گلو درد استرپتوکوکی تشخیص و درمان

گلو درد استرپتوکوکی گلو دردی است که توسط باکتری ای به همین نام ایجاد می ‌شود. گلودرد، اصطلاح عمومی برای هر گونه مشکلی است که در آن گلو احساس خارش، سوزش و درد دارد.

گلو درد استرپتوکوکی توسط یک سری از باکتری های خاص ایجاد می شود. در این مقاله قصد داریم علل، علائم، تشخیص و درمان این مشکل را بررسی کنیم.

حقایقی درباره گلودرد استرپتوکوکی

• این بیماری توسط گروهی از باکتری های استرپتوکوک ایجاد می شود.
• باکتری های استرپتوکوکی بسیار مسری هستند.
• کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض این بیماری اند چون سیستم ایمنی بدن آنها تجربه کمی در برخورد با میکروب ‌ها در مقایسه با بزرگسالان دارد.
• اگر گلو درد در تنفس مشکل ایجاد کرد حتماً با پزشک تماس بگیرید.
• تشخیص گلودرد استرپتوکوکی اغلب با نمونه برداری از گلو صورت می گیرد.

 گلو درد استرپتوکوکی چیست؟

به گلو درد استرپتوکوکی، فارنژیت استرپتوکوکی کوکال یا گلو درد استرپتوکوکالی می ‌گویند و فقط باکتری باعث بروز آن می شود.

باکتری استرپتوکوکال فوق‌العاده مسری است و از طریق قطرات معلق در هوا در زمان عطسه یا سرفه فرد بیمار، منتقل می ‌شود.

افراد ممکن است با لمس سطوح آلوده به این باکتری هم مبتلا شوند مثل دستگیره ‌در، لوازم آشپزخانه یا لوازم توالت و حمام.

اکثر گلودرد ها معمولاً جدی نبوده و فرد آلوده عموماً طی ۳ تا ۷ روز بدون درمان بهبود می یابد.

گلو درد در بین کودکان و نوجوانان شایع تر است چون بدن کودکان مثل بزرگسالان زیاد در معرض ویروس ها و باکتری های مختلف نبوده است و ایمنی در مقابل آنها ندارد.

تجربه یک تا دو بار گلو درد طی یک سال برای هر فرد دور از ذهن نیست.

علائم گلو درد استرپتوکوکی

• گلو درد
• مشکل در بلع
• از دست دادن اشتها
• دردناک شدن و یا ورم لوزه ها- گاهی اوقات تکه های سفید رنگ و چرک به لوزه می ‌چسبد.
• نقاط قرمز و کوچک روی نرم کام تشکیل می ‌شود
• ورم و حساسیت غدد لنفاوی گردن
• تب

گاهی ممکن است افراد دارای گلو درد استرپتوکوکی هیچ علائم یا نشانه ای نداشته باشند.

این افراد ممکن است احساس بیماری نداشته باشند اما همچنان ناقل اند.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

در اکثر موارد، گلو درد تنها یکی از علائم سرماخوردگی معمولی است و خود به خود طی چند روز از بین می رود.

به هر حال در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• علایم هنوز بعد از چند هفته باقی مانده اند.
• گلو درد مکرر رخ می دهد و مُسکن ها پاسخ نمی دهند.
• تب پایدار که نشان ‌دهنده عفونتی است که باید تشخیص داده شده و هر چه زود تر درمان شود.

عفونت، مشکلات تنفسی ایجاد می ‌کند که در بروز بیماری ‌های دیگر دخیل است.

• بروز مشکلات تنفسی (به صورت اورژانسی مراجعه شود)
• بلع خلط یا مایعات مشکل است.
• آبریزش دهان شایع است.
• سیستم ایمنی ضعیف است- مثلاً در موارد ایدز، HIV، دیابت، دریافت شیمی درمانی، رادیوتراپی، استروئید یا داروهای سرکوب سیستم ایمنی
• ادرار رنگ نوشابه مشکی می شود که به معنای آلودگی کلیه ها توسط باکتری استرپتوکوکی است.

تشخیص گلو درد استرپتوکوکی

پزشک بیمار را معاینه کرده و به دنبال علائم گلودرد استرپتوکوکی یا عفونت گلو می گردد.

در واقع ابتدا تشخیص آلودگی توسط ویروس یا باکتری بسیار مشکل است.

برخی از عفونت‌ های ویروسی گلو ممکن است علائم بد تری نسبت به گلو درد ایجاد شده توسط باکتری استرپتوکوکی داشته باشند.

متعاقباً پزشک یک دو یا دو مورد از تست های زیر را تجویز می کند تا بفهمد علت بروز عفونت چیست:

کشت گلو

گوش پاک کنی به ته حلق و لوزه ها مالیده می شود تا باکتری ها را جمع کند.

دردناک نیست اما قلقلک ایجاد می ‌شود و بیمار به طور موقت احساس تهوع پیدا خواهد کرد.

تست سریع آنتی ژن

این تست طی چند دقیقه باکتری استرپتوکوکی را با بررسی آنتی ژن ها ( بخش هایی از باکتری) موجود در گلو را تشخیص می دهد.

تست سریع DNA

تکنولوژی DNA برای تشخیص عفونت استرپتوکوکی استفاده می شود.

