کیفوز گرد شدن غیرطبیعی قسمت فوقانی کمر است. مشکل قوز پشتی یا کیفوز نسبتا رایج بوده و اغلب در نوجوانی یا بزرگسالی ایجاد می شود. فیزیوتراپی قوز پشتی می تواند کمک زیادی به درمان و بهبود آن کند.
داشتن یک منحنی کوچک در قسمت فوقانی کمر طبیعی است. کیفوز انحنای بیش از حد ستون فقرات است که می تواند باعث ایجاد ناراحتی و مشکلات پایدار در سراسر بدن شود.
قرار گرفتن بدن در وضعیت نامناسب، ناهنجاری های ستون فقرات یا ضعف مربوط به افزایش سن می تواند منجر به کیفوز شود.
این مقاله به بررسی علائم، علل و درمان کیفوز پرداخته و برخی تمرینات برای کمک به درمان این بیماری نیز شرح داده شده است.
علائم قوز پشتی یا کیفوز
علامت اولیه گوژ پشتی ایجاد منحنی رو به بیرون و غیر طبیعی در قسمت فوقانی ستون فقرات است. در این وضعیت قسمت بالای کمر قوز کرده و شانه ها خمیده به جلو به نظر می رسند.
منحنی ستون فقرات در موارد خفیف همیشه قابل مشاهده نیست و در موارد دیگر به نظر می رسد فرد به جلو خم شده است.
کیفوز اغلب علامت دیگری نخواهد داشت، با این حال برخی علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
- کمردرد
- سفتی در قسمت فوقانی کمر
- خمیدگی کمر
- سفتی و گرفتگی عضلات همسترینگ
علل کیفوز
ستون فقرات شامل استخوان هایی به نام مهره است که روی یکدیگر قرار می گیرند.
این ساختار بدن منحصر به فرد بوده و به ستون فقرات کمک می کند تا انعطاف پذیر باشد و همچنین به این معناست که ستون فقرات به ویژه در برابر آسیب حساس است.
قوز پشتی زمانی رخ می دهد که مهره های قسمت فوقانی کمر که ناحیه توراک نامیده می شود به شکل یک مثلث برآمده در می آیند و باعث می شوند ستون فقرات بیش از حد معمول به جلو خم شود.
این وضعیت می تواند به دلایل زیر رخ دهد:
- قرار گرفتن بدن در وضعیت نامناسب
- مشکلات مربوط به رشد
- افزایش سن
- شکل غیر طبیعی مهره ها
چه کسانی به کیفوز مبتلا می شوند؟
قوز پشتی یک بیماری نسبتا رایج است که معمولا نوجوانان و بزرگسالان را درگیر می کند. برخی انواع کیفوز از بدو تولد رخ می دهند اما این موارد نادر هستند.
قرار گرفتن بدن در وضعیت نامناسب یک عامل خطر برای ایجاد برخی از انواع کیفوز است. این بدان معناست که کیفوز بیشتر در افرادی رخ می دهد که برای مدت طولانی در وضعیت نامناسب قرار میگریند.
به عنوان مثال اشخاصی که دائما از رایانه استفاده می کنند بیشتر در خطر ابتلا به این مشکل هستند.
انواع قوز پشتی یا کیفوز
قوز پشتی انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
- کیفوز وضعیتی. این مورد رایج ترین نوع کیفوز است و اغلب در نوجوانان و در صورت رشد غیر طبیعی ستون فقرات و ماهیچه های اطراف آن رخ می دهد. این بیماری می تواند نتیجه وضعیت نامناسب بدن باشد.
- کیفوز شوئرمن. این مورد نیز در دوران نوجوانی ایجاد می شود اما می تواند شدیدتر از کیفوز وضعیتی باشد. پزشکان از علت این نوع کیفوز اطلاعی ندارند.
- کیفوز مادرزادی. این اتفاق زمانی رخ میدهد که ستون فقرات در رحم به درستی رشد نمی کند و منجر به کیفوز در هنگام تولد می شود. این وضعیت با افزایش سن به سرعت بدتر خواهد شد.
عوارض
گوژ پشتی در موارد شدیدتر عوارضی از جمله موارد زیر خواهد داشت:
- ایجاد یک قوز برگشت ناپذیر در کمر
- کمردرد مداوم
- ضعف یا بی حسی بازوها و پاها
- مشکلات تنفسی
- از دست دادن کنترل مثانه
روش های درمان و فیزیوتراپی قوز پشتی یا کیفوز
درمان در صورت امکان بر جلوگیری از شدیدتر شدن منحنی و بازگرداندن کمر به حالت طبیعی متمرکز خواهد بود.
درمان کیفوز به نوع و شدت منحنی بستگی دارد. پزشک معاینات فیزیکی انجام داده و برای تشخیص نوع و شدت کیفوز و انتخاب بهترین درمان آزمایشاتی انجام خواهد داد.
درمان غیر جراحی
درمان اغلب شامل فیزیوتراپی قوز پشتی برای تقویت عضلات کمر و شکم است. فیزیوتراپی فشار بر ستون فقرات را کاهش داده و به بهبود وضعیت بدن و کاهش ناراحتی کمک می کند.
پزشکان معمولا به افراد مبتلا به کیفوز وضعیتی و شوئرمن روش های غیر جراحی را توصیه می کنند. همچنین پزشک در برخی موارد کیفوز شوئرمن بریس ستون فقرات تجویز خواهد کرد.
بریس تا زمانی که ستون فقرات به وضعیت صحیح بازگردد از کمر حمایت می کند. بریس ها تنها در صورتی مفید هستند که ستون فقرات هنوز در حال رشد باشد.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز می توانند به کاهش هرگونه ناراحتی ناشی از کیفوز کمک کنند.
