درد زانو یکی از رایج ترین درد ها در تمام سنین است که متاسفانه در برخی مواقع علت مشخصی ندارد. اما در اکثر مواقع، پزشکان تنها یک گزینه درمانی را برای آن تجویز می کنند و آنهم انجام حرکات فیزیوتراپی زانو در منزل و یا کلینیک های درمانی است. اگر چه بسیاری از بیماران بعد از فیزیوتراپی زانوی خود همچنان از درد زانو شکایت دارند، اما باید توجه کنید که درمان زانو درد با فیزیوتراپی به کیفیت خدمات، نحوه انجام اصولی و درست آنها، تمرینات فیزیوتراپی زانو در منزل بعد از فیزیوتراپی و رعایت دستورالعمل فیزیوتراپ بستگی دارد.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
اگر می خواهید بهترین نتیجه را از جلسات فیزیوتراپی زانو درد خود بگیرید باید اصول و قوانین زیادی را رعایت کنید. برهمین اساس توصیه می کنیم این راهنمای مربوط به نحوه انجام تمرین فیزیوتراپی زانو را تا انتها بخوانید تا اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب کنید.
زانو از چه بخش های تشکیل می شود؟
برای یادگیری بهتر تمرینات و انجام تمرین فیزیوتراپی زانو درد، باید آناتومی و ساختار زانو را بشناسید تا بتوانید درد در هر منطقه از آن را بهتر تشخیص دهید و برای پزشک خود توصیف کنید. به طور کلی، زانو یک ساختار پیچیده دارد و یکی از مفاصل تحت فشار بدن است که با هر آسیبی احتمالی ممکن است دچار درد و ورم شود. زانو مفصلی است که در آن استخوان های پایین و بالایی ساق پا به هم می رسند و مانند یک لولا حرکت میکند و به شما امکان میدهد بنشینید، چمباتمه بزنید، راه بروید یا بپرید. زانو از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:
- بخش بالایی زانو: بخش بالای زانو شامل قسمت بالایی ساق پا (ساق) و استخوان ران (فمور) است. استخوان ران به قسمت بالایی مفصل زانو متصل است و نقش مهمی در حرکت زانو دارد
-
بخش پایین زانو: این بخش شامل قسمت پایینی ساق پا (ساق) است که شامل دو بخش استخوان ساق (تیبیا) و استخوان کاستر (فیبولا) می شود. استخوان ساق، استخوان اصلی زانو است که با استخوان ران در مفصل زانو اتصال پیدا می کند. استخوان کاستر نیز موازی استخوان ساق قرار دارد و در تثبیت زانو و افزایش استحکام آن نقش بسیار مهمی دارد.
- مفصل زانو: مفصل زانو یک مفصل بزرگ و پیچیده است که بخش بالایی ساق پا با بخش پایینی ساق پا را به هم متصل می کند. این مفصل شامل سطوح تماسی استخوان ران، استخوان ساق و استخوان کاستر است. همچنین، مفصل زانو دارای بافت های نرمی مانند لیگامان ها، کپسول مفصلی و بافت های محیطی است که به استحکام و پایداری زانو کمک می کنند.
تمام این بخشها با همکاری یکدیگر، تمرین زانو را امکانپذیر میسازند. عملکرد و تقویت زانو به ارتباط مناسب و سلامت این سه بخش بستگی دارد.
فیزیوتراپی زانو چیست؟
فیزیوتراپی زانو، یک گزینه درمانی برای کاهش درد و افزایش قدرت زانو ها محسوب می شود که می تواند تحرک شما را بهبود بخشد، راه رفتن، ایستادن از حالت نشسته یا استفاده از پله ها را آسان تر کند. انجام تمرین فیزیوتراپی زانو برای درد آن معمولاً به دو یا سه جلسه در هفته به مدت چند هفته نیاز دارد. در ویزیت اولیه، فیزیوتراپیست علت درد و وضعیت زانو را بررسی می کند و در نهایت برنامه درمانی را متناسب با وضعیت شما ارائه می دهند. فیزیوتراپی برای زانو شامل تمرینات، درمان عملی و درمان هایی مانند اولتراسوند است.
