL و آسیب های آن
جراحتهای رباط صلیبی خلفی (PCL)
رباط صلیبی خلفی اغلب به علت ضربه ای که از جلو به زانوی خم شده وارد می شود، آسیب می بیند. چنین شرایطی اغلب در تصادفات با وسایل نقلیه و درحوادث ورزشی رخ می دهد.
پارگی های رباط صلیبی خلفی معمولا پارگی هایی جزئی هستند که به طور بالقوه می توانند به خودی خود بهبود پیدا کنند.
آشنایی کامل با رباط صلیبی خلفی PCL و آسیب های آن
جراحتهای رباط طرفی
جراحتهای رباط های طرفی معمولاً به دلیل نیرویی که از اطراف به زانو وارد میشود، اتفاق می افتند.
این جراحت ها اغلب آسیب هایی هستند که در اثر برخورد به وجود می آیند. جراحتهای رباط MCL معمولاً به دلیل ضربه مستقیمی که به ناحیه خارجی زانو وارد می شود و غالبا مربوط به حوادث ورزشی است، ایجاد می شوند.
ضربه هایی که به قسمت داخلی زانو وارد می شوند و زانو را به سمت جلو هل میدهند، ممکن است به رباط طرفی خارجی آسیب بزنند.
پارگی های رباط طرفی خارجی کمتر از سایر جراحت های زانو اتفاق می افتند.
آشنایی کامل با رباط طرفی میانی زانو یا MCL
آشنایی کامل با رباط طرفی خارجی زانو LCL
پارگی های مینیسک
پارگی های ناگهانی منیسک اغلب طی فعالیت های ورزشی رخ میدهند. پارگی منیسک ها ممکن است هنگام حرکاتی مانند چرخاندن، اسب سواری (cutting) ، چرخیدن بر روی یک پا و تکل خوردن رخ دهند.
پارگی های منیسک همچنین ممکن است در اثر آرتروز یا کهولت سن رخ دهند.
اگر مینیسک به علت بالا رفتن سن ضعیف شده باشد، ممکن است تنها یک پیچ خوردگی غیر نرمال هنگام بلند شدن از روی صندلی، برای پاره شدن آن کافی باشد.
آشنایی کامل با آسیب دیدگی مینیسک زانو و درمان با فیزیوتراپی
پارگی های تاندون
عضلات چهارسر و تاندون های پاتلا ممکن است کشیده شده و پاره شوند.
اگر چه هر کسی ممکن است دچار آسیب دیدگی این تاندون ها شود، اما این پارگی ها بیشتر در میان افراد میانسالی که میدوند یا ورزشهای پرشی انجام می دهند، شایع هستند.
زمین خوردن ها، ضربه های مستقیمی که به ناحیه جلوی زانو وارد می شوند و فرود آمدن نادرست پس از یک پرش، دلایل شایعی برای جراحتهای تاندون زانو هستند.
درمان آسیب زانو
در همان ابتدای مجروح شدن شما، استفاده از متد RICE، استراحت، یخ، فشرده سازی ملایم و بالا گرفتن، می تواند به سریع تر شدن روند ریکاوری شما کمک کند.
حتماً تا آنجا که ممکن است هر چه زودتر به دنبال درمان بروید؛ خصوصاً اگر شما:
- هنگام مصدوم شدن صدای جهشی را شنیده باشید و حس کرده باشید که زانوی تان در زمان جراحت خالی کرده است.
- درد شدیدی دارید.
- نمی توانید زانو را حرکت دهید.
- شروع به لنگیدن کرده اید.
- هنگام جراحت تورم دااشته اید.
نوع درمانی که پزشک شما توصیه می کند، بستگی به چندین فاکتور خواهد داشت؛ مانند شدت جراحت، سن شما، سلامت عمومی و سطح فعالیت شما.
درمان های غیر جراحی
بسیاری از جراحت های زانو با روشهای ساده ای مانند موارد زیر درمان می شوند.
عدم تحرک. پزشک شما ممکن است استفاده از یک بریس را به شما توصیه کند تا این بریس از حرکت کردن زانوی شما جلوگیری کند.
اگر شما دچار شکستگی استخوان شدهاید، یک کست یا بریس میتواند در حالی که استخوان ها در حال ترمیم و بهبودی هستند، آنها را در سر جای خودشان نگه دارد.
برای محافظت بیشتر از زانوی شما ممکن است به شما عصاهایی داده شود تا وزنتان را بر روی ساق پایتان نیندازید.
فیزیوتراپی زانو
بعضی از تمرین های خاص میتوانند باعث بازیابی عملکرد زانوی شما شوند و ماهیچه هایی که از زانو حمایت میکنند را تقویت کنند.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی. داروهایی مانند آسپیرین و ایبوپروفن درد و تورم را کاهش می دهند.
لیزر درمانی، مگنت درمانی، شوک درمانی، اولتراسوندتراپی،طب سوزنی، درای نیدلینگ ، تحریکات الکتریکی و … از درمانهایی است که در فیزیوتراپی زانو مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان با جراحی
در بسیاری از شکستگی ها و جراحت های اطراف زانو، برای بازیابی کامل عملکرد زانو، نیاز به جراحی است.
در بعضی موارد مانند بسیاری از پارگی های ACL، جراحی میتواند به روش آرتروسکوپی و با استفاده از ابزار های بسیار کوچک و از طریق برش های بسیار کوچک انجام شود.
بسیاری از جراحت ها نیاز به جراحی باز دارند.
در این جراحی ها برش های بزرگتری ایجاد می شوند تا برای جراح دید مستقیم و دسترسی آسان تری به ساختارهای مجروح شده فراهم شود.