ایلیوتیبیال یک نوار قوی و ضخیم متشکل از بافت فیبری بوده که از لگن شروع شده و تا قسمت بیرونی ران امتداد یافته است. سندرم باند ایلیوتیبیال در اثر تحریک یا آسیب ناشی از انجام تمرینات خاص ورزشی ایجاد می شود.
ایلیوتیبیال درست زیر مفصل زانو به قسمت بیرونی استخوان ساق پا یا درشت نی چسبیده و به عضلات ران کمک می کند تا در حین حرکت قسمت بیرونی زانو را ثابت نگه دارد.
این مشکل گاهی نیز بدلیل بیومکانیک معیوب یا زمانی که قسمت هایی از بدن به درستی در یک راستا قرار ندارند به وجود می آید. برای درمان این بیماری روش هایی خانگی و تکنیک هایی تجویز شده توسط پزشک وجود دارد.
در این مقاله درباره علائم و علل سندرم باند ایلیوتیبیال و همچنین زمان مراجعه به پزشک، نحوه تشخیص بیماری و گزینه های درمانی صحبت خواهیم کرد.
سندرم باند ایلیوتیبیال چه علائمی دارد؟
این بیماری بیشتر در دوندگان دیده می شود، اما گاهی بر دوچرخه سواران، ورزشکاران حرفه ای و یا افرادی که به تازگی ورزش را شروع کرده اند نیز تأثیر می گذارد. علائم سندرم باند ایلیوتیبیال عبارتند از:
- درد و یا احساس سوزش در قسمت بیرونی زانو
- سوزش و درد ران و لگن
- درد هنگام ورزش
- دردی که پس از توقف ورزش ادامه می یابد
با گذشت زمان این احتمال وجود دارد که درد ثابت و شدید شود و با شدیدتر شدن درد قسمت خارجی زانو نیز دچار تورم می شود.
بیشتر بخوانید : فیزیوتراپی زانوی دوندگان
چه عواملی منجر به سندرم باند ایلیوتیبیال می شوند؟
این مشکل زمانی رخ می دهد که باند ایلیوتیبیال هنگام کشیدگی به استخوان ساییده و تحریک شود. موارد زیر منجر به تحریک این وضعیت می شوند:
- پوشیدن کفش های نامناسب
- دویدن در سراشیبی
- انجام تمرینات بسیار سخت
- انجام ندادن حرکات کششی قبل از تمرین
- آرتروز زانو ، که حتی در صورت نزدیک بودن زانوها به یکدیگر باعث حرکت زانوها به سمت خارج و یا پرانتزی شدن پاها می شود.
- بیومکانیک معیوب، مانند پرونیشن یا صاف کردن بیش از حد پا هنگام راه رفتن که می تواند عضلات و تاندون ها را تحت فشار قرار دهد.
- گرفتگی عضلات باسن، لگن و ران
چه زمانی باید برای درمان درد باند ایلیوتیبیال به پزشک مراجعه کرد؟
برای هر گونه درد شدید زانو که بدتر شده و یا بیش از چند هفته طول بکشد لازم است به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر زانو درد، در صورت مشاهده موارد زیر نیز به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید:
- ناراحتی هنگام راه رفتن یا قفل کردن زانو، یعنی نمی توانید زانو را خم کنید.
- تورم یا تغییرات پوستی مانند احساس گرما یا قرمزی
- تجربه آسیب تروماتیک زانو
- تب داشتن
سندرم باند ایلیوتیبیال چگونه شخیص داده می شود؟
پزشک برای تشخیص این بیماری سوابق پزشکی را بررسی کرده و درباره محل درد، مدت زمان بروز علائم و همچنین اینکه چه چیزی باعث بهتر یا بدتر شدن درد می شود از شما سؤالاتی خواهد پرسید.
یک معاینه فیزیکی نیز انجام شده و برای بررسی نواحی خاص و تأیید تشخیص آزمایشاتی تجویز می شود. آزمایشات احتمالا شامل موارد زیر هستند:
- تست اوبر. پزشک زانو و لگن را در حالی که به پهلو دراز کشیده اید حرکت می دهد.
- تست نوبل . پزشک زانو را هنگام فشار دادن قسمت بیرونی حرکت می دهد.
همچنین شاید پزشک بخواهد برای بررسی مشکلات مفاصل یا شکستگی استخوان ها آزمایشات تصویربرداری مانند؛ اشعه ایکس یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (ام آر آی) که آسیب‌های رباط و مفاصل را نشان می دهد انجام دهید.
بیشتر بخوانید : آسیب چهار سر ران ، پارگی یا کشیدگی
تشخیص
پزشک برای تشخیص سندرم باند ایلیوتیبیال سوابق پزشکی را بطور دقیق بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می دهد.
گاهی نیز آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس تجویز می شود. سایر تشخیصات بالقوه که ممکن است پزشک در نظر بگیرد عبارتند از:
- سندرم استرس کشککی رانی که سایش غیر طبیعی کاسه زانو در حین ورزش باعث درد کاسه زانو و لگن می شود.
- پارگی رباط جانبی خارجی زانو که در قسمت بیرونی زانو است و می تواند منجر به بی ثباتی زانو شود.
- تاندونیت پوپلیتئوس که باعث درد یا احساس ترکیدگی در پشت زانو می شود.
بهترین درمان برای سندرم باند ایلیوتیبیال چیست؟
درمان این بیماری شامل روش های خانگی و همچنین مصرف دارو، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی است.
برنامه R.I.C.E
برنامه R.I.C.E. گاهی برای کاهش درد باند ایلیوتیبیال مفید است.
- استراحت (یا کاهش فعالیت) . در صورت تشخیص و یا مشکوک بودن به سندرم باند ایلیوتیبیال در اولین مرحله باید به پای آسیب دیده استراحت دهید.