اصول پایه در تمرینات و تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل
فیزیولوژیست ها برای انجام تمرین فیزیوتراپی زانو باید به برخی از مهمترین اصول و دستورالعمل های آن توجه کنند. چرا که علت درد زانو در افراد مختلف باهمدیگر فرق دارد. از طرفی هم درد زانو ممکن است در قسمت های خاصی از زانو احساس شود و کل آن را درگیر نکند. پس آنها با شناخت اصول پایه تمرینات فیزیوتراپی، بهتر می توانند نوع درد را بشناسند. مهمترین اصول اولیه مربوط به تمرینات فیزیوتراپی زانو در منزل برای درمان زانو درد که در هنگام بررسی باید آنها را در نظر بگیرید، عبارتند از:
دامنه حرکت طبیعی در مفصل را تعیین کنید: دامنه حرکت طبیعی مفاصل به میزان حرکتی که زانو به طور طبیعی می تواند انجام دهد بستگی دارد. فیزیولوژیست برای تعیین آن باید به انعطاف پذیری و خم و راست شدن مفصل زانوی شما توجه می کند که آیا می توانید آن را به راحتی خم و راست کنید یا نه؟
نحوه راه رفتن شخص را بررسی کنید: با بررسی نحوه راه رفتن فرد می توانید مشکلات و آسیب های احتمالی در زانوی بیمار را تشخیص دهد. در این شرایط احتمال دارد بیمار در حین راه رفتن دچار لنگش یا درد شود.
ساختار کلی زانو را بررسی کنید: زانو یک مفصل قابل حرکت است که از قسمتهایی مانند استخوانها، غضروف، بافتهای نرم، رباطها و عضلات تشکیل شده است. بررسی این ساختارها و عناصر مختلف زانو میتواند به شما کمک کند تا احتمال وجود مشکلات مانند شکستگی، آسیب در غضروف، التهاب در رباطها و غیره را تشخیص دهید.
قدرت عضلات زانو را اندازه بگیرید: در این مرحله می توانید با استفاده از تستهای قدرت عضلانی، قدرت عضلات خارجی و داخلی زانوی بیمار را اندازه بگیرید تا احتمال ضعیف شدن آن را بتوانید تشخیص دهید.
میزان تورم مفصل زانو را اندازه بگیرید: تورم مفصل زانو میتواند نشاندهنده وجود التهاب، آسیب یا مشکلات دیگر در مفصل باشد. هر یک از این موارد ممکن است منجر به بروز عوارض بیشتر در هنگام درد زانو شوند.
میزان تعادل زانو را ارزیابی کنید: برای ارزیابی تعادل زانو، میتوانید شخص را در حالتهای مختلف تعادلی قرار دهید و ببینید که آیا می تواند زانوی خودش را به درستی خم و راست کند. این ارزیابی میتواند نشان دهنده نقاط ضعف یا عدم استحکام در عضلات و رباطهای مرتبط با تعادل زانو باشد.
تمرین مناسبی برای تقویت و ثبات عضلات اطراف مفصل مشخص کنید: این تمرین باید با بررسی کامل وضعیت زانوی بیمار تجویز شوند. آنها می توانند شامل تمرینات تقویتی برای عضلات ران، پشت ران، عضلات پشتی زانو و عضلات اطراف مفصل زانو باشد.
فیلم فیزیوتراپی زانو در منزل
بسیاری از فیزیوتراپ ها در کنار فیزیوتراپی، تمریناتی را به بیماری برای کمک به بهبود درد زانو به آنها توصیه می کنند. به طور کلی می توانید تمرینات زیر را بعد و یا در حین تمرینات فیزیوتراپی خود انجام دهید:
پا را بالا ببرید
این تمرین می تواند به بهبود جریان خون در زانوها کمک کند و التهاب را کاهش دهد. برای انجام آن:
- روی یک صندلی یا سطح مسطح دیگر بنشینید.
