فیزیوتراپی بورسیت شانه: درمان التهاب و درد شانه بدون تزریق

آیا بالا بردن دست برای برداشتن یک لیوان از کابینت برایتان عذاب‌آور شده است؟ آیا شب‌ها وقتی غلت می‌زنید و ناخودآگاه روی شانه‌تان می‌خوابید، دردی تیز و سوزنده مثل خنجر شما را از خواب بیدار می‌کند؟ این‌ها فقط خستگی معمولی نیستند؛ این‌ها علائم کلاسیک بورسیت شانه (Shoulder Bursitis) هستند. وضعیتی که در آن کیسه‌های کوچک و لغزنده درون شانه (بورس) که قرار بوده دوست و محافظ تاندون‌های شما باشند، حالا خودشان ملتهب شده و تبدیل به دشمن حرکت شده‌اند.

بسیاری از بیماران ما در اولین مراجعه می‌گویند: “دکتر گفت شاید تزریق کورتون لازم باشد.” اما صبر کنید. تزریق تنها علائم را پنهان می‌کند. علم مدرن توانبخشی می‌گوید تا زمانی که مکانیک شانه اصلاح نشود، التهاب برمی‌گردد. فیزیوتراپی بورسیت شانه تنها روشی است که هم “آتش التهاب” را خاموش می‌کند و هم “سیستم حرکتی” معیوب شانه را تعمیر می‌کند تا درد برای همیشه برود.

ما در کلینیک فیزیوتراپی دایان، در این مطلب پروتکل کامل درمان بورسیت شانه را برای شما باز می‌کنیم. از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای که ورم را در عمق شانه خشک می‌کنند تا تمرینات دقیقی که فضای شانه را باز می‌کنند. (اگر می‌خواهید بدانید دقیقاً بورسیت چیست و چه انواعی دارد، پیشنهاد می‌کنیم مطلب علل و درمان بورسیت یا التهاب شانه را مطالعه کنید، اما اگر به دنبال نقشه راه درمان هستید، جای درستی آمده‌اید)

فیزیوتراپی بورسیت شانه دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟

پاسخ مستقیم: فیزیوتراپی بورسیت شانه یک پروتکل درمانی غیرتهاجمی و چندمرحله‌ای است که با سه هدف اصلی انجام می‌شود: ۱. کاهش فوری التهاب و درد بورس با استفاده از لیزر پرتوان و تکارتراپی، ۲. بازگرداندن دامنه حرکتی بدون درد با تکنیک‌های درمان دستی، و ۳. اصلاح الگوی حرکت کتف و تقویت عضلات روتاتور کاف برای پیشگیری از گیرافتادگی مجدد بورس. این روش در بیش از ۹۰٪ موارد، نیاز به تزریق یا جراحی را از بین می‌برد.

چرا شانه من ملتهب شده است؟ (نگاهی متفاوت به علت‌ها)

برای اینکه فیزیوتراپی مؤثر باشد، باید بدانیم چرا بورس ملتهب شده است. بورسیت شانه معمولاً “قربانی” است، نه “مقصر”. در حالت طبیعی، بورس ساب‌آکرومیال (شایع‌ترین بورس درگیر) مثل یک بالشتک روغنی بین تاندون‌های روتاتور کاف و سقف استخوانی شانه قرار دارد تا تاندون‌ها ساییده نشوند. اما چه اتفاقی می‌افتد که این بالشتک ورم می‌کند؟

1. سندرم گیرافتادگی: وقتی فضای بین استخوان بازو و سقف شانه تنگ می‌شود، بورس له می‌شود.

2. دیسکینزی کتف: اگر کتف شما درست حرکت نکند (مثلاً به دلیل قوز کردن)، موقع بالا بردن دست، فضای بورس تنگ می‌شود.

