آرتروز زانو یا استئوآرتریت یک اختلال تحلیل برنده است که ۵ مرحله دارد. در مرحله صفر زانوها سالم و طبیعی هستند اما مرحله ۴ به آرتروز شدید زانو اختصاص یافته است. آرتروز مرحله ۴ منجر به درد شدید و اختلال در توانایی عملکردی مفصل خواهد شد.
از درد و کوفتگی بدن خسته شدی؟
تماس بگیر و وقت معاینه یا فیزیوتراپی تنظیم کن!
در اینجا به شرح مراحل آرتروز زانو و درمان در هر مرحله می پردازیم.
مرحله صفر آرتروز زانو
در این مرحله زانوها کاملاً سالم هستند و علائم آرتروز، درد و اختلال در توانایی حرکتی زانو مشاهده نمی شود.
درمان
این مرحله از آرتروز نیاز به درمان ندارد.
مرحله یک از مراحل آرتروز زانو
در این مرحله یک زائده کوچک استخوانی به وجود می آید.
زائده های استخوانی، بافت استخوانی نوک تیزی هستند که در محل اتصال دو استخوان در مفصل ایجاد می شوند.
افراد مبتلا به این نوع آرتروز به علت تحلیل رفتگی خفیف مفصل معمولاً هیچ گونه درد و ناراحتی ندارند.
درمان
معمولاً با توجه به عدم بروز علائم شدید، پزشک درمان آرتروز در این مرحله توصیه نمی کند.
در صورت وجود فاکتورهای خطر و مستعد بودن بیمار به آرتروز پزشک به تجویز مکمل های مختلف از قبیل گلوکزامین و کندرویتین می پردازد.
پزشک ارتوپد همچنین بیمار را به فیزیوتراپی ارجاع داده و انجام دادن برخی حرکات ورزشی را برای بهبود علائم خفیف آرتروز و پیشگیری از پیشرفت آن توصیه خواهد کرد.
مرحله دو از مراحل آرتروز زانو
مرحله ۲ از مراحل آرتروز زانو تحت عنوان مرحله خفیف بیماری در نظر گرفته می شود.
در این مرحله عکس برداری از مفصل زانو وجود زائده های استخوانی بزرگ را نشان می دهد.
با این حال معمولاً مفصل زانو سالم است و با توجه به سالم بودن فضای بین استخوان ها، این اجزا روی یکدیگر ساییده نمی شوند.
در این مرحله هنوز مایع سینوویال در سطح طبیعی قرار دارد و به حفظ عملکرد مفصل کمک می کند.
در این مرحله معمولاً فرد پس از راه رفتن یا دویدن به مدت طولانی دچار علائم اولیه از قبیل درد، سفتی مفصل و بروز حساسیت در هنگام خم کردن زانو یا زانو زدن خواهد شد.
درمان
پزشک به بررسی علائم آرتروز زانو می پردازد تا امکان تشخیص این اختلال در مراحل اولیه آرتروز زانو فراهم گردد.
سپس یک برنامه درمانی برای پیشگیری از پیشرفت آرتروز را طراحی خواهد کرد.
از روش های مختلف برای تسکین درد و ناراحتی ناشی از آرتروز خفیف زانو استفاده می شود.
معمولاً پزشک برای تسکین درد استفاده از روشهای غیر دارویی و فیزیوتراپی پیشرفته تری برای زانو توصیه می کند.
کاهش وزن اضافی بدن از طریق ورزش و رژیم غذایی به تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک می کند.
ورزش کردن در افرادی که اضافه وزن ندارند نیز با مزایای متعددی همراه است.
انجام دادن تمرینات تقویتی و حرکات سبک ایروبیک به تقویت عضلات اطراف مفصل، کاهش آسیب دیدگی مفصل و افزایش پایداری آن کمک می کند.
افراد مبتلا به آرتروز خفیف باید از انجام دادن حرکات پرش، اسکات یا زانو زدن خودداری کنند.
استفاده از بریس و وسایل مشابه به پایداری زانو کمک می کند.
کفش یا کفی طبی نیز به بهبود مطابقت پاها و رفع فشار از روی مفصل کمک خواهد کرد.
در برخی از افراد مصرف داروهای مسکن برای تسکین درد ضروری است.
پزشک در کنار روش های غیر دارویی به تجویز داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا استامینوفن می پردازد.
کاهش وزن، مصرف داروهای تجویز شده و ورزش کردن از زانو محافظت می کند و فشار کمتری به آن وارد می شود.
مصرف این داروها به مدت طولانی ممکن است عوارض متعددی را به وجود بیاورد.
ایجاد زخم معده، مشکلات قلبی عروقی و آسیب دیدگی کلیه و کبد از عوارض داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب هستند.
مصرف استامینوفن به مدت طولانی باعث آسیب دیدگی کبد می شود.
مرحله سه از آرتروز زانو
این مرحله تحت عنوان آرتروز متوسط زانو تعریف می شود.
در این حالت غضروف بین استخوان ها دچار آسیب دیدگی قابل توجهی شده و فضای بین استخوان ها کوچک شده است.
افراد مبتلا به این نوع آرتروز معمولاً در هنگام راه رفتن، دویدن یا خم کردن زانو دچار درد مداوم خواهند شد.
این افراد پس از نشستن به مدت طولانی یا پس از بیدار شدن از خواب دچار سفتی مفصل می شوند.
فعالیت جسمانی به مدت طولانی منجر به تورم مفصل خواهد شد.
درمان فیزیوتراپی ارتروز زانو
در فیزیوتراپی از انواع درمان های دستی و ورزش درمانی استفاده خواهد شد. همچنین با توجه به شدتآرتروز زانو متخصص فیزیوتراپی ممکن است از دستگاههای پیشرفته تری همچون لیزر پرتوان و لیزر کم توان، مگنت درمانی، شوک درمانی، تحریکات الکتریکی، چسب های کینزیوتیپ و… جهت بهبودی سریع تر شما استفاده کند.