- پاهای خود را روی زمین قرار دهید.
- سپس یکی از پاها را به صورت آرام و با کنترل بالا ببرید، تا زانو به حالت خم شده برسد.
- پس از چند ثانیه، پا را به حالت اولیه بازگردانید.
- این حرکت را برای هر پا تکرار کنید. سعی کنید هر بار تعداد تکرارها را افزایش دهید.
کشش همسترینگ را امتحان کنید
یکی دیگر از تمرینات تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل ، کشش همسترینگ است. در یک فضای باز، بر روی زمین دراز بکشید. یک پا را به سمت سینه خود کشش دهید، به طوری که زانو خم شده باشد. دست خود را روی پا قرار داده و با کنترل آرام آرام زانو را به سمت سینه بکشید. در این حالت برای چند ثانیه تحمل کنید و سپس پا را به حالت اولیه بازگردانید. این حرکت را برای هر پا تکرار کنید و تعداد تکرارها را به تدریج افزایش دهید.
زانو را بالا ببرید
در کنار دیوار یا صندلی قرار بگیرید. دسته صندلی یا دیواری را برای تعادل در نزدیکی خود نگهدارید.یک پا را به طرف بالا ببرید و زانو را به حالت خم شده برسانید. در این حالت چند ثانیه بمانید و سپس پا را به حالت اولیه بازگردانید.
کشش ماهیچه ساق پا را انجام دهید
برای انجام این کشش در یک محل بنشینید، یکی از پاها را به عقب ببرید و ساق پا را در جهت بالا حرکت دهید. این حرکت یکی از تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل معرفی میشود .این حالت را حدود 30 ثانیه حفظ کنید و سپس آرام و با کنترل پا را به حالت اولیه بازگردانید. همین عمل را برای هر پا تکرار کنید.
در حالت نشسته حرکت کششی انجام دهید
در یک صندلی یا سطح مناسب بنشینید. یک پا را به جلو ببرید و زانو را به سمت سینه بکشید. در این حالت چند ثانیه بمانید و سپس پا را به حالت اولیه بازگردانید.
پوسته صدف
این اصطلاح به طرحی از عضلات پشتی ران اشاره دارد که شباهتی به یک پوسته صدف دارد. این عضله به نام عضله همستون معروف است و در خم کردن زانو و تقویت عضلات پشت ران نقش دارد.
بالابردن پاشنه
این حرکت میتواند عضلات پشتی ران را تقویت کرده و ثبات و تعادل زانو را بهبود بخشد.
تمرین Step Up
تمرین Step Up شامل قدم زدن بر روی یک سطح بلند میشود. این تمرین علاوه بر تقویت عضلات پشتی ران و زانو، باعث بهبود تعادل و استحکام عضلات اطراف مفصل زانو هم می شود و به عنوان یکی از تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل معرفی میشود.
تمرین Lunges
تمرین Lunges شامل تمرینات کششی پاشنه به جلو و خم شدن زانو در هنگام قدم زدن است.
توجه: قبل از شروع هر برنامه تمرینی، بهتر است با یک فیزیوتراپیست یا پزشک متخصص مشورت کنید تا برنامه متناسب با وضعیت شما تعیین شود. همچنین، در هنگام انجام تمرینات، به راهنمایی و نکات فنی صحیح انجام دادن هر یک از تمرینات توجه کنید و در صورت بروز درد یا علائم نامطلوب، به پزشک مراجعه کنید.
