انواع بی اختیاری ادرار

تعریف و انواع بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار عبارت است از نشت غیر قابل  کنترل ادرار که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و بر این اساس به انواع مختلفی تقسیم می شود:

urgency Incontinence  :بی اختیاری همراه با احساس نیاز شدید به ادرار کردن و معمولا به همراه این نوع بی اختیاری تکرر ادرار هم داریم ولذا گاهی به آن   Frequncy  نیز می گویند.این نوع بی اختیاری ناشی از بی ثباتی و فعالیت عضله دترسور است. بیمار دارای احساس قوی و ضروری برای دفع ادرار است ولی نمی تواند خود را نگه دارد و ممکن است هنگام راه رفتن یا دویدن یا هر تغییری در وضعیت بدن، این احساس تحریک شده و بر اثر انقباض عضله دترسور ادرار تراوش می کند و این در حالتی است که مثانه حداقل حجم را دارد.البته در صورتی که عملکرد دیستال مجرای ادرار طبیعی باشد می تواند مشکل فوق را جبران کند.

• Reflex Incontinence :در بی اختیاری رفلکسی بین ایمپالسهای آوران و وابران مثانه و طناب نخاعی اختلال و وقفه ایجاد می شود که بیشتر در بیماریهای عصبی پیشرونده مثل مولتیپل اسکلروز و یا ضایعات نخاعی دیده می شود
• Over flow Incontinence: در بی اختیاری لبریز شونده ادرار در مثانه پر شده و به علت فشار، از اطراف محل انسداد به خارج تراوش می کند. بنابر این این نوع بی اختیاری همراه با احتباس ادرار نیز می باشد.
• بی اختیاری در اثر نقص عضله دترسور : این نوع بی اختیاری معملا در افراد تند مزاج و عصبی دیده می شودو علت را عدم تعدل بین سیستم سمپاتیک و پاراسمپاتیک می دانند که باعث می شود عضله دترسور در اثر یک تحریک خارجی مثل شنیدن صدای آب شروع به انقباض کند و معمولا خروج ادرار تا تخلیه کامل ادامه دارد برای درمان از داروهای آرامبخش تجویز می شود.
• True Incontinence:بی اختیاری حقیقی در اثر وجود فیستول در مجرای ادراری وسرایت آن به نسوج اطراف به وجود می آید.
• Stress Incontinence:بی اختیاری فشاری عبارت است ار خروج غیر ارادی ادرار در اثر افزایش فشار داخل شکمی.
• Mixed Incontinence:گاهی بی اختیاری به شکل مخلوط می باشد.

درمان بی اختیاری ادرار:

درمان جراحی:

در مواردی که بی اختیاری ادرار در نتیجه پرولاپسهای شدید بوجود آمده باشد درمان بصورت تصحیح وضیعت احشاء لگنی توسط عمل جراحی می باشد.و در مواردی که در اثر انسداد باشد با جراحی رفع انسداد می شود.

درمان محافظه کارانه:

شامل دارو درمانی آموزش مثانه و باز آموزی عضلات کف لگن توسط تمرینات ورزشی و تحریکات الکتریکی است.

دارو درمانی:

در مواردی که بی اختیاری در اثر نقص انقباضی عضله دترسور است داروهای آرامبخش تجویز می شود در مورد بی اختیاری های اورژا نسی نیز تجویز آنتیبیوتیکها به منظور رفع عفونت و تجویز داروهای آنتی کولینرژیک به منظور جلوگیری از انقباض بی موقع عضله دترسور توصیه می شود.

آموزش مثانه:

در مورد بی اختیاری رفلکسی بخصوص در ضایعات نخاعی گاهی می توان از طریق یک برنامه ی منظم که در آن میزان نوشیدن مایعات معین شده باشد، مثانه را به تدریج آموزش داد که با وارد کردن ضربه بر روی مثانه، رفلکس تخلیه را فعال کرد و آموزش این عمل که نیاز به تمرین مستمر دارد به بیمار کمک می  کند که از نشت ادرار بین دفعات تخلیه جلوگیری بعمل آورد.

بازاموزی عضلات کف لگن توسط تمرینات ورزشی و تحریکات الکتریکی: در مواردی که بی اختیاری در نتیجه اختلال عملکرد عضلات کف لگن یا عدم کارایی اسفنگتر پیشابراهی (اسفنگتر داخلی و خارجی) باشد این بازآموزی می تواند بطور بسیار موثری مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به این مسئله می توان ادعا کرد که نقش فیزیوتراپی در بی اختیاری فشاری که شایع ترین نوع بی اختیاری است از بقیه بیشتر انواع بیشتر است و در درجات بعدی نوع اورژانسی و مخلوط نیز می تواند موثر واقع شود البته باید متذکر شد که حتی در مواردی که نیاز به عمل جراحی است باز آموزی عضلات کف لگن ضروری بوده و نتیجه مطلوب تری را پس از عمل در بر خواهد داشت.

تمرنات عضلات کف لگن : که به طور مجزا توضیح داده می شود

تحریکات الکتریکی در بی اختیاری ادرار:

در درمان بی اختیاریهای نوع فشاری،اورژ انسی و مخلوط می توان از تحریکات الکتریکی بطور موثری همراه با تمرینات ورزشی استفاده کرد.

اهداف ما از به کار گیری تحریکات الکتریکی عبارتند از:

الف ) بهبود تونویسته عضلات کف لگن و تقویت آنها

ب ) طبیعی کردن فعالیت های رفلکسی:

• تحریک فیبر های آوران باعث بهبود وضعیت حسی مثانه شده ودر نتیجه تخلیه ادرار باقیمانده در مثانه تسهیل می یابد.
• تحریک فیبرهای وابران منتهی به عضله دترسور می تواند باعث تحریک انقباض مثانه شود.
• فعالیت بیش از اندازه عضله دترسور می تواند از طریق تحت تاثیر قرار گرفتن رفلکسی ادراری و ساکرال مهار شود

ج ) شل نمودن عضلات دچار اسپاسم که منجر به ایجاد فرصتی برای استراحت آنها می شود.

د ) رفع چسبندگی ها و نرم نمودن بافت اسکار

و ) بهبود آگاهی کورتیکال ودر نتیجه بازآموزی عضلات کف لگن که منجر به بهبود عملکرد این عضلات می شود.

ن )بهبود گردش خون و افزایش تغذیه خونی بافتها

ه )کاهش درد به علت افزایش ترکیبات اندروفین

در موارد زیر نباید تحریکات الکتریکی فیزیوتراپی انجام شود:
در دوران قاعدگی،در صورت وجود تومورهای بدخیم،در دوران بارداری، و برای بیمارانی که          pace maker  دارد.