درمان با کورتون
در صورتی که روش های غیر دارویی تاثیری در تسکین درد بیمار نداشته باشند پزشک به تجویز کورتیکواستروئید خواهد پرداخت.
داروهای کورتیکواستروئید حاوی کورتیزون است، هورمونی که پس از تزریق در اطراف مفصل آسیب دیده به تسکین درد کمک می کند.
اگرچه این دارو در داروخانه ها ارائه می شود بدن نیز به طور طبیعی به تولید آن می پردازد.
تزریق کورتیکواستروئید با توجه به نظر پزشک ۳ تا ۴ مرتبه در سال انجام می شود اما تریامسینولون استونید فقط یک بار تزریق می گردد.
تاثیرات کورتیکوستروئید برای تسکین درد حدود ۲ ماه باقی می ماند.
تزریق کورتیکواستروئید باید با دقت بالا و به دفعات محدود انجام شود زیرا در بلند مدت باعث بدتر شدن آسیب دیدگی مفصل خواهد شد.
در صورتی که داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب یا استامینوفن باعث تسکین درد نشوند مصرف کدئین یا اکسی کدون با توجه به نظر پزشک به بهبود درد آرتروز کمک خواهد کرد.
به طور کلی از این داروها برای درمان درد متوسط تا شدید استفاده می شود.
پزشک به علت وابستگی ناشی از مصرف داروهای مسکن قوی به مدت طولانی به تجویز آنها نمی پردازد.
تهوع، استفراغ، خواب آلودگی و خستگی از عوارض جانبی این داروها محسوب می شوند.
در مواردی که روش های درمانی مراقبتی از قبیل فیزیوتراپی، کاهش وزن، مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب و مسکن تاثیری در بهبود بیمار نداشته باشد پزشک برای درمان آرتروز از مکمل روان کننده استفاده می کند.
مکمل روان کننده حاوی ژل هیالورونیک اسید است که به درون فضای مفصل تزریق می شود.
معمولاً بیمار به یک تا پنج مرحله تزریق نیاز خواهد داشت که یک هفته فاصله زمانی بین هر تزریق وجود دارد.
در برخی موارد بیمار به یک مرحله تزریق مکمل روان کننده نیاز دارد.
نتایج حاصل از تزریق فوراً خود را نشان نمی دهد و معمولاً چند هفته طول می کشد تا بیمار شاهد بهبود علائم خود باشد.
اغلب تزریق مکمل روان کننده تا چند ماه باعث تسکین علائم می شود اما در همه افراد نتایج مطلوبی را به وجود نمی آورد.
مرحله چهار از مراحل آرتروز زانو
مرحله ۴ آرتروز تحت عنوان آرتروز شدید در نظر گرفته می شود و بیمار در هنگام راه رفتن یا تکان دادن مفصل دچار درد و ناراحتی شدید خواهد شد.
علت بروز درد کاهش قابل توجه فضای بین استخوان ها و تحلیل رفتگی کامل غضروف است که بیمار دچار ناتوانی حرکتی و سفتی مفصل می شود.
در این مرحله مایع مفصلی به شدت کاهش می یابد و دیگر توانایی کاهش اصطکاک در هنگام راه رفتن را نخواهد داشت.
درمان
جراحی بهبود مطابقت استخوان یا استئوتومی یکی از روشهای موجود برای درمان افراد مبتلا به آرتروز شدید زانو است.
در این روش پزشک چند برش روی سطح استخوان و زیر زانو ایجاد می کند تا به کوتاه کردن، افزایش طول و ایجاد اصلاحات لازم بپردازد.
عمل جراحی به رفع فشار حاصل از وزن بدن از نقاط آسیب دیده استخوان و محل تشکیل زائده های استخوانی کمک می کند.
معمولاً پزشک برای درمان آرتروز زانو بیماران جوان از این عمل جراحی استفاده می کند.
آرتروپلاستی یا جراحی تعویض کامل مفصل زانو آخرین روش درمانی برای کمک به افراد مبتلا به آرتروز شدید زانو است.
در این روش پزشک به تخلیه مفصل آسیب دیده می پردازد و پروتز مصنوعی را جایگزین آن می کند.
تشکیل لخته خون یا بروز عفونت در محل جراحی از عوارض جراحی تعویض کامل مفصل زانو محسوب می شوند.
دوران بهبود پس از جراحی حدود چند هفته تا چند ماه طول می کشد و بیمار به جلسات متعدد فیزیوتراپی و حرکت درمانی نیاز خواهد داشت.
گاهی اوقات تعویض مفصل زانو به معنای اتمام مشکلات مرتبط با آرتروز نیست.
ممکن است بیمار به جراحی مجدد نیاز داشته باشند یا پس از چند دهه تعویض مجدد مفصل زانو ضرورت یابد.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی بعد از تعویض مفصل زانو
متخصصین فیزیوتراپی ما در کلینیک دایان بر روند پیشرفت هر بیمار در طول درمان نظارت خواهند داشت.
آنها با توجه به مراحل آرتروز زانو و میزان پیشرفت آرتروز و شرایط خاص هر بیمار یک برنامه درمانی فردی را تهیه می کنند تا سرعت پیشرفت بیماری به حداقل برسد و در صورت انجام جراحی بیمار به بهترین شکل دوره ریکاوری را طی کند.
شماره تماس های کلینیک دایان: 02122764555 – 02122786049 – 09128340536
جهت اطلاع از آدرس کلینیک دایان جهت مراجعه حضوری به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.