موارد مهم در حین انجام حرکات فیزیوتراپی زانو در منزل
بدون شک انجام تمرین فیزیوتراپی زانو به تنهایی نمی تواند نتایج دلخواهی در بهبود درد زانو شما داشته باشد. برای همین بهتر است هنگام انجام فیزیوتراپی زانو به نکات مهم زیر توجه کنید:
فرم مناسب هنگام تمرین: مطمئن شوید که از فرم و تکنیک صحیح برای هر تمرین استفاده می کنید. با تمرین ملایم شروع و از فشار بیش از حد به خود خودداری کنید. در حالی که مهم است که خود را به چالش بکشید، فعالیت بیش از حد می تواند منجر به کشیدگی عضلانی یا آسیب های دیگر شود.
تمرکز بر کیفیت، نه کمیت: بهتر است تمرینات را با تکنیک و کنترل مناسب انجام دهید تا اینکه در تعداد تکرارهای زیاد عجله کنید. روی حرکاتی با کیفیتی که عضلات مورد نظر را هدف قرار می دهند تمرکز کنید.
نفس عمیق بکشید: به یاد داشته باشید که در طول تمرینات به طور منظم و عمیق نفس بکشید. تنفس صحیح به اکسیژن رسانی به ماهیچه ها و بهبود عملکرد و آرامش کمک می کند.
توجه به علائم هشدار دهنده: به هر درد یا ناراحتی در حین تمرینات توجه کنید. اگر احساس درد شدید یا مداوم دارید، ورزش را متوقف کنید و با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
روش های فیزیوتراپی زانو
در فیزیوتراپی و درمان زانو، از متدهای و تمرینات مختلفی استفاده میشود. برخی از این روشها عبارتند از:
حرکت های اصلاحی و تمرینات فیزیکی: هدف از حرکتهای اصلاحی و تمرینات فیزیکی تقویت عضلات و بهبود وضعیت مفصل زانو است.
استفاده از امواج اولتراسوند (امواج مافوق صوت) ، استفاده از امواج شورت ویو دیاترمی و استفاده از جریان های الکتریکی مشخص: استفاده از امواج اولتراسوند (امواج مافوق صوت) و امواج شورت ویو دیاترمی نیز برای کاهش درد و التهاب، افزایش جریان خون و بهبود انعطافپذیری مفصل مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، درمان با جریانهای الکتریکی مشخص به منظور کاهش درد و بهبود عملکرد عضلات استفاده میشود.
در کنار این روش ها، فیزیوتراپ می تواند از سایر گزینه های درمانی هم استفاده کند. مثلا ماساژ و درمان توسط آب همچنین به عنوان روشهایی برای کاهش درد، تسکین مفصل و استراحت عضلات مورد استفاده قرار میگیرند. تمرینهای کششی با هدف بهبود انعطافپذیری عضلات و فیزیوتراپی اختصاصی مانند تمرینهای صلیبی نیز برای تقویت و استحکام عضلات مورد استفاده قرار میگیرند. درمان توسط لیزر نیز به منظور کاهش درد، التهاب و بهبود عملکرد بازیافتی استفاده میشود. در نهایت، استفاده از سرما و گرما نیز برای تسکین درد، کاهش التهاب و بهبود عملکرد مفصل مورد استفاده قرار میگیرد.
تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل تا چه حد در درمان آن موثر است؟
فیزیوتراپی برای زانو درد یک راه عالی برای درمان این مشکل است. برای افرادی که از درد زانو رنج می برند و می خواهند از جراحی اجتناب کنند می تواند گزینه بسیار مناسبی باشد. حتی برای کسانی که جراحی کرده اند و می خواهند از جراحی بیشتر اجتناب کنند گزینه خوبی است. با فیزیوتراپی برای گزینه های درمان زانو درد ، افراد می توانند در کمترین زمان به انجام کاری که دوست دارند بازگردند.
ملاحضات درمانی بعد از فیزیوتراپی
بعد از تمرینات فیزیوتراپی اگر زانوی شما درد دارد، باید از فعالیت هایی که آن را تحت فشار قرار می دهد خودداری کنید. فیزیوتراپیست می تواند به شما توصیه کند که از انجام چه کارهایی اجتناب کنید. احتمال دارد بعد از انجام تمرین فیزیوتراپی زانو به استفاده از جوراب های واریس نیاز داشته باشید. در این زمینه با آنها مشورت کنید.