3. تاندونیت کلسیفیه: گاهی رسوب کلسیم در تاندون مجاور، بورس را تحریک می‌کند. (مرتبط با مطلب شاک ویو تراپی شانه)

تجربه ما در کلینیک دایان: ما دریافته‌ایم که در اکثر بیمارانی که با بورسیت مراجعه می‌کنند، مشکل اصلی ضعف عضلات پشت کتف و کوتاهی عضلات سینه است. بورسیت فقط نتیجه نهایی این عدم تعادل است.

علائم هشداردهنده: از کجا بفهمم به فیزیوتراپی نیاز دارم؟

اگر علائم زیر را دارید، زمان طلایی درمان را از دست ندهید:

• درد قوس حرکتی: درد شدید دقیقاً وقتی دست را از کنار بدن تا ارتفاع شانه بالا می‌آورید (بین ۶۰ تا ۱۲۰ درجه).

• حساسیت به لمس: جلوی شانه و قسمت بیرونی بازو به لمس حساس است.

• درد شبانه: دردی مبهم که به بازو تیر می‌کشد و اجازه نمی‌دهد روی آن پهلو بخوابید.

• ناتوانی در کارهای ساده: بستن بند لباس زیر یا شانه کردن موها غیرممکن می‌شود.

پروتکل جامع درمان در کلینیک فیزیوتراپی دایان

درمان بورسیت شانه یک مسابقه سرعت نیست؛ یک پروسه دقیق مهندسی است. ما در دایان، درمان را به سه فاز تقسیم می‌کنیم:

فاز اول: خاموش کردن آتش (کنترل درد و التهاب حاد)

در روزهای اول، شانه به شدت دردناک است و هر حرکتی باعث تیر کشیدن می‌شود. هدف ما در این مرحله فقط آرام کردن بورس است.

۱. لیزر پرتوان: معجزه نور لیزر درمانی با توان بالا، یکی از کلیدی‌ترین ابزارهای ماست. نور لیزر از پوست عبور کرده و مستقیماً به بافت بورس ملتهب می‌رسد. این انرژی نوری باعث:

• کاهش سریع مواد شیمیایی التهاب‌زا (مانند پروستاگلاندین‌ها).

• افزایش جریان لنفاوی برای تخلیه ورم بورس.

• تحریک ترمیم سلولی می‌شود.

۲. تکارتراپی: گرمای شفابخش تکار یک تکنولوژی پیشرفته است که با امواج رادیوفرکانسی، گرمای عمقی در بافت ایجاد می‌کند. این گرما باعث گشاد شدن عروق خونی در عمق مفصل شانه شده و اکسیژن‌رسانی به بورس و تاندون‌های ایسکمیک (کم‌خون شده) را افزایش می‌دهد. بیماران معمولاً پس از جلسه تکار، احساس “سبکی” و “روانی” در شانه دارند.

۳. اولتراسوند و فونوفورز استفاده از امواج صوتی برای فرستادن داروهای ضدالتهابی به عمق بافت، بدون نیاز به تزریق دردناک.

۴. استراحت نسبی و اصلاح خواب ما به شما یاد می‌دهیم چطور بخوابید (مثلاً گذاشتن بالش زیر بغل) تا فشار از روی بورس برداشته شود.

فاز دوم: باز کردن فضا و حرکت (درمان دستی و موبیلیزاسیون)

وقتی درد اولیه فروکش کرد، نوبت به رفع علت مکانیکی می‌رسد. چرا بورس تحت فشار بود؟ چون فضا کم بود.

۱. درمان دستی، فیزیوتراپیست با دستان خود کارهای ظریفی انجام می‌دهد:

• کشش کپسول خلفی: سفتی پشت شانه باعث می‌شود سر استخوان بازو به جلو هل داده شود و بورس را له کند. آزادسازی این بخش حیاتی است.

• موبیلیزاسیون مفصل: تکنیک‌های لغزاندن استخوان بازو برای باز کردن فضای ساب‌آکرومیال.

• آزادسازی بافت نرم: ماساژ تخصصی عضلات پکتورال (سینه) که شانه‌ها را به جلو می‌کشند.