بیشتر بخوانید: ارتباط بین گلو درد و آلرژی

درمان گلو درد استرپتوکوکی

در بسیاری از موارد گلو درد به درمان نیاز ندارد و طی یک هفته خود به خود درمان می شود.

دارو های بدون نسخه به رفع علائم کمک می ‌کنند. بیمارانی که مشکل معده یا کلیه دارند نباید آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنند.

نکته های زیر به کنترل گلودرد کمک می کنند:

درمان های خانگی

• از غذاها و نوشیدنی هایی که بسیار داغ هستند بپرهیزید چون باعث تحریک گلو می شوند.
• نوشیدنی های سرد و غذاهای نرم باعث رفع علائم خواهد شد.
• نوشیدنی‌ های ولرم ( و نه داغ ) هم کمک کننده هستند.
• سیگار باعث تحریک گلو می شود
• مک زدن تکه های یخ باعث کاهش علائم می ‌شود ( به بچه های کوچک اجازه این کار را ندهید)
• با دهان شویه قرقره کنید چون باعث کاهش ورم و حذف درد می شود. آب ولرم و نمک هم مفید است.

آنتی‌بیوتیک‌ ها

تا زمانی که عفونت باکتریایی کامل تشخیص داده نشود، آنتی بیوتیک نباید استفاده شود.

در واقع متخصصان می گویند حتی در صورت بروز عفونت باکتریایی هم آنتی بیوتیک به نظر می ‌رسد مفید نباشد.

تحقیقی نشان داد که درمان سرفه کودکان با عسل، جایگزین مناسبی برای داروهای ضد سرفه است.

نباید به کودکان زیر یک سال عسل داد چون احتمال بروز بوتولیسم وجود دارد ( نوعی مسمومیت غذایی).

آنتی بیوتیک ها عموماً وقتی استفاده می ‌شوند که احتمال عفونت باکتریایی وجود داشته باشد.

اگر بیمار سیستم ایمنی ضعیفی دارد که ریسک مشکلات مربوط به عفونت را افزایش می دهد، پزشک بدون تست باکتری از آنتی بیوتیک استفاده خواهد کرد.

این شیوه در بیمارانی که سابقه بیماری های قلبی یا تب روماتیسمی دارند هم استفاده می شود.

به بیمارانی که مرتب دچار گلودرد باکتریایی می شوند هم آنتی بیوتیک داده می شود.

اگر با تست سریع یا کشت، گلو درد استرپتوکوکی تشخیص داده شد، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند تا عفونت از بین برود.

در درصد بسیار اندکی از افراد، این باکتری باعث تب روماتیسمی ( باکتری ها که روی قلب تاثیر می ‌گذارند) یا مشکلات کلیوی می‌ شود.

تانسیلکتومی یا عمل برداشتن لوزه وقتی انجام می ‌شود که فرد – معمولاً کودکان – مرتبا دچار عفونت لوزه می شود.

مشکلات و بیماری های ثانویه گلودرد استرپتوکوکی

درمان گلودرد استرپتوکوکی ساده است با این وجود اگر به حال خود رها شود ممکن است مشکلات دیگری به وجود بیایند از جمله:

• سینوزیت – عفونت سینوس ها
• عفونتی که به گوش، پوست یا خون می زند.
• عفونت استخوان گیجگاهی
• تب روماتیسمی
• آبسه لوزه – کیسه چرکی نزدیک لوزه
• مخملک – ایجاد شده توسط سموم باکتریایی و در پوست راش قرمز رنگ به وجود می آید.
• پسوریازیس خال خال – نوعی از پسوریازیس که بیشتر در کودکان دیده می ‌شود.
• پست استرپتوکوکال گلومرونفریت – التهاب کلیه ها

پیشگیری از گلودرد استرپتوکوکی

بسیاری از پزشکان می ‌گویند کار زیادی برای پیشگیری از گلودرد باکتریایی و ویروسی وجود ندارد.

نکاتی که در زیر آمده ممکن است تعداد دفعات ابتلا را کاهش دهد و از بروز مشکلات ثانویه پیشگیری کند:

تغذیه

تغذیه کاملاً متعادل سرشار از میوه و سبزیجات، غلات کامل، چربی های با کیفیت ( روغن زیتون، آووکادو و…) پروتئین ها باعث تقویت سیستم ایمنی می شوند.

ورزش

ورزش منظم باعث تقویت سیستم ایمنی می شود.

خواب کافی

بدون خواب کافی، سیستم ایمنی روز به روز ضعیف تر خواهد شد.

سیگار نکشید

این افراد بیشتر به گلو درد مبتلا می ‌شوند. بیماری های ثانویه ناشی از گلودرد هم در افراد سیگاری بیشتر است.

تمیز نگه داشتن دست ها

شستن مرتب دست ‌ها با آب و صابون راهی موثر جهت پیشگیری از بروز عفونت هاست.

پوشاندن دهان حین سرفه

این امر باعث محافظت از بقیه می شود. سرفه درون آرنج ( و نه در دست‌ ها ) باعث می شود سطوح، آلوده به میکروب نشوند.

قرنطینه کردن لوازم شخصی

لیوان و لوازم غذا خوری فرد دارای گلودرد نباید در اختیار دیگران قرار بگیرد.

شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان : ۰۲۱۲۲۷۶۴۵۵۵ – ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ – ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶

کلینیک فیزیوتراپی در قیطریه