در حین انجام تمرین فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست شما از روش های مختلفی برای کاهش درد و التهاب زانو استفاده می کند. اگر خواهان بهبودی سریع وضعیت زانوی خود هستید، باید بعد از آن تورم و التهاب در بدن خود را کاهش دهید.
اغلب، زانوی آسیب دیده یا مبتلا به آرتروز سفت می شود. این می تواند منجر به درد، ضعف و از دست دادن عملکرد شود. همه این پارامترها را می توان با افزایش تحرک زانو افزایش داد. فیزیوتراپیست شما می تواند تمرینات و برنامه هایی را به شما بدهد که می تواند مفاصل شما را شل و آزاد کند
فیزیوتراپی زانو برای چه کسانی توصیه می شود؟
یک پزشک ممکن است فیزیوتراپی زانو را در موارد تشخیص درد و التهاب برای شما تجویز کند. اما در هر صورت بهتر است هنگام بروز هر یک از علائم زیر سریعا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است به فیزیوتراپی برای زانو نیاز داشته باشید:
- مشکل در خم کردن یا صاف کردن زانو
- ناتوانی در تحمل وزن روی زانو
- تغییر شکل در مفصل زانو
- زانو قفل میشود یا صدای کلیک یا ساییدن ایجاد میکند.
- درد همراه با تب
- درد، تورم، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا تغییر رنگ مایل به آبی تا ساق پا زیر زانو درد کشیده می شود.
- درد شدید حتی در حالت استراحت
- تورم، قرمزی یا گرما در اطراف زانو
فیزیوتراپی زانو چگونه انجام می شود؟
برای انجام فیزیوتراپی زانو، یک فیزیوتراپیست در ابتدا، یک ارزیابی کامل را برای تعیین علل و عوامل موثر بر زانو درد شما انجام خواهد داد. سپس از تکنیک هایی مانند ماساژ بافت نرم و تحرک مفاصل برای کمک به رفع هرگونه سفتی عضلانی یا سفتی مفاصل استفاده خواهد کرد یا گزینه های تمرینی بیشتری را به شما توصیه خواهد کرد. همه موارد مربوط به نحوه انجام فیزیوتراپی به علت اصلی درد زانوی شما بستگی دارد.
استفاده از فیزیوتراپی برای بهبود خم شدن زانو
تمرینات دامنه حرکتی فعال عضله: این تمرینات به طور فعال عضلات اطراف مفصل زانو را درگیر می کند تا مفصل زانو را تشویق به خم شدن کند.
تمرینات تقویتی زانو: تقویت عضلات اطراف زانو برای بهبود خم شدن زانو مهم هستند. در این روش فیزیوتراپ شما ممکن است تمریناتی مانند پرس ساق پا و اسکوات را برای هدف قرار دادن عضلات چهارسر ران، همسترینگ و ساق پا توصیه کند.
تمرینات کششی پا: کشش های رایج شامل کشش همسترینگ، کشش عضلات چهار سر ران و کشش ساق پا هستند که می توانند در بهبود خم شدن زانو موثر باشند.
تاثیر فیزیوتراپی بر بعد از عمل زانو چیست؟
فیزیوتراپی نقش حیاتی در روند بهبودی پس از جراحی زانو دارد. چون می تواند بهبودی بیمار را تسریع کند تا بیمار بتواند هر چه سریع تر فعالیت های روزمره خودش را آغاز کند. برخی از مزایای کلیدی فیزیوتراپی پس از جراحی زانو عبارتند از:
- مدیریت درد
- کاهش تورم و التهاب
- بازگرداندن دامنه حرکتی
- تقویت و ثبات
- آموزش راه رفتن و توانبخشی عملکردی
- آموزش و برنامه ورزش در منزل
- حمایت روانی
به طور کلی، انجام تمرین فیزیوتراپی زانو پس از جراحی زانو نقش مهمی در به حداکثر رساندن بهبودی، به حداقل رساندن عوارض و بهبود نتایج عملکردی دارد.