درمان جراحی
عمل جراحی برای افراد مبتلا به قوز پشتی مادرزادی یا اشکال شدید کیفوز وضعیتی یا شوئرمن که به درمان پاسخ نداده اند مفید خواهد بود.
نوع جراحی در هر فرد متفاوت بوده و متداول ترین عمل برای کیفوز، فیوژن ستون فقرات است. در این روش برای تشکیل یک بخش استخوانی واحد چندین مهره به یکدیگر جوش داده می شوند.
سایر روش های جراحی برای کیفوز شدید شامل قرار دادن میله، پیچ و صفحات فلزی در ستون فقرات است. این کار به تثبیت ستون فقرات و افزایش میزان همجوشی استخوان کمک می کند.
جراحی خمیدگی قسمت فوقانی ستون فقرات را کاهش داده و وضعیت بدن را اصلاح می کند.
تمریناتی فیزیوتراپی برای قوز پشتی
متخصص فیزیوتراپی برای تقویت عضلات پشت و شکم تمرینات و کشش هایی از جمله موارد زیر را توصیه می کند:
چرخش زانو
- روی زمین دراز بکشید، زانوها را خم کنید و پاها را روی زمین قرار دهید.
- زانوها را به آرامی به یک طرف حرکت دهید تا کمر احساس تنش کند.
- حرکت را حداقل پنج بار در هر طرف تکرار کنید.
کج کردن لگن
- روی زمین دراز بکشید، زانوها را خم کنید و پاها را روی زمین قرار دهید.
- باسن و قسمت بالای کمر را روی زمین صاف نگه دارید و کمر را به آرامی قوس دهید.
- قوس را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس به حالت کاملا صاف برگردید.
- حداقل پنج مرتبه این حرکت را تکرار کنید.
حرکت زانو به سمت سینه
- با قرار گرفتن در همان حالت دو تمرین قبلی یک زانو را به سمت قفسه سینه بالا بیاورید.
- دست ها را در اطراف زانو حلقه کرده و به آرامی زانو را به سینه نزدیک کنید.
- چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس رها کنید.
- تمرین را حداقل پنج مرتبه روی هر پا تکرار کنید.
تشخیص قوز پشتی
پزشک با معاینه فیزیکی و ارزیابی سوابق پزشکی کیفوز را تشخیص خواهد داد.
گاهی برای ارزیابی تأثیر وضعیت بدن بر تعادل و دامنه حرکتی از فرد خواسته می شود چندین تمرین یا حرکات کششی انجام دهد.
آزمایش رایج دیگر شامل دراز کشیدن بر روی سطح صاف در حین معاینه ستون فقرات توسط پزشک است.
صاف شدن کمر نشان می دهد که ستون فقرات انعطاف پذیر بوده و علت کیفوز احتمالا وضعیت بد بدن است. اگر ستون فقرات خمیده باقی بماند احتمالا نشان دهنده شکل دیگری از کیفوز است.
پزشک گاهی برای بررسی ساختار مهره ها از تصویربرداری اشعه ایکس استفاده می کند. در موارد شدیدتر ممکن است آزمایشات دیگری مانند آزمایش خون یا آزمایش عملکرد ریه توصیه شود.
زمان مراجعه به پزشک
در مواردی که ستون فقرات به طور قابل توجهی خم شده باشد مراجعه به پزشک یا متخصص فیزیوتراپی برای درمان قوز پشتی ضروری است. با این حال تمام موارد کیفوز علائم قابل مشاهده ندارند.
در چنین مواردی مراقب علائم زیر باشید:
- کمردرد مداوم
- احساس سفتی در پشت
- سفت شدن عضلات همسترینگ
- علائم تب
- مشکلات تنفسی
پیشگیری
افراد می توانند با حفظ وضعیت بدنی مناسب و سلامت کمر از قوز پشتی جلوگیری کنند.
نکات پیشگیری از قوز پشتی عبارتند از:
- ورزش منظم
- اجتناب از قوز کردن
- استفاده از تجهیزات ارتوپدی هنگام کار پشت میز یا رایانه
- استفاده از کوله پشتی هایی با طراحی مناسب که وزن را به طور مساوی در کمر پخش می کنند
خلاصه
قوز پشتی شرایطی است که قسمت بالای کمر به دلیل خمیدگی غیر عادی ستون فقرات دچار قوز می شود. این بیماری انواع و دلایل مختلفی داشته و یکی از علل شایع و قابل پیشگیری، وضعیت نامناسب بدن است.
پزشکان و متخصصین فیزیوتراپی اغلب قوز پشتی یا کیفوز را با ترکیبی از گزینه های غیر جراحی به طور مؤثر درمان می کنند.
همچنین تمرینات خاص برای تقویت کمر و شکم به کاهش ناراحتی و بهبود وضعیت بدن کمک خواهند کرد.
در موارد شدیدتر پزشک برای اصلاح وضعیت بدن عمل جراحی را توصیه می کند. در صورت عدم درمان کیفوز صدمات شدیدی به ستون فقرات و سایر نواحی بدن وارد خواهد شد.
بهترین روش برای پیشگیری از کیفوز حفظ وضعیت مناسب بدن است.
فیزیوتراپی قوز پشتی یا قوز کمر می تواند از طریق روش های درمانی و تمرینات مختلف به بهبود این مشکل کمک های زیادی را ارائه کند. برای درمان قوز پشتی در تهران می توانید با کلینیک فیزیوتراپی دایان تماس بگیرید.
شماره تماس های کلینیک فیزیوتراپی دایان جهت دریافت نوبت حضوری : 02122786049 – 09128340536