۲. سوزن خشک (Dry Needling)، گاهی درد شانه ناشی از گره‌های عضلانی (تریتگر پوینت) در عضلات اینفرااسپیناتوس یا ذوزنقه‌ای است که درد را به بورس ارجاع می‌دهند. سوزن خشک این گره‌ها را باز می‌کند.

فاز سوم: ساختن دیوار دفاعی (تمرینات تقویتی)

بدون این مرحله، بورسیت قطعاً برمی‌گردد. ما باید عضلات را طوری تربیت کنیم که سر استخوان بازو را پایین نگه دارند تا بورس دوباره له نشود.

• تقویت روتاتور کاف: عضلات چرخاننده شانه باید آنقدر قوی شوند که بتوانند سر استخوان بازو را در مرکز نگه دارند.

• ثبات کتف (Scapular Stability): تمرینات ویژه‌ای برای عضلات اطراف کتف تا کتف بتواند همراه با حرکت دست، بچرخد و فضا را باز کند.

نقش شاک‌ویو تراپی در بورسیت‌های مقاوم

اگر بورسیت شما مزمن شده یا با رسوب کلسیم (تاندونیت کلسیفیه) همراه است، شاک‌ویو تراپی بهترین گزینه است. این دستگاه با امواج صوتی پرقدرت:

• رسوبات کلسیمی ریز را خرد می‌کند.

• مویرگ‌های جدید می‌سازد.

• فاز مزمن بیماری را می‌شکند و بدن را وادار به ترمیم مجدد می‌کند.

۵ تمرین طلایی برای درمان بورسیت شانه در منزل

نکته: این تمرینات باید بدون درد باشند. قبل از انجام با فیزیوتراپیست مشورت کنید.

۱. تمرین پاندولی (Pendulum): خم شوید و دست سالم را روی میز بگذارید. دست دردناک را آویزان کنید و با حرکت بدن (نه زور دست) آن را به صورت دایره‌ای بچرخانید. این کار کپسول مفصل را تغذیه می‌کند.

۲. کشش کنج دیوار (Pectoral Stretch): رو به کنج دیوار بایستید، ساعدها را روی دیوار بگذارید و به آرامی بدن را به جلو ببرید تا کشش در جلوی سینه حس شود. این کار شانه‌های گرد شده را اصلاح می‌کند (مرتبط با مطلب فیزیوتراپی اصلاح قامت)

۳. فشردن کتف‌ها (Scapular Squeeze): بنشینید و سعی کنید دو کتف خود را از پشت به هم نزدیک کنید (انگار می‌خواهید یک مداد را بین کتف‌ها نگه دارید) ۵ ثانیه نگه دارید.

۴. ایزومتریک چرخش خارجی: کنار دیوار بایستید (شانه دردناک سمت دیوار نباشد). آرنج را ۹۰ درجه خم کنید و پشت دست را به دیوار فشار دهید (بدون حرکت)

۵. بالا رفتن از دیوار (Wall Walk): رو به دیوار بایستید و با انگشتان دست آرام‌آرام از دیوار بالا بروید تا جایی که درد اجازه می‌دهد.

چه کارهایی برای بورسیت ضرر دارد؟ (ممنوعات)

تا زمان بهبودی کامل، از این کارها پرهیز کنید:

• خوابیدن روی دست: فشار مستقیم، جریان خون بورس را قطع می‌کند.

• حرکات تکراری بالای سر: مثل نقاشی ساختمان یا پاک کردن پنجره.

• حمل کیف سنگین روی شانه: بند کیف باعث فشار مستقیم روی بورس می‌شود.

• تمرینات پرسی باشگاه: پرس سرشانه و پرس سینه سنگین ممنوع است.