فایده انجام تمرین فیزیوتراپی در منزل چیست؟
فیزیوتراپی در منزل، که به عنوان مراقبت های خانگی نیز شناخته می شود، برای کسانی که به فیزیوتراپی نیاز دارند اما به اندازه کافی نمی توانند حرکت کنند یا از خانه بیرون بروند مناسب است.
بیمار در هنگام انجام فیزیوتراپی در منزل ممکن است نسبت به کلینیک احساس آرامش و راحتی بیشتری داشته باشد. همین شرایط می تواند روند بهبودی را تسریع ببخشد و تاثیر بهتری بر درمان بیمار داشته باشد. از طرفی هم چون در این شرایط فیزیوتراپ به خانه بیمار مراجعه می کند، می تواند با بررسی وضعیت خانه او، راهکارها و اصلاحات بیشتری را توصیه کند و فیزیوتراپی دایان در ارائه خدمات در منزل پیشتاز است. به عنوان مثال، بسیاری از افرادی که مشکلات حرکتی دارند، ممکن است در رفت و آمد در خانه مشکل داشته باشند. در این شرایط فیزیوتراپ می تواند وظایف خاصی را برای بهبود شرایط بیمار تجویز کند. علاوه بر آن، فیزیوتراپی در منزل می تواند باعث صرفه جویی در هزینه و زمان برای بیمار شود.
تفاوت هزینه فیزیوتراپی در منزل و کلینیک
هزینه انجام تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل و کلینیک ممکن است تا حدودی متفاوت باشد. چون این هزینه به عوامل متعددی مانند موارد زیر بستگی دارد:
- موقعیت مکانی بیمار
- تجهیزات و وسایل فیزیوتراپی
- تخصص و تجربه فیزیوتراپیست
- طول جلسات درمانی
سخن آخر در مورد تمرین فیزیوتراپی زانو در منزل
فیزیوتراپی برای تسکین درد زانو، یکی از گزینه های احتمالی و در عین حال موثر است. اما برای تسریع در بهبودی و نتیجه بهتر برای درمان باید به نکات و دستورالعمل در حین فیزیوتراپی و بعد از آن هم دقت کنید.
سوالات متداول
بله، تعدادی از روشهای درمانی فیزیوتراپی را می توان در منزل انجام داد.
بعد از اتمام دوره شخص باید ملاحضات بعد از فیزیوتراپی را رعایت کند.
درصد زیادی از بیماران مراجعه کننده به کلینیک بهبود یافته اند.
تمریناتی که توی صفحه گذاشتین واقعا عالین چون هم تصاویر متحرک هستن و شکل صحیح تمرین ها رو نشون میده و هم کلیپ حرکات ورزشی که آقای دکتر خودشون توضیح دادن. درد زانوی من با این تمرین ها خیلی کمتر شده، به نظر شما باز هم نیاز هست به کلینیک فیزیوتراپی مراجعه کنم؟
ممنون از مطالب مفید سایتتون. تمرین لانگ واقعا یکی از سخت ترین حرکات فیزیوتراپی زانو در منزل هست. من خودم اذیت میشم وقتی این حرکت رو انجام میدم. میشه یک تمرین جایگزین بهم معرفی کنید.
سلام ممنون از شما، تمرینات رو حتما در زاویه بدون درد انجام دهید
ممنون از آقای دکتر حیدری. واقعا بهترین حرکات فیزیوتراپی زانو در منزل رو بهش اشاره کردید. ولی ممنون میشم اگر در این رابطه فیلم هم داخل سایت منتشر کنید تا بیشتر استفاده کنیم.
سلام ممنون از شما، حتما اعمال میکنیم