برونشیولیت (respiratory syncytial virus) نوعی عفونت ریوی است که معمولا در اثر ویروس سین سیشیال تنفسی که باعث تورم و تولید مخاط در لوله های تنفسی کوچک در ریه کودکان می شود ایجاد خواهد شد.
عفونت ها بیشتر در زمستان دیده شده و به طور معمول کودکان زیر دو سال را تحت تاثیر قرار می دهند. علائم نیز گاهی از روزها تا هفته ها ادامه پیدا می کند اما اکثر کودکان در خانه بهبود یابند.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
نشانه ها وعلائم برونشیولیت
ظهور علائم پس از ابتلای کودک به عفونت از چند روز تا یک هفته طول می کشد که تحت عنوان دوره نهفتگی شناخته می شود.
طی چند روز پس از بروز علائمی همچون آبریزش و یا گرفتگی بینی، سرفه خفیف و احتمالا تب 100.4 درجه یا بیشتر، سرفه کودک بدتر و مداوم می شود.
ویروس سین سیشیال تنفسی در کودکان علائم دیگری مانند خس خس سینه و مشکلات تنفسی از جمله مکث بیش از 15 تا 20 ثانیه بین هر تنفس نیز ایجاد می کند.
مشکلات تنفسی گاهی منجر به بروز مشکلاتی مربوط به تغذیه و کم آبی بدن خواهند شد. همچنین بهبود سرفه دو هفته یا بیشتر و خس خس سینه معمولا حدود یک هفته طول خواهد کشید.
در صورت وجود مشکلات تنفسی و به ویژه اگر کودکتان زیر 12 ماه سن دارد و یا زودتر از زمان مشخص به دنیا آمده است باید به پزشک مراجعه کنید.
چگونه مشکلات تنفسی را تشخیص دهیم
- سرعت تنفس کودک بیشتر از 60 تا 80 نفس در دقیقه است.
- عضلات بین دنده ها یا پایه گردن به داخل و خارج حرکت می کنند (رترکشن).
- حرکت پره های بینی هنگام نفس کشیدن
علل
برونشیولیت معمولا از ترشحات شخص دیگر مبتلا به ویروس سین سیشیال تنفسی، یک نوزاد دیگر مبتلا به برونشیولیت یا بزرگسالی که تنها سرما خورده است گسترش می یابد.
این ویروس تقریبا هر کودک دو تا سه ساله را تحت تأثیر قرار می دهد، اما ویروس های دیگر مانند آنفلوانزا و آدنو ویروس نیز گاهی باعث برونشیولیت می شوند.
برخی عوامل از جمله موارد زیر احتمال ابتلا به برونشیولیت در کودکان را افزایش می دهند:
- کامل شکل نگرفتن سیستم ایمنی در نوزادان زیر سه ماه
- تولد زودرس
- قرار گرفتن در معرض جمعیت، خواهر، برادر و یا کودکان بیمار در مهد کودک
- سیستم ایمنی ضعیف
- تغذیه نشدن با شیر مادر (زیرا شیر مادر باعث مصونیت در برابر بیماری ها می شود)
- بیماری زمینه ای مانند بیماری های ریوی یا قلبی
- قرار گرفتن در معرض دود دخانیات
نوزادان دو تا دوازده ماهه بیشتر در معرض برونشیولیت قرار دارند.
کودکان بزرگ تر نیز به ویروس سین سیشیال تنفسی مبتلا می شوند اما این عفونت به طور معمول منجر به برونشیولیت نمی شود و در عوض تنها علائمی شبیه سرماخوردگی مانند آبریزش بینی و سرفه دارد.
درمان برونشیولیت یا ویروس سین سیشیال تنفسی
اگرچه برخی از کودکان با درمان های تنفسی مانند استفاده از محلول استنشاقی آلبوترول بهبود می یابند، اما هیچ درمانی برای برونشیولیت وجود ندارد.
کودک خود را زیر نظر داشته و علائم را برای اطمینان از بدتر نشدن بیماری کنترل کنید.
برای راحتی بیشتر کودک می توانید از مسکن و داروهای کاهش تب مانند تایلنول (استامینوفن)، بخور سرد و قطره های نمک بینی استفاده کنید.
مطمئن شوید کودکتان مایعات فراوان می نوشد و همچنین مخاط داخل بینی را مرتبا تخلیه کنید. اگر سن کودک بیش از شش ماه است می توانید به او موترین (ایبوپروفن) بدهید.
آنتی بیوتیک ها برای برونشیولیت موثر نیستند چراکه این بیماری توسط ویروس ایجاد شده و این داروها تنها در برابر باکتری ها عمل می کنند.