- یخ . برای کاهش درد و التهاب هر دو ساعت یک بار به مدت 15 دقیقه یخ را به همراه یک حوله نازک بر روی قسمت بیرونی زانو قرار دهید.
- کمپرس . در صورت ابتلا به سندرم باند ایلیوتیبیال با پزشک درباره بستن قسمت بالای زانو با بانداژ صحبت کنید. فشرده سازی این ناحیه به تثبیت زانو کمک می کند.
- بالا بردن . زمانی که روی زانو یخ قرار می دهید سعی کنید پا را بالاتر از سطح سینه نگه دارید.
بیشتر بخوانید : یخ درمانی در فیزیوتراپی
دارو
پزشک احتمالا برای تسکین درد مصرف یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ادویل (ایبوپروفن) را توصیه کرده و گاهی نیز برای کاهش درد و التهاب تزریق استروئید را پیشنهاد می کند.
این درمان ها زمانی در نظر گرفته می شوند که درد حتی پس از امتحان برنامه R.I.C.E و مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ادامه یابد.
فیزیوتراپی
پس از بهبود درد و التهاب می توانید فیزیوتراپی را شروع کنید. متخصص فیزیوتراپی از روش های مختلف برای افزایش قدرت، تحرک و انعطاف پذیری پا استفاده می کند.
جراحی
درمان سندرم باند ایلیوتیبیال به ندرت به جراحی نیاز داشته و معمولا تنها در صورتی توصیه می شود که درد پس از حداقل شش ماه فیزیوتراپی، مصرف داروها و پیروی از برنامه R.I.C.E ادامه یابد.
چگونه از بروز درد باند ایلیوتیبیال پیشگیری کنیم؟
با انجام اقدامات زیر می توانید از تحریک باند ایلیوتیبیال جلوگیری کنید:
- تعویض کفش های ورزشی در صورت مناسب نبودن
- دویدن در هر دو جهت در صورت ناهموار بودن مسیر
- انجام حرکات کششی قبل و بعد از تمرین
- افزایش تدریجی شدت تمرین
- انجام تمرینات روی سطوح صاف
- خودداری از دویدن در سراشیبی
خلاصه
سندرم باند ایلیوتیبیال علائمی مانند درد زانو، ران و لگن ایجاد کرده و گاهی نیز با احساس سوزش همراه است. در برخی موارد درد با گذشت زمان بدتر شده و منجر به تورم می شود.
سندرم باند ایلیوتیبیال به دلایل مختلفی از جمله دویدن در سراشیبی، پوشیدن کفش های نامناسب و انجام ندادن حرکات کششی ایجاد می شود.
پزشک این بیماری را با بررسی دقیق سوابق پزشکی، معاینه فیزیکی و احتمالا انجام آزمایشات تصویربرداری تشخیص می دهد. درمان شامل برنامه R.I.C.E، مصرف دارو، فیزیوتراپی و گاهی عمل جراحی خواهد بود.
نتیجه گیری
سندرم باند ایلیوتیبیال در صورت کاهش فعالیت، انجام تمرینات کششی و مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی بهبود می یابد.
برای جلوگیری از بازگشت مجدد درد لازم است علت اصلی بروز علائم را تشخیص دهید. اگر همچنان درد دارید حتما درباره سایر گزینه های درمانی با پزشک صحبت کنید.
سوالات متداول
سندرم باند ایلیوتیبیال چقدر رایج است؟
این بیماری در افرادی که فعالیت بدنی دارند بسیار رایج بوده و عامل 22 درصد از کل آسیب های ساق پا در ورزشکاران است.
بهبودی سندرم باند ایلیوتیبیال چه مدت طول می کشد؟
بهبودی به عوامل زیادی بستگی دارد، اما برخی افراد با استراحت، انجام حرکات کششی و مصرف دارو در عرض دو تا هشت هفته بهبود می یابند.
بیشتر بخوانید : تمرینات توانبخشی پا و بدن در منزل
بهترین تمرین کششی برای بهبود سندرم باند ایلیوتیبیال چیست؟
روش های زیادی برای کشش باند ایلیوتیبیال وجود دارد و یکی از مؤثرترین آن ها تمرین زیر است:
- پای راست را پشت پای چپ قرار دهید، به طوری که انگشتان هر دو پا به سمت جلو باشند.
- هر دو بازو را مستقیما بالای سر ببرید و دست ها را در یکدیگر قفل کنید.
- تا جایی که در قسمت خارجی ران چپ احساس کشیدگی کنید به سمت راست خم شوید.
- به مدت 30 ثانیه در این حالت بمانید و سه مرتبه حرکت را تکرار کنید. سپس تمرین را در سمت دیگر انجام دهید.
در صورت ابتلا به سندرم باند ایلیوتیبیال چه نوع کفشی برای دویدن انتخاب کنم؟
هیچ توصیه خاصی برای انتخاب کفش وجود ندارد. با این حال بهتر است به یک متخصص یا پزشک پا و ساق پا که می تواند به درمان مشکلات مربوط به سندرم باند ایلیوتیبیال کمک کند مراجعه کنید.
پزشکان برای کمک به رفع هرگونه مشکل برای شما یک کفش سفارشی تجویز می کنند.
اگر ورزشکار هستید و درد و سوزش در نواحی زانو خود احساس کردید و این حس ادامه دار بود باید حتما به پزشک مراجعه کنید؛ احتمال ابتلا به سندرم باند ایلیوتیبیال وجود دارد. برای تشخیص و درمان سندرم باند ایلیوتیبیال در تهران به کلینیک تخصصی فیزیوتراپی دایان مراجعه کنید.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری : 02122786049 – 09128340536