آیا فیزیوتراپی جایگزین جراحی است؟

در بیش از ۹۵٪ موارد، بله. جراحی برداشتن بورس (Bursectomy) یا تراشیدن استخوان (Acromioplasty) تنها زمانی پیشنهاد می‌شود که ۶ ماه درمان فیزیوتراپی صحیح انجام شده باشد و نتیجه‌ای حاصل نشود یا اینکه پارگی کامل تاندون وجود داشته باشد. حتی قبل و بعد از جراحی نیز، شما به فیزیوتراپی بعد از عمل تاندون شانه نیاز خواهید داشت.

خدمات فیزیوتراپی دایان برای بورسیت

ما در فیزیوتراپی دایان در خیابان دولت، رویکردی متفاوت داریم. ما معتقدیم “هر شانه، داستان خودش را دارد”. پروتکل درمانی ما در شعبه شمال تهران (دولت و پاسداران) شامل موارد زیر است:

۱. ارزیابی دقیق بیومکانیکال: ما فقط محل درد را نگاه نمی‌کنیم. ما ستون فقرات گردنی، وضعیت قوز پشت و نحوه حرکت کتف شما را بررسی می‌کنیم. بسیاری از اوقات درد شانه ریشه در گردن دارد (مرتبط با فیزیوتراپی گردن برای کارمندان)

۲. تجهیزات پیشرفته: دسترسی به کامل‌ترین مجموعه دستگاه‌ها شامل لیزر پرتوان رباتیک، شاک‌ویو فوکوس، مگنت‌تراپی و تکار که سرعت درمان را تا ۳ برابر افزایش می‌دهند.

۳. برنامه تمرینی شخصی‌سازی شده: تمرینات شما دقیقاً بر اساس ضعف‌های عضلانی خاص خودتان طراحی می‌شود، نه یک برگه پرینت شده عمومی.

۴. آموزش پیشگیری: ما به شما یاد می‌دهیم چگونه پشت میز بنشینید، چگونه بخوابید و چگونه ورزش کنید تا بورسیت هرگز برنگردد.

☎️ برای دریافت مشاوره و نوبت‌دهی، با شماره تلفن‌های ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ – ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶ تماس بگیرید.

سوالات متداول فیزیوتراپی بورسیت شانه

۱. درمان بورسیت شانه چقدر طول می‌کشد؟ بسته به شدت التهاب و اینکه چقدر مزمن شده باشد، متفاوت است. معمولاً بیماران در ۲ هفته اول (۶ جلسه) کاهش چشمگیر درد را حس می‌کنند. اما درمان کامل و بازگشت به ورزش ممکن است ۴ تا ۸ هفته زمان ببرد.

۲. آیا کمپرس گرم بهتر است یا سرد؟ در ۳ روز اول که درد شدید و حاد است، یخ (۱۰ دقیقه) بهتر است چون ورم را کم می‌کند. در فاز مزمن (بعد از هفته اول) که درد خشک و گرفته است، گرما می‌تواند به شل شدن عضلات کمک کند.

۳. آیا ماساژ دادن شانه خوب است؟ ماساژ دادن مستقیم روی نقطه دردناک (روی بورس) ممنوع است چون التهاب را بیشتر می‌کند. اما ماساژ عضلات اطراف (گردن و پشت کتف) توسط فیزیوتراپیست بسیار مفید است.

با فیزیوتراپی بورسیت شانه، شانه‌هایتان را آزاد کنید

بورسیت شانه یک حکم ابدی برای درد کشیدن نیست. این یک هشدار است که سیستم حرکتی شانه شما نیاز به تعمیر و تنظیم دارد. با فیزیوتراپی بورسیت شانه، شما نه تنها از شر درد و التهاب خلاص می‌شوید، بلکه با تقویت ساختار شانه، از آسیب‌های جدی‌تر مثل پارگی تاندون در آینده پیشگیری می‌کنید.

اگر درد شانه خواب شبانه یا فعالیت روزانه شما را مختل کرده، زمان را از دست ندهید. برای مشاوره و شروع درمان تخصصی، همین امروز با کلینیک فیزیوتراپی دایان تماس بگیرید.