اگر کودک به یک نوع عفونت باکتریایی دیگر مانند عفونت گوش (شایع) یا ذات الریه (نادر) مبتلا شود احتمالا برای او آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
برخی متخصصان درباره اثربخشی کورتیکواستروئیدها به عنوان درمانی برای برونشیولیت اختلاف نظر دارند، اما اگر کودک به آسم یا بیماری راه هوایی واکنشی مبتلا باشد احتمالا از این داروها استفاده خواهد شد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده اکیدا توصیه می کند که از مصرف داروهای ضد احتقان و سرکوب کننده سرفه بدون نسخه به دلیل خطر عوارض جانبی شدید از جمله کند شدن تنفس در کودکان دو ساله و کوچکتر اجتناب شود.
پیشگیری
شستن مکرر دست ها، تمیز نگه داشتن سطوح خانه (به ویژه قسمت هایی که افراد بیمار لمس کرده اند) و دوری از افراد بیمار می تواند احتمال ابتلای کودک به این عفونت را کاهش دهد.
به خصوص اگر کودکتان نارس است باید تا دو ماه از افرادی که حتی سرماخوردگی دارند دوری کنید چراکه خطر ابتلا به ویروس سین سیشیال تنفسی و بروز یک مورد جدی برونشیولیت در چنین شرایطی بیشتر است.
ویروس های آنفلوانزا علاوه بر بیماری قدیمی آنفلوانزا می توانند همانند ویروس سین سیشیال تنفسی علائم بالینی برونشیولیت را ایجاد کنند.
بنابراین اگر کودکتان شش ماهه یا بزرگتر است بهتر است واکسن آنفلوانزا که به جلوگیری از برونشیولیت کمک می کند را دریافت کنید.
همچنین به خاطر داشته باشید که عفونت های تنفسی در نوزادان شیرده تقریبا به یک اندازه رایج نیستند.
دارویی پیشگیرانه به نام سیناجیس (پالیویزوماب) وجود دارد که به صورت ماهانه در فصول اوج شیوع ویروس سین سیشیال تنفسی به نوزادان نارس و کودکان در معرض عوارض از جمله آن هایی که بیماری ریوی یا قلبی دارند تزریق می شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی تنفسی
هر آنچه نیاز است در مورد فیزیوتراپی تنفسی و قفسه سینه و راه کارهای تخصصی بهبود و درمان آن بدانید
چه زمانی به دنبال کمک باشید
اگر کودک در خانه در حال بهبودی است اما برای مدت طولانی از خوردن و یا نوشیدن امتناع می کند، به اندازه قبل ادرار نکرده و یا هنگام سرفه استفراغ می کند بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
در صورت بروز تب 100.4 درجه یا بالاتر و به خصوص اگر کودک کمتر از سه ماه دارد با پزشک تماس بگیرید.
اکثر کودکان در صورت ابتلا به برونشیولیت در خانه تحت درمان قرار می گیرند اما لازم است حدود 3 درصد آن ها برای درمان و نظارت در بیمارستان بستری شوند.
اگر کودکتان ویروس سین سیشیال تنفسی دارد و به نظر می رسد حالش بدتر شده است باید فورا به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید.
درمان در بیمارستان شامل اکسیژن مکمل، مایعات داخل وریدی، فیزیوتراپی قفسه سینه و تخلیه مکرر مخاط و خلط اضافی است.
در برخی موارد برای مشکلات تنفسی لازم است کودک لوله گذاری شده و از دستگاه تنفس مصنوعی استفاده شود.
برای جلوگیری از سرایت ویروس سین سیشیال تنفسی به دیگران لازم است کودک از دیگران جدا شود و این بدان معناست که خواهر و برادر و دوستان نمی توانند کودک را ملاقات کنند (اگرچه شما باید مراقب کودکتان باشید).
چه موقع با اورژانس تماس بگیرید
در صورت بروز هر یک از موارد زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- تنفس سریع (بیش از 60 تنفس در دقیقه)
- مکث قابل توجه هنگام تنفس
- آبی شدن رنگ پوست کودک (سیانوز)
- تب بیش از 100.4 درجه فارنهایت
- خستگی ناشی از تلاش برای نفس کشیدن
- سرفه همراه با استفراغ
- ناتوانی در نفس کشیدن
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی قفسه سینه
منظور از فیزیوتراپی قفسه سینه چیست و چه کمکی به بیماران می کند؟
فیزیوتراپی قفسه سینه و مشکلات تنفسی با راه کارهای تخصصی در کلینیک فیزیوتراپی دایان
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری فیزیوتراپی مچ دست و فیزیوتراپی در منزل : 02122786049 – 09128340536
